Τετάρτη 27 Νοεμβρίου 2013

ΑΓΙΟ ΟΡΟΣ: Η ενσωμάτωσή του στην Ελληνική Επικράτεια (2-11-2012)



H σημασία τς νσωμάτωσης το γίου ρους στ λληνικ Κράτος εναι γνωστ κα μεγάλη, χι μόνο γιατ προσδιορίζει τν πνευματικ σχέση το ρθόδοξου λληνικο λαο μ τ Περιβόλι τς Παναγις, λλ γιατ προσδιορίζει μ κρίβεια τν στορικ συνέχεια το λληνικο Κράτους ς διαδόχου κα συνεχιστ τς τεράστιας Βυζαντινς Παράδοσης.

Ε
ναι μι μοιβαία σχέση, πο νδυναμώνεται κα νδυναμώνει τν κάθε πλευρ ναλόγως πρς τς στορικς συνθκες!
Τ προνομιακ Καθεστς το γίου ρους ναγνωρίζεται π τ Σύνταγμα τς λλάδος, που μ σαφήνεια καθορίζεται τι χερσόνησος το θω, π τ Μεγάλη Βίγλα κα πέρα, ποία ποτελε τν περιοχ το γίου ρους, εναι, σύμφωνα μ τ ρχαο προνομιακ καθεστώς του, ατοδιοίκητο τμμα το λληνικο Κράτους, το ποίου κυριαρχία πάνω σ ατ παραμένει θικτη.
     Ἀπ πνευματικ ποψη τ γιο ρος διατελε π τν μεση δικαιοδοσία το Οκουμενικο Πατριαρχείου.1 Κατ τ νεώτερη περίοδο στ Συνθήκη το Βερολίνου (1878)2 ναγνωρίστηκε γι πρώτη φορ διεθνς, τ εδικ καθεστς το γίου ρους, που σημειωνόταν τι ο κε ερισκόμενοι μοναχο νεξάρτητα π τ χώρα καταγωγς τους, διατηρον τς κτήσεις κα τ πρότερα πλεονεκτήματά τους κα χωρς καμία ξαίρεση πολαμβάνουν πόλυτη σότητα δικαιωμάτων κα πλεονεκτημάτων.3
     Εναι γεγονς τι π τ μέσα το ΙΘ αώνα εχε ρχίσει νας διόμορφος λλ σκληρς γώνας στ σωτερικ το γίου ρους, ποος κα κορυφώθηκε κατ τν περίοδο το Μακεδονικο γώνα (1904-1908).
     Ἡ προσπάθεια το κινήματος το Πανσλαβισμο ν πιτύχει τν λεγχο το ρους, πρξε βασικ ατία τς σύγκρουσης, πο γινε κόμη μεγαλύτερη μ τ δημιουργία τς Βουλγαρικς ξαρχίας (1870)4. Στ δράση τν φυγόκεντρων δυνάμεων πο ναπτύχθηκαν στ σωτερικ το ρθοδόξου κόσμου τ Οκουμενικ Πατριαρχεο ντέδρασε μ τ Σύνοδος Κωνσταντινουπόλεως (1872), που κα καταδικάστηκε εθαρσς θνοφυλετισμός.5
     Εδικά, μως, Τσαρικ Ρωσία πιχείρησε ν λλοιώσει τν πληθυσμιακ σύνθεση το γίου ρους, μ τν γκατάσταση Ρώσων μοναχν, πο συνοδευόταν π δωρεές, πο εχαν ς ποτέλεσμα τ δημιουργία τεραστίων κτηριακν γκαταστάσεων σ διάφορες «σκτες» το θωνα.
     Ἡ νέα πραγματικότητα ρχόταν σ πλήρη ρήξη μ τ παρελθν τς γιορείτικης Πολιτείας, ποία στηριζόταν στ νόμιμη κτήση δικαιωμάτων ποδοθέντων μ ατοκρατορικ χρυσόβουλα κα πατριαρχικ σιγίλια, πο ναγνωρίστηκαν στ συνέχεια π τος θωμανούς.
Έλληνες στριατιώτες με μοναχούς στην Κερασιά το 1912
     Ἡ ρα τς λευθερίας, μως, φθανε, πελευθέρωση το γίου ρους π τ λληνικ Πολεμικ Ναυτικ πραγματοποιήθηκε στς 2 Νοεμβρίου το 1912, ταν κατέπλευσε κα γκυροβόλησε στν ρμο τς Δάφνης ναυαρχίδα το λληνικο στόλου, τ Θωρηκτ βέρωφ συνοδευόμενο π λλα πλοα το στόλου.
      Ἡ παρουσία το λληνικο γήματος συνοδεύτηκε π τς χαρμόσυνες κωδωνοκρουσίες τν καμπανν τν ερν Μονν, πο ντελήφθησαν τν προσόρμιση το λληνικού στόλου.
     Ὁ Καϊμακάμης λ Ταλατ Βέη Μουνλαζιδ παραδόθηκε στν πικεφαλς το γήματος, σημαιοφόρο το Πολεμικο Ναυτικο Γεώργιο Παπαγεργίου, μαζ μ τν λιγομελ φρουρά κα τος παλλήλους τς θωμανικς διοίκησης, χαρακτηριζόμενοι ς αχμάλωτοι πολέμου νευ πολεμικς τινς νέργειας, ν κολούθησε ψωση τς λληνικς σημαίας!
Απελευθέρωση Αγίου Όρους, ύψωση Ελλ. σημαίας

κολούθησε δοξολογία στν ερ Να το Πρωτάτου, που Γραμματέας τς ερς Κοινότητος ξεφώνησε πανηγυρικό.
     Μ μοναδικ παρρησία, κπροσωπώντας τ συνείδηση το συνόλου τν μοναχν επε: κατ τν στορικν κα εσημον μέραν τς φίξεως μν ες τν ερν μν Τόπον, τις στιν μέρα τς πολυτρώσεως μν, χαρς κα γαλλιάσεως πληροται καρδία πάντων κα δί τς καθ μς ερς Κοινότητος τν Κ ερν κα Βασιλικν Μονν, ντολ τς ποίας ς ρχιγραμματες ατς μετ ψυχικς συγκινήσεως προσφωνν μν τ «ς ε παρέστητε».
     Σς φείλομεν αωνίαν εγνωμοσύνην κα ελογομεν τ νόματα μν διότι ρχεσθε χοντες ναπεπταμένον τ λάβαρον τς νίκης πως συντρίψετε τ δεσμ τς μακραίωνος δουλείας κα δωρήσητε μν τν λευθερίαν6.
     
ν στ συνέχεια ναφερόμενος στ μακραίωνη τουρκοκρατία πενθύμισε: μέλας μανδύας κατεκάλυπτε τ πάντα, δικέφαλος ετς δν στόλιζε πλέον τν Βασίλειον πορφύραν, λλ κρύπτετο ες τς κρύπτας τν Μονν ς συμβολικν κόσμημα τν πολυελαίων7.
   Κα λοκλήρωσε τν πανηγυρικ λέγοντας: ερς μν Τόπος ..., πρξεν είποτε συναθλητς τς μεγάλης δέας το λληνισμο, μμένων δ ν τ παλαι πίστει κα χειραγωγν τος λληνας κα δηγν ατος ες τν ερν γνα τς πίστεως κα τς Πατρίδος, διέσωσεν ν τας δεινας τς δουλείας ποχας τν γλσσαν τν εαγγελίων κα τν θρησκείαν.
     Ἐν τ καλλισκοπεί ατο θ δητε μεγαλεον Βασιλικν κα Πατριαρχικν θρησκευτικν δρυμάτων, πλότητα θν κα θίμων ρχαίων, κα μεγαλεον θνικν κα θρησκευτικόν, δι ν νέδειξαν ο ξιάγαστοι μν πρόγονοι τν ερν ατν χρον θεσπέσιαν κρόπολιν τς ρθοδοξίας κα το Μοναχισμο, σχυρότατον προπύργιον το λληνισμο κα κιβωτν θνικν κα θρησκευτικν θησαυρν πολύτιμον. 
      Τν κιβωτν θεν ταύτην, οαν παρελάβομεν παρ τν ειμνήστων προγόνων, κεραίαν κα λώβητον παραδίδομεν π τς σήμερον ες τς χερας το θνους, πως ναδείξ ατν περιφανεστέραν κα ς τινα παμφα στέρα τς οκουμένης, κα εχόμεθα π καρδίας πως ες τν σημερινν ερν κα στορικν μέραν κα θνικν ορτν προστεθ μία λλη μεγαλυτέρα, καθ ν ν πανηγυρίσωμεν τν πολύτρωσιν κα τν λοιπν ποδούλων δελφν μν8.
      πελευθέρωση το γίου ρους π τν λληνικ Στρατ δν γινε εμενς δεκτ π τν Ρωσία.
     Ἡ λλάδα ναγνώριζε τι κάθε περιοχ πο πελευθερωνόταν ποτελοσε ναπόσπαστο τμμα τς κρατικς της ντότητας, φο ναγνώριζε στν αυτό της τν διάδοχο τς Βυζαντινς Ατοκρατορίας. «Ατ τ παραδέχονταν ν μέρει κα ο Ρσοι κα γι’ ατ κατ βάθος ζητοσαν συγκυριαρχία στ γιο ρος μ τος λληνες, κα χι μ τος λλους μοδόξους, τος Βουλγάρους, τος Σέρβους τος Ρουμάνους.
     Ὅμως γι ν τ πετύχουν πρότειναν:
  1. Τ διεθνοποίηση το γιορείτικου ζητήματος, εελπιστοντες στν κατάλυση το κε ρχαίου μοναστικο πολιτεύματος π μι δθεν «συγκυριαρχία λων τν ρθοδόξων κρατν» το δάφους του.
  2. Ν παραμείνει στν πνευματικ κυριαρχία το Οκουμενικο Πατριαρχείου.
  3. Ν διοικεται π τν ερ Κοινότητα.
  4. Ο σλαβικς σκτες ν προαχθον σ κυρίαρχες μονς γι ν αξηθε συμμετοχ τν Σλάβων κπροσώπων στν ερ Κοινότητα.»9
     Ἡ Ρωσικ διπλωματία δραστηριοποιήθηκε μ σκοπ ν μν προσαρτηθε τελικ τ γιον ρος στν θνικ κορμό. Γι ν πιτύχουν το σκοπο τους νεργοποίησαν τος Ρώσους Κελλιτες.
Από το εορτασμό της απελευθέρωσης
  Ατο πέστειλαν πόμνημα τς «δελφότητας τν ρωσικν σκηνωμάτων» στν Πρεσβευτικ Διάσκεψη το Λονδίνου μ σκοπ τ διεθνοποίηση τς θωνικς Πολιτείας. Ζήτησαν μάλιστα, ν συμμετέχουν ο πρόσωποί τους σότιμα στ διοίκηση τς ερς Κοινότητας μ τος κπροσώπους τν κυρίαρχων μονν, κα ν καθοριστον ξεχωριστς διοικητικς κα δικαστικς ρμοδιότητες ς πρς τ κκλησιαστικ κα πολιτικ ζητήματα.
     Τς προσπάθειες ατς πληροφορήθηκε γκαίρως ερ Κοινότητα.10
Στς 18 ανουαρίου 1913 Daily Telegraph δημοσιοποίησε τν πόφαση τς Πρεσβευτικς Διάσκεψης το Λονδίνου ν νακηρύξει τ γιον ρος νεξάρτητη Δημοκρατία, οδέτερη κα ατόνομη π τν προστασία λων τν ρθοδόξων Βαλκανικν Βασιλείων, εδηση τν ποία ναμετέδωσαν λα τ μέσα τς ποχς.11
     Ἡ Ρωσία πισήμως τν Μάρτιο το 2013 ζήτησε κα ατ ν καταστε προστάτιδα δύναμη το θωνα. Ο γιορετες πατέρες ντέδρασαν μεσα μ τηλεγραφήματα κα μ πόμνημα τς 3ης Μαρτίου 2013, μ τ ποο ξέφρασαν τν νησυχία τους γι τς πολιτικς σκοπιμότητες πο πέκρυπτε τ καθεστς συμπροστασίας, λλ κα τς συνέπειες πο θ εχε λλοίωση τν διοικητικν θεσμν τς θωνικς Πολιτείας, ν τέλος μι τέτοια ξέλιξη θ ποδαύλιζε τ θνικιστικ πάθη μεταξ τν μοναχν.12

   Τ Οκουμενικ Πατριαρχεο ποστήριξε σθεναρ τς θέσεις τν γιορειτν, που μ πόμνημα πρς τν Πρεσβευτικ Διάσκεψη το Λονδίνου, ποτύπωσε τ προνομιακ καθεστς το γίου ρους, τ εδος τν πολιτειακν σχέσεων πρς τ Οκουμενικ Θρόνο κα τν θωμανικ Ατοκρατορία, κα πρότεινε λλάδα ν παράσχει τς διες μ τν θωμανικ Ατοκρατορία γγυήσεις!13
     Ἡ Συνθήκη Ερήνης τς 30ης Μαΐου 1913 φησε τν πίλυση το ζητήματος τς θωνικς Πολιτείας στν εχέρεια τν Μεγάλων Δυνάμεων. Πράγματι, ο κπρόσωποι τν Μεγάλων Δυνάμεων στν Πρεσβευτικ Διάσκεψη τς 11ης Αγούστου, ποφάσισαν τν γκαθίδρυση στ γιον ρος μις ατόνομης, οδέτερης κα νεξάρτητης Πολιτείας.14
     Ο γιορετες ντέδρασαν κα πάλι μ νέο πόμνημα, πενθυμίζοντας τ ρχαο καθεστς τς θωνικς Πολιτείας.
     Τελικά, κτακτη ερ Σύναξη τς 3ης κτωβρίου 1913 ξέδωσε τ γιορειτικν Ψήφισμα, μ τ ποο ξεφράσθηκε, προσήλωση τν ερν Μονν στ ατοδιοίκητο μοναστηριακ πολίτευμα το γίου ρους π τν πνευματικ δικαιοδοσία το Οκουμενικο Πατριάρχη, ν ταυτόχρονα ναγνωρίστηκε στ λληνικ Κράτος κα μόνο, τ δικαίωμα τς πολιτικς προστασίας το γίου ρους κα τέλος, ποκρούστηκε πολιτικ κμετάλλευση το θωνα ς λέθρια γι τν περαιτέρω ξέλιξη το μοναχικο βίου.15
    Ο γιορετες πατέρες στν γώνα τους κατ τς διεθνοποίησης το γίου ρους νεγνώρισαν στ λληνικ Κράτος τν στορικ κα φυλετικ συνέχεια τς Βυζαντινς Ατοκρατορίας. Ο στορικς ξελίξεις πο κολούθησαν, πέτρεψαν τελικ τν δραίωση τς λληνικς κυριαρχίας.
     Ὁ Καταστατικς Χάρτης το γίου ρους τς 10ης Μαΐου 1924 καθορίζει μ λεπτομερ τρόπο τ γιορειτικ καθεσττα κα τν τρόπο τς λειτουργίας τους. πικυρώθηκε π τ Οκουμενικ Πατριαρχεο κα π τ Νομοθετικ Διάταγμα (ρθρο 1) τς 10ης Σεπτεμβρίου 1926 «περ κυρώσεως το Καταστατικο Χάρτου το γίου ρους» (ΦΕΚ Α΄ 309/16.9.1926), κα ρχισε ν σχύει τ 1927 μετ τ θέση σ σχ το νέου Συντάγματος, στ ποο γι πρώτη φορ καταγράφεται συνταγματικ προστασία το καθεσττος ατοδιοίκησης το γίου ρους. λλ κα Καταστατικς Χάρτης τς κκλησίας τς λλάδος ναγνωρίζει πλήρως τν ες Κρήτην, Δωδεκάνησον κα γιον ρος κρατοσα κκλησιαστικ κατάστασιν, διεπομένη π το σχύοντος ν ατος πατριαρχικο καθεσττος.16
     Σήμερα στ γιον ρος ς παγόμενο στν κυριαρχία το λληνικο Κράτους, σχύει κα φαρμόζεται τ Ερωπαϊκ Κεκτημένο.
    Βεβαίως, προβλέφθηκαν ποκλίσεις δη κατ τν νταξη τς χώρας μας στς Ερωπαϊκς Κοινότητες, ν κολούθησαν κα λλες συνθκες πο προέβλεψαν τν εδικ θέση το γίου ρους.
     Ὅμως, τ γιο ρος περισσότερα δωσε παρ λαβε, μετατράπηκε σ ατν τν αώνα πο εναι ναπόσπαστο τμμα τς λληνικς πικράτειας, σ πνευματικ φάρο κα καθοδηγητ το λληνικο λαο, κέντρο τς πνευματικς κα θνικς μας ατοσυνηδεισίας, σημεο ναφορς.
     Ἡ συμμετοχ λων μας δ, δν εναι τυπική, εναι γι ν νισχύσει κα ν πενθυμίσει τι θ συνεχίσουμε μ τν δια ποφασιστικότητα ν πράττουμε σα μς δίδαξαν ο προγονοί μας, προστατεύοντας τς στίες μας κα διατηρώντας ζσα τν πίστη κα τν φοσίωση στ δανικά μας.

*Ο Γιάννης Παναγιωτόπουλος είναι Λέκτορας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και Γενικός Γραμματέας Μέσων Ενημέρωσης.
-----------------------------------------------------
1 Σύνταγμα τς λλάδος, ρθρο 105, § 1.
2 Νικολάου, Συμβάσεις, σ. 143-145.
3 Τ
παρν ρθρο 62 τς Συνθήκης το Βερολίνου (1878) πικυρώθηκε μ τ ρθρο 13 τς Συνθήκης περ προστασίας τν ν λλάδι μειονοτήτων (Σέβρες, 10 Αγούστου 1920), ποία κα κυρώθηκε μ τ Νομοθετικ Διάταγμα τς 29ης Σεπτεμβρίου 1923 "περί κυρώσεως της εν Σέβραις υπογραφείσης Συνθήκης περί προστασίας τν ν λλάδι μειονοτήτων" (ΦΕΚ Α΄ 311/30.10.1923), που σημειώνεται χαρακτηριστικά: λλς ποχρεοται ν ναγνωρίση κα διατηρήση τ κ παραδόσεως δικαιώματα κα τς λευθερίας ν πολαύουσι α μ λληνικα μοναστηριακα κοινότητες το γίου ρους κατ τς διατάξεις το ρθρου 62 τς Βερολινείου Συνθήκης τς 13 ουλίου 1878.
4 5 6 Πολιτειακν καθεστώς, σ. 17.
7 Πολιτειακ
ν καθεστώς, σ. 18.
8 Πολιτειακ
ν καθεστώς, σ. 19.
9 Πάνωτης ....
10 Πολιτειακ
ν καθεστώς, σ. 6.
11 Βλ. Πολιτειακ
ν καθεστώς, σ. 6.
12 Πρβλ. Πολιτειακ
ν καθεστώς, σ. 7.
13 Μεταξάκης,
γ. ρος, σ. 185-190• πρβλ. Πολιτειακν καθεστώς, σ. 7.
14 ...... πρβλ. Πολιτειακ
ν καθεστώς, σ. 8.
15 Πολιτειακ
ν καθεστώς, σ. 9.
16 Ν. 590/1977,
ρθρο 1, § 5.

Το παραπάνω κείμενο εκφωνήθηκε από τον κ. Γ. Παναγιωτόπουλο στο πλαίσιο εκδήλωσης για τα εκατό έτη από την ενσωμάτωση του Αγίου Όρους στην Ελλάδα.

Η δημοσίευση ελήφθη από το Εκκλησιαστικό Πρακτορείο
Ειδήσεων ΔΟΓΜΑ 


    Το Άγιο Όρος απελευθερώθηκε από το Ελληνικό Βασιλικό Ναυτικό  κατά τον Α΄ Βαλκανικό Πόλεμο. Συγκεκριμένα στις 2 Νοεμβρίου 1912 κατέπλευσαν και αγκυροβόλησαν στον όρμο της Δάφνης η ναυαρχίδα του ελληνικού στόλου, το Θωρηκτό «Αβέρωφ», με το αντιτορπιλικό «Θύελλα» και τα ανιχνευτικά «Ιέραξ» και «Πάνθηρ» υπό τις χαρμόσυνες κωδωνοκρουσίες εκατοντάδων καμπανών των Ιερών Μονών που αντελήφθησαν την προσόρμιση του ελληνικού στόλου. Αποβιβάσθηκε άγημα, ο επικεφαλής του οποίου αξιωματικός «εν ονόματι του Βασιλέως των Ελλήνων», επικύρωσε την αποβατική ενέργεια χαρακτηρίζοντας τον καϊμακάμη, τους υπαλλήλους και την εκεί μικρή οθωμανική δύναμη ως αιχμαλώτους πολέμου "άνευ πολεμικής τινός ενέργειας", οπότε και υψώθηκε η Ελληνική Σημαία.
      Την επόμενη ημέρα, στις 3 Νοεμβρίου, συνήλθαν σε συνεδρίαση οι αντιπρόσωποι όλων των Μονών, πλην της Ρωσικής, και υπεγράφη στον κώδικα των πρακτικών της συνεδρίας πράξη, με την οποία διαπιστωνόταν η κατάλυση των οθωμανικών αρχών. Η επίσημη δε πράξη έγινε στις 5 Νοεμβρίου 1912. Εκείνη την περίοδο εννέα με δέκα χιλιάδες μοναχών κατοικούσαν εκεί.

     Το ελληνικό κράτος κύρωσε με το Ν.Δ. 10/16 Σεπτεμβρίου 1926 τον Καταστατικό Χάρτη του Αγίου Όρους, ο οποίος άρχισε να ισχύει το 1927 μετά τη θέση σε ισχύ του νέου Συντάγματος, οπότε και για πρώτη φορά επισημοποιήθηκε η συνταγματική προστασία του καθεστώτος αυτοδιοίκησης του Αγίου Όρους.
ΟΙ  20  ΙΕΡΕΣ ΜΟΝΕΣ  ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ 

     Υπάρχουν 20 μονές στο Άγιο Όρος που απαγορεύεται να αυξομειωθούν.
     Είναι μεγάλα πολύπλοκα κτίρια που περιβάλλονται από δυνατό τείχος με κύριο χαρακτηριστικό γνώρισμα τον Πύργο με τις επάλξεις και τις πολεμίστρες που βοηθούσαν στην απομάκρυνση των πειρατών και των κατακτητών στα παραθαλάσσια κυρίως μοναστήρια.
     Έχουμε δύο ειδών μονές:
α) Τις Βασιλικές που λέγονται έτσι είτε γιατί η ίδρυση τους έγινε με εντολή και συνδρομή των Βυζαντινών αυτοκρατόρων ή γιατί επικυρώθηκε με αυτοκρατορικό χρυσόβουλο,
β) Τις Πατριαρχικές και Σταυροπηγιακές γιατί συνδέθηκαν με το Πατριαρχείο Κων/πόλεως που ανέλαβε την πνευματική περισσότερο εποπτεία τους (Πατριαρχικές) και από το σταυρό που τοποθετούσε ο Πατριάρχης ή ένας επίσκοπος στα θεμέλια πριν από την Ίδρυση τους (Σταυροπηγιακές).
    Κατά το άρθρο 105 Συντάγματος «Το Aγιον Oρος διοικείται κατά το καθεστώς αυτού υπό των 20 Ιερών Μονών του, μεταξύ των οποίων είναι κατανεμημένη ολόκληρος η χερσόνησος του Αθω το έδαφος της οποίας είναι αναπαλλοτρίωτο.». Από τη συνταγματική αυτή διάταξη καθιερώνονται οι εξής 2 αρχές :
1. Το έδαφος του Αγίου Όρους ανήκει κατά κυριότητα στις Μονές.
2. Το έδαφος του Αγίου Όρους είναι αναπαλλοτρίωτο, δηλαδή η εκποίηση κτημάτων εντός του Αγίου Όρους επ'ουδενί λόγο επιτρέπεται, και μόνον η ανταλλαγή τους είναι δυνατή.
     Από το σύνολο των διατάξεων του άρθρου 105 του Συντάγματος προκύπτουν επίσης και οι εξής αρχές :
1. Απαγορεύεται πάσα μεταβολή του διοικητικού συστήματος των Μονών.
2. Απαγορεύεται πάσα μεταβολή του αριθμού των Μονών.
3. Απαγορεύεται πάσα μεταβολή της ιεραρχικής τάξεως των Μονών.
4. Απαγορεύεται η μεταβολή της θέσεως των Μονών ως προς τα εξαρτήματα.

Οι 20 μονές του Αγίου Όρους, κατά ιεραρχική αμετάβλητη τάξη, η οποία δεν μπορεί 
να αυξομειωθεί είναι :
1. της Μεγίστης Λαύρας, που ιδρύθηκε το 963
2. του Βατοπεδίου, που ιδρύθηκε το 972
3. των Ιβήρων, που ιδρύθηκε το 972
4. του Χιλανδαρίου, που ιδρύθηκε το 1197
5. του Διονυσίου, που ιδρύθηκε το 1375
6. του Κουτλουμουσίου, που ιδρύθηκε το 12° αιώνα
7. του Παντοκράτορος, που ιδρύθηκε το 1363
8. του Ξηροποτάμου, που ιδρύθηκε το 970
9. του Ζωγράφου, που ιδρύθηκε γύρω στο 973
10. του Δοχειαρίου, που ιδρύθηκε γύρω στο 970
11. του Καρακάλλου που ιδρύθηκε στις αρχές του 11ου αιώνα
12. του Φιλοθέου, που ιδρύθηκε γύρω στα τέλη του 10ου αιώνα
13. της Σίμωνος Πέτρας, που ιδρύθηκε το πρώτο μισό του 14ου αιώνα
14. του Αγίου Παύλου, που ιδρύθηκε το δεύτερο μισό του 10ου αιώνα
15. του Σταυρονικήτα από το 1541
16. του Ξενοφώντος, που ιδρύθηκε στα τέλη του 10ου αιώνα
17. του Γρηγορίου, που ιδρύθηκε πριν από τα μέσα του 14ου αιώνα
18. του Εσφιγμένου, που ιδρύθηκε στα τέλη του 10ου αιώνα
19. του Ρωσικού (Παντελεήμονος), που ιδρύθηκε το 10ο αιώνα και
20. του Κωνσταμονίτου που ιδρύθηκε τον 11ο αιώνα