Τρίτη 5 Φεβρουαρίου 2013

ΧΕΙΜΩΝΙΑΤΙΚΗ ΕΚΔΡΟΜΗ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΣΤΗ ΔΡΑΜΑ 1-2-2013



ΕΚΔΡΟΜΗ  ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ  ΣΤΗΝ  ΟΜΟΡΦΗ  ΠΟΛΗ  ΤΗΣ   ΔΡΑΜΑΣ 
Ο Σύλλογος Προστασίας Υγείας και Περιβάλλοντος της περιοχής του Κέντρου Υγείας Χαλανδρίτσης πραγματοποίησε από 1 έως 3 Φεβρουαρίου 2013 τη χειμερινή του εκδρομή.
            Προορισμός αυτή τη φορά ήταν η αξιόλογη πόλη της Ανατολικής Μακεδονίας η ΔΡΑΜΑ και η περί αυτής περιοχή που παρουσιάζει έντονο θρησκευτικό, ιστορικό και οικολογικό ενδιαφέρον.
            Παρασκευή 1 Φεβρουαρίου 2013:  Ξεκινήσαμε 93  άτομα, μέλη και φίλοι του Συλλόγου, με δύο λεωφορεία παίρνοντας τον δρόμο για Ιωάννινα και από εκεί διά της Εγνατίας οδού να φθάσομε στον προορισμό μας.
Πρώτη μας επίσκεψη ήταν η ιστορική και μαρτυρική Ιερά Μονή της Παναγίας  της Εικοσιφοίνισσας. Η ίδρυση της Μονής ανάγεται τον 5ο  αιώνα. Βρίσκεται στο Παγγαίο όρος κοντά στον οικισμό Κορμίτσα και σε υψόμετρο 743 μ., είναι Σταυροπηγιακή και αυτό σημαίνει ότι ανήκει κατ’  ευθείαν στο Οικουμενικό μας Πατριαρχείο. Για την ονομασία της «Εικοσιφοίνισσα» υπάρχουν τρις εκδοχές και η επικρατέστερη είναι ότι : Ενών ο κτήττορας Άγιος Γερμανός αναζητούσε κατάλληλη σανίδα για να γίνει η εικόνα της Θεοτόκου. Εκείνη με θαυματουργικό τρόπο του πρόσφερε την μέχρι και σήμερα σωζόμενη εικόνα Της, που άστραφτε κι εξέπεμπε «φοινικούν», δηλαδή κοκκινωπό, φως. Απ’ αυτό επικράτησε ο όρος «Εικοσιφοίνισσα» (εικών φοίνισσα – Εικοσιφοίνισσα).
Το Καθολικό της Ιεράς Μονής
Η ιστορία της Μονής παραμένει άγνωστη μέχρι και τον 11ο αιώνα, οπότε ανακηρύχτηκε «σταυροπηγιακή» και κτίστηκε νέος καθολικός (κεντρικός) ναός των Εισοδίων της Θεοτόκου. Από το 1472 η Μονή γνώρισε περίοδο ακμής μέχρι το 1507. Στη Μονή εγκαταβίωσε ο παραιτηθείς Οικουμενικός Πατριάρχης Διονύσιος Α΄, ο οποίος με τη δράση και την περιουσία του της έδωσε πνοή ζωής. Για το λόγο αυτό ονομάστηκε δεύτερος κτήτορας της Μονής και η Εκκλησία τον ανακήρυξε άγιο. Τον άγιο Διονύσιο ιδιαίτερα τον τιμούσε ως πνευματικό της πατέρα η χριστιανή σουλτάνα Μάρω, μητριά του Σουλτάνου Μωάμεθ Β’ του Πορθητού (1451 – 1481), η οποία έκανε πολλές ευεργεσίες και δωρεές στην Ι. Μονή. Η δράση των μοναχών στην ευρύτερη περιοχή προκάλεσε την οργή των Τούρκων, οι οποίοι τους θανάτωσαν, χωρίς όμως να καταστρέψουν το κτιριακό συγκρότημα της μονής. Μετά από παρέμβαση του Οικουμενικού Πατριαρχείου στη σουλτανική αυλή, η Μονή επανακατοικήθηκε από μοναχούς του Αγίου Όρους γύρω στο 1510 – 1520. Το 1798, μετά την πρώτη του Πατριαρχία, έμεινε ως εξόριστος στη Μονή ο μετέπειτα Εθνομάρτυρας και Άγιος Πατριάρχης Γρηγόριος ο Ε΄.
Κατά την Τουρκοκρατία, η συμβολή της Μονής στη διατήρηση της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού υπήρξε ανεκτίμητη, ενώ κατά την ιστορική της διαδρομή καταστράφηκε πολλές φορές από Τούρκους και Βούλγαρους επιδρομείς. Κατά την εποχή της Επανάστασης του 1821, η Μονή είχε γίνει πνευματικό και εθνικό κέντρο της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Η Μονή του Παγγαίου προετοίμασε την εθνική εξέγερση κατά των Τούρκων. Εδώ είχε το αρχηγείο του ο μεγάλος αγωνιστής Νίκος Τσάρας και εδώ ήρθε  από τις Σέρρες ο Εμμανουήλ Παπάς, όρκισε τους οπλίτες του και κήρυξε την Επανάσταση. Στη Ι. Μονή μέχρι το 1843 λειτουργούσε για την άνοδο του μορφωτικού επιπέδου της περιοχήςσχολείο, ενώ στις αρχές του 20ου αιώνα και για λίγες δεκαετίες λειτούργησε και Γεωργική Σχολή με 3 γεωπόνους. Αξιόλογη υπήρξε και η βιβλιοθήκη της. Πριν την διαρπαγή της από τούς Βουλγάρους (1917) περιλάμβανε 1300 τόμους βιβλίων από τους οποίους οι 430 χειρόγραφοι κώδικες, ήταν μεγάλης αξίας.
Τη Μεγάλη Δευτέρα, 27 Μαρτίου 1917,ο Βούλγαρος  αρχικομιτατζής  Πανίτσας, άρπαξε τα περισσότερα κειμήλια και τα μετέφερε στη Βουλγαρία, και φυλάσσονται στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο Σόφιας και παρά τα διαβήματα του Ελληνικού Κράτους και τις ενέργειες της Εκκλησίας δεν έχουν εισέτι επιστρέφονται. Τον Ιούνιο του ιδίου έτους Βούλγαροι στρατιώτες ανάγκασαν τους μοναχούς να εγκαταλείψουν το Μοναστήρι σφάζοντας 172. 
Η Εικοσιφοίνισσα αφέθηκε έρημη. Η Μονή Παναγίας Εικοσιφοινίσσης άρχισε να επαναλειτουργεί το 1965 από γυναικείο τάγμα αυτή τη φορά και γιορτάζει στις 15 Αυγούστου.  
Προσκυνήσαμε την θαυματουργή εικόνα της Παναγίας μας, θαυμάσαμε ένα από τα καλλίτερα  ξύλινα τέμπλα που υπάρχουν στην Ελλάδα, στη συνέχεια στο Αρχονταρίκι της Μονής έγινε ξενάγηση για την ιστορία τα ιερά κειμήλια και την προσφορά της στην Εκκλησία και το Έθνος μας. Στη συνέχεια με περισσή αγάπη προσφέρθηκε καφές και γλυκό σε όλους τους προσκυνητές και αναχωρήσαμε για την Δράμα.
Σάββατο 2 Φεβρουαρίου 2013: Το πρόγραμμα περιλάμβανε ξενάγηση στην πόλη από ειδικούς ξεναγούς. 
Τα Βυζαντινά τείχη
Η ΔΡΑΜΑ είναι μια πόλη γοητευτική, «προικισμένη» με το ωραιότερο ίσως πάρκο που υπάρχει στην ελληνική επικράτεια, κι ένας νομός όλος σχεδόν ένας «ναός» της Φύσης, είναι πρωτεύουσα του ομώνυμου νομού, συνορεύει με τη Bουλγαρία και είναι ο πλουσιότερος νομός της χώρας από άποψη φυσικού περιβάλλοντος. Σε απόσταση περίπου 60 χιλιομέτρων βορειοανατολικά από την πόλη βρίσκονται τα μοναδικά στη χώρα δάση ερυθρελάτης και λίγο πιο βόρεια βρίσκεται και το μοναδικό παρθένο δάσος της Eυρωπαϊκής Eνωσης, το δάσος του Φρακτού, που το 1980 κηρύχθηκε διατηρητέο μνημείο της Φύσης και βρίσκεται σε καθεστώς απόλυτης προστασίας. 
Εσωτερικό Μητροπολιτικού Ναού Δράμας
Στο κέντρο της πόλης υπάρχει το Πάρκο με τις πηγές της Aγίας Bαρβάρας, που έχουν άφθονα τρεχούμενα νερά που αλλού κυλούν ήρεμα κι αλλού με βοή. Οι πηγές αυτές της έδωσαν και τον τίτλο ως «Πόλη των Nερών», από τα οποία προέρχεται και η ονομασία της «ύδραμα», Δράμα. 
Μπροστά στα Βυζαντινά τείχη
Αξιόλογα μνημεία στην πόλη είναι: Οι παραδοσιακοί νερόμυλοι, οι καπναποθήκες, το μέγαρο του καπνέμπορου Αναστασιάδη, τα εκπαιδευτήρια Δράμας που χτίστηκαν το 1907-1908 με δωρεά της οικογένειας του μακεδονομάχου Παύλου Μελά και την υποστήριξη του Μητροπολίτη τότε Δράμας και μετέπειτα Μητροπολίτη Σμύρνης και Εθνομάρτυρα ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ, η εκκλησία της Αγίας Βαρβάρας, η Βυζαντινή εκκλησία της Αγίας Σοφίας του 10ου αιώνα που στα χρόνια της Τουρκοκρατίας είχε μετατραπεί σε τζαμί, το Βυζαντινό εκκλησάκι των Ταξιαρχών που χτίστηκε την εποχή των Παλαιολόγων,  το «Εσκί Τζαμί» της περιόδου της Τουρκοκρατίας, το Βυζαντινό κάστρο, τα αρκετά καλοδιατηρημένα παλιά αρχοντικά, το Πάρκο αγαλμάτων για την προβολή του Δραμινού μαρμάρου, το Βυζαντινό μουσείο κ.λ.π.
Πηγές Αγίας Βαρβάρας
Για το εκκλησάκι της Αγίας Βαρβάρας που είναι και η πολιούχος υπάρχει η εξής παράδοση:  Στους Βυζαντινούς χρόνους υπήρχε ένα εκκλησάκι στο χώρο που βρίσκεται σήμερα η λίμνη. Οι Τούρκοι όταν κατέλαβαν την πόλη το 1380 το γκρέμισαν και στη θέση του προσπάθησαν να φτιάξουν ένα τζαμί. Με θαύμα της Αγίας Βαρβάρας στην ημέρα της γιορτής της, πλημμύρισε η περιοχή και το κτίσμα δεν ολοκληρώθηκε ποτέ. Οι κάτοικοι το θεώρησαν θαύμα της Αγίας, την ανακηρύξαν Πολιούχο τους και καθιέρωσαν από τότε, κάθε παραμονή της γιορτής της, στις 4 Δεκεμβρίου, το εξής έθιμο: Πολλά νεαρά κορίτσια της πόλης πήγαιναν την παραμονή της γιορτής στον εσπερινό και αφού έπεφτε το σούρουπο, άναβαν κεριά στον ανατολικό τοίχο της λίμνης. Όση ώρα καίγονταν τα κεριά, οι νεαρές κοπέλες έκαναν διάφορες ευχές.
Το έθιμο αυτό συνεχίζεται μέχρι σήμερα από δεκάδες παιδιά της πόλης, τα οποία την παραμονή της γιορτής καραβάκια στολισμένα με κεριά στη λιμνούλα. Γίνεται μάλιστα και διαγωνισμός και βραβεύεται το καλύτερο.
Στη συνέχεια με τα λεωφορεία κατευθυνθήκαμε προς την αρχαία πόλη των Φιλλίπων. 
Θέατρο  Φιλίππων
ΟΙ ΦΙΛΙΠΠΟΙ: Η πόλη των Φιλίππων είναι ο σημαντικότερος αρχαιολογικός χώρος της Ανατολικής Μακεδονίας. Οι πρώτοι οικιστές της ήταν άποικοι από τη Θάσο, που ίδρυσαν στα 360 π.Χ. την αποικία των Κρηνίδων. Ακμή γνώρισε η πόλη από το Βασιλιά Φίλιππο της Μακεδονίας από τον οποίο πήρε και το όνομά του.
Στα ελληνιστικά χρόνια αναπτύχθηκε πολύ και απέκτησε το τείχος της, το θέατρο, τα δημόσια οικοδομήματα και ιδιωτικές κατοικίες. Η διέλευση μέσα από τους Φιλίππους της «Εγνατίας οδού», το 2ο π.Χ. αι., προσέδωσε στην πόλη μεγαλύτερη βαρύτητα καθώς τη μετέτρεψε σε σημείο αναφοράς της περιοχής. 
Το 42 π.Χ., στη δραματική μάχη των Φιλίππων μεταξύ των Ρωμαίων και τη νίκη του Οκταβιανού η πόλη μεγαλώνει και αναδεικνύεται σε οικονομικό, διοικητικό και καλλιτεχνικό κέντρο.
 Ένα άλλο σημαντικό γεγονός όμως έμελλε και πάλι να αλλάξει τη φυσιογνωμία της πόλης. Η έλευση του Αποστόλου Παύλου, ο οποίος ίδρυσε εδώ την πρώτη χριστιανική εκκλησία σε ευρωπαϊκό έδαφος το 49/50 μ.Χ. Η επικράτηση της νέας θρησκείας και η μεταφορά της πρωτεύουσας του ρωμαϊκού κράτους στην Κωνσταντινούπολη προσέδωσαν αίγλη στους Φιλίππους. Κατά τα παλαιοχριστιανικά χρόνια (4ος -6ος μ.Χ. αιώνες.) ιδρύθηκαν, στη θέση των ρωμαϊκών κτηρίων, το συγκρότημα του ''Οκταγώνου'', με τον Μητροπολιτικό ναό τον αφιερωμένο στον Απόστολο Παύλο, καθώς και τρεις μεγαλόπρεπες βασιλικές.
Α΄ Βασιλική  Φιλίππων
Η πόλη αρχίζει να εγκαταλείπεται στις αρχές του 7ου μ.Χ. αιώνα εξαιτίας μεγάλων σεισμών και σλαβικών επιδρομών. Επιζεί στα βυζαντινά χρόνια, ως οχυρό φρούριο, ενώ η ερήμωσή της ολοκληρώνεται με την τουρκική κατάκτηση στα τέλη του 14ου αιώνα.
Μνημεία Φιλίππων: α) Αρχαίο Θέατρο: Κτίστηκε το 356 π.Χ. από το βασιλιά της Μακεδονίας Φίλιππο Β’ και οι διαστάσεις του αποδεικνύουν ότι πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα θέατρα της αρχαιότητας. Δέχτηκε σημαντικές αλλαγές κατά την περίοδο της μετατροπής της πόλης σε ρωμαϊκή αποικία. Το θέατρο έχει αναστηλωθεί στο μεγαλύτερο μέρος του και το αποτέλεσμα είναι εντυπωσιακό. Κάθε καλοκαίρι ο Δήμος Καβάλας διοργανώνει εκεί το Φεστιβάλ Φιλίππων και είναι το δεύτερο έπειτα από εκείνο της Επιδαύρου. 
β) Αρχαία Αγορά - Forum: Αποτελούσε το διοικητικό κέντρο των Φιλίππων στη Ρωμαϊκή εποχή. Πρόκειται για ενιαία σχεδιασμένο συγκρότημα δημοσίων κτηρίων που απλώνονται γύρω από μια κεντρική πλατεία.
Φυλακή  Αποστόλου Παύλου
γ) Ακρόπολη: Κτίσθηκε αρχικά από τον Φίλιππο Β' και ολοκληρώθηκε από το βυζαντινό αυτοκράτορα Ιουστινιανό.
δ) Φυλακή αποστόλου Παύλου: Σύμφωνα με την παράδοση πιστεύεται ότι στο χώρο αυτό φυλακίστηκε ο Παύλος.
ε)    Βασιλική Α΄: Μεγάλη τρίκλιτη βασιλική του 5ου αιώνα μ.Χ. 
Αίθριο  Α΄ Βασιλικής
στ) Βασιλική Β΄: Μεγάλη τρίκλιτη βασιλική. Χρονολογείται γύρω στα 550 μ.Χ. Το σχεδόν τετράγωνο κεντρικό κλίτος καλυπτόταν με θόλο, που στηριζόταν σε μεγάλους πεσσούς. Κάθε χρόνο στα ερείπια του Ναού, ανήμερα το βράδυ της εορτής του απόστολου Παύλου στις 29 Ιουνίου, η Μητρόπολη Φιλίππων, Νεαπόλεως και Θάσου τελεί υπαίθρια λειτουργία, υπό το φως αναμένων πυρσών.
Β΄ Βασιλική
ζ)  Βασιλική Γ΄:  Χρονολογικά, αποτελεί μεταγενέστερο κτίσμα, καθώς η ίδρυση της τοποθετείται στον 6ο αιώνα. Ξεχωρίζει για την εξαιρετική της διακόσμηση, που είναι εμφανής αλλά και για τα πλούσια γλυπτά που ήρθαν στο φως. 
η)  Οκταγωνικός ναός: Αντικατέστησε, γύρω στα 400 μ.Χ., τον πρώτο μικρό ναό που ήταν αφιερωμένος στον απόστολο Παύλο. Είναι οικοδόμημα τετράγωνο εξωτερικά, οκτάγωνο εσωτερικά. Στο κέντρο υπάρχει τάφος των ελληνιστικών χρόνων, σώζονται πολύ ωραία ψηφιδωτά στο δάπεδο. 
Παλαιοχριστιανικό Βαπτιστήριο
Ψηφιδωτό δάπεδο Οκταγωνικού Ναού Απ. Παύλου
Το βαπτιστήριο  της  Αγίας Λυδίας: Όταν το 49 μ.Χ. ο Απόστολος Παύλος βρισκόταν στην Τρωάδα (Τροία) είδε σε όραμα ένα Μακεδόνα να τον καλεί: «Διαβάς εις Μακεδονίαν βοήθησαν ημίν» (Πράξ. 16,9). Τη φωνή αυτή τη θεωρεί ως φωνή Θεού και χωρίς αναβολή αποφασίζει να διαπεραιωθεί στο εκλεκτότερο τμήμα της Ευρώπης, τη Μακεδονία. Μαζί του παίρνει και τους εκλεκτούς του συνεργάτες, Τιμόθεο, Σίλα και Λουκά.  
Αποβιβάζονται στη Νεάπολη, σημερινή Καβάλα, κι από κει αναχωρούν για τους Φιλίππους. Έξω από την πόλη των Φιλίππων και κοντά στις όχθες του Ζυγάκτη ποταμού είναι ο τόπος προσευχής των Ιουδαίων. Στις συγκεντρωμένες εκεί γυναίκες ο Απόστολος Παύλος κηρύττει, για πρώτη φορά στην Ευρώπη, το λόγο του Θεού.
Βαπτιστήριο στο χώρο που βαπτίσθηκε η Αγία Λυδία
Εκεί ακούει το λόγο του Θεού μία γυναίκα από τα Θυάτειρα της Μ. Ασίας η «πορφυροπώλις» Λυδία. Μέσα της γίνεται ένας σεισμός. Η καρδιά της Λυδίας ήταν πάντα ανήσυχη. Δεν μπορούσε να λατρεύει θεούς και θεές που οργίαζαν μεταξύ τους. Έτσι οδηγήθηκε στον κήπο προσευχής των Ιουδαίων. Γνώρισε το νόμο του Ισραήλ κι άναψε μέσα της ή δίψα για την αναζήτηση του Μεσσία. Και τώρα ακούει για πρώτη φορά τον Απόστολο Παύλο να μιλάει για το Λυτρωτή του κόσμου. Η Λυδία αποδέχεται χωρίς καμιά αντίρρηση τη νέα διδασκαλία. Πιστεύει στο Χριστό και δηλώνει κατηγορηματικά πως και αυτή και ο οίκος της θέλουν να γίνουν Χριστιανοί. Και ο Απόστολος Παύλος ολοκληρώνει το έργο του. Στα γάργαρα νερά του ποταμού Ζυγάκτη βαπτίζει τη Λυδία, την πρώτη Ελληνίδα, αλλά και Ευρωπαία χριστιανή. 
Νέο Βαπτιστήριο Αγίας Λυδίας
Στο σημείο όπου σύμφωνα με την παράδοση ο απόστολος Παύλος βάφτισε την Λυδία, η τοπική εκκλησία έχτισε ένα πρότυπο ναό - βαπτιστήριο, σύμφωνα με εκείνους των πρωτοχριστιανικών χρόνων. Στο Ζυγάκτη ποταμό κατασκευάστηκε και υπαίθριο βαπτιστήριο, όπου κάθε χρόνο - στις 20 Μαΐου – τελούνται και ομαδικές βαπτίσεις ενηλίκων.  
Απολυτίκιο Αγίας Λυδίας: «Ήχος Α΄. «Τῆς ἐρήμου πολίτης»
«Τὸν Θεὸν σεβόμενη διανοίας εὐθύτητι, τὸ τῆς χάριτος φέγγος διὰ Παύλου εἰσδεδεξαι, καὶ πρώτη ἐν Φιλίπποις τῷ Χριστῷ, ἐπίστευσας θεόφρον πανοικεῖ· διὰ τοῦτο σὲ τιμῶμεν ἀσματικῶς, Λυδία Φιλιππησία. Δόξα τῷ εὐδοκήσαντι ἐν σοί, δόξα τῷ σὲ καταυγάσαντι, δόξα τῷ χορηγοῦντι διὰ σοῦ, ἡμῖν τὰ κρείττονα».

Τα Σπήλαια του ποταμού Αγγίτη: Στη συνέχεια, μετά από μικρή διακοπή, επισκεφθήκαμε τα ονομαστά σπήλαια του ποταμού Αγγίτη. 
Έξοδος ποταμού Αγγίτη, αρχή του σπηλαίου
 Το μεγαλύτερο ποτάμιο σπήλαιο του κόσμου, βρίσκεται σε απόσταση περίπου 25 χιλιόμ. βορειοδυτικά της Δράμας, στο δήμο Προσοτσάνης, δίπλα στο χωριό Πηγές. Η μοναδικότητά του οφείλεται στο ότι στο δάπεδό του κυλάει ο ποταμός Αγγίτης. Το σπήλαιο είναι επισκέψιμο σε μήκος 500 μέτρων, ενώ συνολικά εκτείνεται σε μήκος άνω των 21 χιλιομέτρων. Η ανακάλυψη του έγινε το 1978 από μία ομάδα Γάλλων σπηλαιολόγων, σε συνεργασία με την Ελληνική Σπηλαιολογική εταιρία. 
Αίθουσα του τροχού
Κοντά στην σημερινή είσοδο για τους επισκέπτες, η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως σημαντικά παλαιολιθικά και παλαιοντολογικά ευρήματα τα οποία βρίσκονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Δράμας. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που δίνουν τα οστά, πριν από 30.000 χρόνια, άλογα, δασύμαλλοι ρινόκεροι, μαμούθ, ελάφια, μεγάκεροι, άρκτοι των σπηλαίων, ίσως και αίγαγροι παγιδεύτηκαν στη θέση που βρέθηκαν.
Ανθρώπινη παρουσία στο χώρο του σπηλαίου είναι γνωστή ήδη από τους προϊστορικούς χρόνους. Στην μεγαλοπρεπή "Αίθουσα του Τροχού", το μόνο προσβάσιμο τμήμα μέχρι το 1978, βρέθηκαν τέσσερις εστίες προϊστορικών κτηνοτρόφων, υπολείμματα από πήλινα οικιακά σκεύη, εργαλεία, κοσμήματα από θαλασσινά κογχύλια και πήλινα σφενδάμια για την προετοιμασία του νήματος για ύφανση, χρονολογημένα την 4η π.Χ. χιλιετία. Από άλλα ευρήματα ανθρώπινη παρουσία μαρτυρείται μέχρι και τα μεταβυζαντινά χρόνια. 
Έξω  από το σπήλαιο
Η "αίθουσα του τροχού" οφείλει το όνομά της σε κατασκευή μεγάλου υδραυλικού τροχού, διαμέτρου 8 μέτρων, ξύλινου αρχικά και σιδερένιου αργότερα, φτιαγμένου στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, για την ύδρευση και άρδευση της περιοχής μέχρι και το 1960.
 Έχουν εξερευνηθεί περίπου 12 χλμ. και έχουν χαρτογραφηθεί 10 χλμ. διαδρομής. Από το 2000, που ξεκίνησε η λειτουργία του Σπηλαίου, ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει τα πρώτα 500μ. του μοναδικού αυτού φαινομένου.

Το Οχυρο  Λισσε  ήταν η επόμενη επίσκεψή μας.
 Βρίσκεται 2 χιλ. κοντά στο στο Κάτω Νευροκόπι και είναι το μόνο καλοδιατηρημένο και επισκέψιμο οχυρό, στην περιοχή εκείνη, της «Γραμμής Μεταξά». Δυστυχώς τα υπόλοιπα καταστράφηκαν από τους Βουλγάρους στην περίοδο της κατοχής. Είναι κατασκευασμένο σε βραχώδη λόφο 220 μέτρων. Το ανάπτυγμα των υπογείων καταφυγίων του είναι 790 μ.  οι στοές 960 μ. και είχε 300 συνολικά σκαλοπάτια εσωτερικής επικοινωνίας.
Η φρουρά του ήταν 469 άνδρες και διέθετε 10 απλά πολυβολεία, 5 διπλά, 4 αντιαρματικά, 2 ολμοβολεία, 3 πυροβολεία, 3 διπλά βομβιδοβολεία, 8 παρατηρητήρια και 9 εξόδους. 
Μπροστά στο Παρεκκλήσιο του Λίσσε
Στο οχυρό αυτό έγιναν μεγάλες μάχες μεταξύ των Ελλήνων και των Γερμανών και των συμμάχων τους Βουλγάρων στις 6 και 7 Απριλίου 1941. Παρά τις σκληρές μάχες και το βομβαρδισμό τους από τα Γερμανικά «Στούκας» τα οχυρά δεν καταλήφθηκαν αλλά παραδόθηκαν όταν οι Γερμανοί  έσπασαν το μέτωπο της Σερβίας και έφθασαν στη Θεσσαλονίκη και τους κύκλωσαν από τα μετόπισθεν. Οι Γερμανοί σε αναγνώριση της γενναιότητάς  των, τους απέδωσαν τιμές ηρώων κατά την παράδοση των οχυρών.  
Σε ανάμνηση της μάχης αυτής έχει ανεγερθεί μικρό μνημείο και μουσείο, το οποίο είναι επισκέψιμο από το κοινό. Στα εκθέματα περιλαμβάνονται πιστόλια, όλμοι, χειροβομβίδες, πολυβόλα, στολές, μετάλλια, προσωπικά αντικείμενα στρατιωτών και αξιωματικών και τανκ που έλαβαν μέρος στη μάχη. 
Τανκ στο Λίσσε
 Συγκλονισθήκαμε από το μνημείο, μεταφερθήκαμε νοερώς στην εποχή εκείνη της σκληρής μάχης και αποτίσαμε φόρο τιμής στους πεσόντες για την ελευθερία μας, διαβάζοντας ένα «τρισάγιο» για την ανάπαυσή τους και την αιωνία μνήμη τους.    
Συγκινημένοι πήραμε το δρόμο της επιστροφής για τη Δράμα, σκεπτόμενοι ότι το τίμημα της ελευθερίας είναι και βαρύ και μεγάλο και το δένδρο της έχει ποτισθεί με πολύ αίμα για να απολαμβάνομε εμείς σήμερα τους καρπούς της.
Κυριακή 3 Φεβρουαρίου 2013: Πρωινό ξύπνημα και εκκλησιασμός στην Ιερά Μονή Αναλήψεως – Όσιος Γεώργιος Καρσλίδης.
Η Ι.Μονή βρίσκεται 13 χιλιόμετρα ανατολικά της Δράμας.  Πρώτος κτήτορας είναι ο πιο νέος ανακηρυγμένος άγιος της Εκκλησίας μας (2008) «Ο Όσιος Γεώργιος Καρσλίδης».
 Ό όσιος και ομολογητής Γεώργιος Καρσλίδης είχε την καταγωγή του από τα αγιασμένα χώματα τής Ανατολής. Γεννήθηκε το 1901 στην Αργυρούπολη του Πόντου από ευσεβείς γονείς και το ονομά του ήταν Αθανάσιος. Οι γονείς του πέθαναν, όταν ακόμη ήταν βρέφος και την ανατροφή του ανέλαβε η γιαγιά του. Από πολύ νωρίς έδωσε σημεία της κλίσης του προς το Θεό. Από την Αργυρούπολη μεταβαίνει μαζί με την οικογένεια του παππού του στο Ερζερούμ, και από εκεί στη Γεωργία. 
Μπροστά στον τάφο του Οσίου
 Το 1917 εκάρη μοναχός σε μοναστήρι της περιοχής. Σε λίγο ξέσπασε η επανάσταση των μπολσεβίκων. Το μοναστήρι λεηλατήθηκε και καταστράφηκε. Οι μοναχοί και οι επίσκοποι, που δεν αρνήθηκαν την πίστη τους, εκτελέστηκαν. Στο εκτελεστικό απόσπασμα οδηγήθηκε και ο μοναχός Γεώργιος. Η σφαίρα τον βρήκε στο μέρος της καρδιάς. Στο σημείο εκείνο φορούσε ένα εγκόλπιο (εικόνα) της Παναγίας, που τον προστάτευσε θαυματουργικά. Άλλη σφαίρα τον πήρε φάλτσα στο λαιμό και μια τρίτη στο πόδι που του δημιούργησε μεγάλο πρόβλημα και τον άφησε ανάπηρο σε όλη του τη ζωή. 
Στη συνέχεια φυλακίζεται και πάλι και βασανίζεται. Το 1929 έρχεται στην Ελλάδα. Αρχικά εγκαθίσταται στην Κατερίνη, ύστερα στο Κιλκίς για να καταλήξει στο χωριό Ταξιάρχες της Δράμας, όπου με τη βοήθεια των κατοίκων χτίζει πρόχειρα την Ιερά Μονή της Αναλήψεως του Σωτήρος.
Η φήμη του γρήγορα διαδίδεται σ' όλη τη περιοχή. Οι θεραπευτικές του ικανότητες, τα προορατικά του χαρίσματα, η φιλανθρωπία και το προφητικό του χάρισμα ξεπερνούν τα όρια του νομού Δράμας και φτάνουν σε πολλά σημεία της χώρας μας. Κοιμήθηκε το 1959 στους Ταξιάρχες Δράμας και τάφηκε πίσω από το Καθολικό της Μονής.
Στη Μονή συρρέουν καθημερινά πολλοί πιστοί, όχι μόνο από το εσωτερικό, αλλά και το εξωτερικό, για να προσκυνήσουν τον τάφο του, οποίος ευωδιάζει και για να ζητήσουν την ευλογία του και τη βοήθειά του.
Η αγιοκατάταξη του Οσίου Γεωργίου έγινε το 2008 από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο στην Δράμα.
Σήμερα, στο μέρος εκείνο έχει εγκατασταθεί γυναικεία αδελφότητα αποτελουμένη από 30 περίπου μοναχές, που ασχολούνται με την ακατάπαυστη δοξολογία του Θεού και προσεύχονται «υπέρ της του κόσμου ζωής και σωτηρίας».
Μετά τη Θεία Λειτουργία προσκυνήσαμε τον τάφο του  νεοφανούς αγίου, ο οποίος μας υπενθυμίζει ότι η αγιότητα δεν υπήρχε μόνο παλιά στην Εκκλησία μας, αλλά και σήμερα υπάρχουν θεούμενοι άνθρωποι, αφού εξ άλλου αυτός είναι ο σκοπός της ζωής μας.
Αναχωρήσαμε από το Μοναστήρι έχοντας μαζί μας και την ευλογία του αγίου γέροντα.
Επίσκεψη στο Χιονοδρομικό:
Επόμενη επίσκεψή μας ήταν το χιονοδρομικό κέντρο της Δράμας που είναι επάνω στο «Φαλακρό» όρος. Είναι ένα από τα μεγαλύτερα των Βαλκανίων και αποτελεί πόλο έλξης τουριστών για την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης.  
Διαθέτει 21 πίστες μήκους 17 χιλιομ.  διαφορετικού βαθμού δυσκολιών, άριστη ποιότητα χιονιού, απουσία εδαφικών εξάρσεων και εναλλαγές κλίσεων. Έτσι προσφέρεται για όλους τους τύπους χιονοδρομίας.
Δυστυχώς δεν μπορέσαμε να μείνουμε για πολύ γιατί οι καιρικές συνθήκες δεν ήσαν κατάλληλες  και μας πίεζε ο χρόνος για επιστροφή στον προορισμό μας που ήταν αρκετά μακρύς.
Έστω και για λίγο απολαύσαμε το καταχιονισμένο τοπίο και  παίξαμε τον σχετικό χιονοπόλεμο.
Ευχαριστούμε το Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου Προστασίας Υγείας και Περιβάλλοντος της περιοχής του Κέντρου Υγείας Χαλανδρίτσης Πατρών που μας έδωσε αυτές τις ευκαιρίες για πνευματική, εθνική και περιβαλλοντική ανάταση.