Κυριακή 6 Ιανουαρίου 2013

Ο ΝΕΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΠΕΡΙ ΕΦΗΜΕΡΙΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΚΟΝΩΝ



ΝΕΟΣ  ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ
Περί Εφημερίων και Διακόνων.
Η ΙΕΡΑ ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΙΕΡΑΡΧΙΑΣ
                   ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣΛΛΑΔΟΣ
Έχουσα υπ’ όψει:
1. Τις διατάξεις των άρθρων 36 παρ. 6, 37 παρ. 2 και 38
παρ. 2 του Νόμου 590/1977 «Περί Καταστατικού Χάρτου
της Εκκλησίας της Ελλάδος» (Φ.Ε.Κ. 146/Α΄/31.5.1977).
2. Την απόφαση της Δ.Ι.Σ. της 17ης Φεβρουαρίου 2012.
3. Το γεγονός ότι εκ του παρόντος Κανονισμού δεν
προκαλείται δαπάνη, ψηφίζει:
Τον υπ’ αριθμ. 230/2012 Κανονισμόν έχοντα ούτω:
-
ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘΜ. 230/2012
Περί Εφημερίων και Διακόνων.
Άρθρο 1
Γενικές έννοιες
1. Εφημέριος καλείται Κληρικός της Ορθοδόξου Εκκλησί−
ας της Ελλάδος, με βαθμό Πρεσβυτέρου, κανονικώς χειρο−
τονημένος και εξαρτημένος κανονικώς εκ του επιχωρίου
Μητροπολίτου, ο οποίος καλύπτει τις λατρευτικές, τις ποι−
μαντικές και τις προνοιακές ανάγκες της ενορίας, εντασ−
σόμενος σε μία από τις ειδικότερες κατηγορίες, τις οποίες
προβλέπει το άρθρο 1 του Κανονισμού υπ’ αριθμ. 8/1979
«Περί Ιερών Ναών και Ενοριών» (Φ.Ε.Κ. Α΄ 1/5.1.1980).
2. Η ενορία, ως βασική μονάδα κανονικής οργανώ−
σεως του εκκλησιαστικού βίου, λογίζεται ως προς τις
νομικές σχέσεις της ως Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δι−
καίου, ιδρύεται δε όπως ορίζει το άρθρο 36 παρ. 2 του
Ν. 590/1977 «Περί Καταστατικού Χάρτου της Εκκλησί−
ας της Ελλάδος» σε συνδυασμό με το άρθρο 2 παρ. 1
του προμνησθέντος Κανονισμού υπ’ αριθμ. 8/1979 «Περί
Ιερών Ναών και Ενοριών». Η ενορία διοικείται από το
Εκκλησιαστικό Συμβούλιο, το οποίο συγκροτείται όπως
ορίζει το άρθρο 7 του Κανονισμού υπ’ αριθμ. 8/1979 «Περί
Ιερών Ναών και Ενοριών».
3. Κέντρο της εκκλησιαστικής ζωής της ενορίας απο−
τελεί ο ενοριακός Ιερός Ναός, οριζόμενος με απόφαση
του οικείου Μητροπολιτικού Συμβουλίου (άρθρο 36 παρ.
4 του Ν. 590/1977).
4. Η ενορία έχει σαφώς καθορισμένη εδαφική περιφέ−
ρεια, τα όρια της οποίας καθορίζονται από το οικείο Μη−
τροπολιτικό Συμβούλιο (άρθρο 36 παρ. 3 του Ν. 590/1977)
τηρουμένων, ως προς τον αριθμό των ενοριτών, την
ίδρυση νέας ενορίας ή τη συγχώνευση υφισταμένων
όμορων ενοριών, των διατάξεων του άρθρου 3 του Κα−
νονισμού υπ’ αριθμ. 8/1979.
5. Σε κάθε ενορία τηρείται με μέριμνα του Εφημερίου
ή των Εφημερίων κατάλογος των ενοριτών.
Άρθρο 2
Εφημέριοι ενοριακών Ιερών Ναών
1. Οι Εφημέριοι των ενοριακών Ιερών Ναών, διακρινό−
μενοι σε τακτικούς και προσωρινούς, μεριμνούν για τη
λατρευτική και την πνευματική ζωή των ενοριτών και για
όλα τα ζητήματα, τα οποία αφορούν στην πνευματική,
την προνοιακή και την υλική ζωή της ενορίας.
2. Τα του βαθμολογίου, της μισθοδοσίας και της συ−
νταξιοδοτήσεως των Εφημερίων των ενοριακών Ιερών
Ναών διέπονται από τις εκάστοτε ισχύουσες σχετικές
διατάξεις (άρθρο 38 παρ. 1 του Ν. 590/1977).
3. Οι κενές οργανικές εφημεριακές θέσεις πληρού−
νται μονίμως μεν με εγγάμους Πρεσβυτέρους (τακτικοί
Εφημέριοι), προσωρινώς δε και με αγάμους (προσωρι−
νοί Εφημέριοι), κατά τα ειδικότερον οριζόμενα στον
παρόντα Κανονισμό. Έγγαμοι Εφημέριοι υπηρετούντες
προσωρινώς πέραν της πενταετίας στην αυτή οργανική
εφημεριακή θέση καθίστανται αυτοδικαίως τακτικοί.
4. Χειροτονίες άνευ αναφοράς σε συγκεκριμένη ενο−
ρία, απαγορεύονται απολύτως κατά τους όρους των
Ιερών Κανόνων, ως απολελυμένες.
Άρθρο 3
Οργανικές θέσεις Εφημερίων
1. Οι υφιστάμενες και λειτουργούσες ενορίες διατη−
ρούνται. Σε κάθε ενορία υφίσταται μία τουλάχιστον
οργανική θέση Εφημερίου.
2. Σε πόλεις με πληθυσμό άνω των 200.000 κατοίκων,
σε κάθε ενορία υφίσταται μία οργανική θέση Εφημερίου
ανά δύο χιλιάδες οικογένειες και δεν υπερβαίνουν τους
πέντε τακτικούς Εφημέριους ανά ενορία.
3. Σε πόλεις με πληθυσμό άνω των 100.000 κατοίκων,
σε κάθε ενορία υφίσταται μία οργανική θέση Εφημερίου
ανά χίλιες οικογένειες.
4. Σε πόλεις με πληθυσμό έως 100.000 κατοίκους, σε
κάθε ενορία υφίσταται μία οργανική θέση Εφημερίου
ανά πεντακόσιες οικογένειες.
5. Σε πόλεις με πληθυσμό έως 100.000 κατοίκους και
σε νησιά, όπου το ένα τρίτο τουλάχιστον του πληθυ−
σμού είναι αλλοδαποί ή αλλόθρησκοι ή ετερόδοξοι, με
απόφαση της Δ.Ι.Σ. μετά από σχετική γνωμοδότηση της
Συνοδικής Επιτροπής επί των Δογματικών και Νομοκα−
νονικών Ζητημάτων, σε ενορία άνω των τετρακοσίων
οικογενειών μπορεί να διορισθεί και δεύτερος Εφημέ−
ριος.
6. Σε Ο.Τ.Α. που αποτελούν κοινώς γνωστά κέντρα
παραθερισμού και έχουν τουλάχιστον τετρακόσιες
μόνιμες οικογένειες, με απόφαση της Δ.Ι.Σ., μετά από
σχετική γνωμοδότηση της Συνοδικής Επιτροπής επί των
Δογματικών και Νομοκανονικών Ζητημάτων, μπορεί να
διορισθεί και δεύτερος Εφημέριος.
7. Για την εφαρμογή των παραγράφων 2−5 του πα−
ρόντος άρθρου ο αριθμός των οικογενειών ορίζεται,
αφού διαιρεθεί διά του 4 ο αριθμός των Ορθοδόξων
Χριστιανών της συγκεκριμένης κάθε φορά ενορίας.
Άρθρο 4
Προκήρυξη και κάλυψη
οργανικών εφημεριακών θέσεων
1. Οι τακτικοί Εφημέριοι διορίζονται με απόφαση του
οικείου Μητροπολίτου κατά την διαδικασία που περι−
γράφεται κατωτέρω. Εξαιρούνται από τη διαδικασία
αυτή οι εφημεριακές θέσεις στους Μητροπολιτικούς
Ιερούς Ναούς, στις οποίες διορίζονται οι Εφημέριοι
από τους οικείους Μητροπολίτες χωρίς προηγουμένη
προκήρυξη.
2. Εντός μηνός από της χηρείας εφημεριακής θέσεως,
ο οικείος Μητροπολίτης με προκήρυξη του, η οποία
αναγινώσκεται στον ενοριακό Ιερό Ναό, όπου υφίσταται
η θέση αυτή, και δημοσιεύεται στο περιοδικό ΕΚΚΛΗΣΙΑ
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 2015
ή και στον τοπικό τύπο με δαπάνη του Ναού, καλεί τους
βουλόμενους και έχοντες τα απαιτούμενα κανονικά και
νόμιμα προσόντα, να υποβάλουν τα δικαιολογητικά τους
στοιχεία μέσα σε ένα μήνα από τη δημοσίευση της
προκηρύξεως στο περιοδικό ΕΚΚΛΗΣΙΑ, προκειμένου να
καταλάβουν την κενή οργανική θέση Εφημερίου.
3. Εάν παρέλθει άπρακτη η ως άνω προθεσμία, εξα−
κολουθεί να ισχύει η δημοσιευθείσα προκήρυξη για δυο
ακόμη μήνες.
4. Στην κενή οργανική θέση και μέχρι την πλήρωση
της, κατά τον παρόντα Κανονισμό, με τακτικό Εφη−
μέριο, ο οικείος Μητροπολίτης τοποθετεί προσωρινό
Εφημέριο.
Άρθρο 5
Δικαιολογητικά για την κατάληψη
εφημεριακής θέσεως
Ο υποψήφιος Εφημέριος οφείλει να υποβάλει στον
οικείο Μητροπολίτη, μέσα στη ρητώς αναφερόμενη
στην προκήρυξη της εφημεριακής θέσεως προθεσμία,
έγραφη αίτησή του συνοδευόμενη από:
α) Απολυτήριο Στρατού ή πιστοποιητικό νόμιμης απαλ−
λαγής από κάθε στρατιωτική υποχρέωση, εμφαίνον και
τους λόγους της νόμιμης απαλλαγής.
β) Επικυρωμένο Τίτλο των σπουδών του.
γ) Πιστοποιητικό του οικείου Δημάρχου ή Προέδρου
της Κοινότητος περί της ιθαγένειας και του έτους της
γεννήσεως του.
δ) Βεβαίωση της αρμόδιας Εκκλησιαστικής Αρχής,
ότι τόσο ο υποψήφιος όσο και η σύζυγος του έχουν
τελέσει πρώτο γάμο.
ε) Κανονική συμμαρτυρία Πνευματικού κατά τον πα−
ραδεδομένο τύπο.
στ) Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης.
ζ) Έγγραφη και ενυπόγραφη δήλωση − συγκατάθεση
της συζύγου του.
η) Πιστοποιητικό της Πρωτοβάθμιας Υγειονομικής Επι−
τροπής κατά το Νόμο, για την υγεία και αρτιμέλεια του
υποψηφίου Εφημερίου.
θ) Υπεύθυνη δήλωση με βεβαιωμένο το γνήσιο της
υπογραφής του υποψηφίου Εφημερίου, ότι ούτε διώ−
κεται για αξιόποινη πράξη, ούτε εκκρεμεί εναντίον του
κατηγορία για οποιαδήποτε αξιόποινη πράξη.
ι) Η οικεία Ιερά Μητρόπολη, ως έχουσα έννομο συμ−
φέρον, ζητεί με δικές της ενέργειες αντίγραφο Ποινικού
Μητρώου από την αρμόδια υπηρεσία.
Άρθρο 6
Μορφωτικά προσόντα Εφημερίων
1. Τα μορφωτικά προσόντα των Εφημερίων καθορίζουν
τον διορισμό τους σε ενορίες:
α) Σε πόλεις με πληθυσμό άνω των 40.000 κατοίκων,
οι πτυχιούχοι οποιασδήποτε Πανεπιστημιακής Σχολής.
β) Σε πόλεις με πληθυσμό έως 40.000 κατοίκους,
όσοι έχουν εξετασθεί επιτυχώς στα μισά τουλάχιστον
υποχρεωτικά μαθήματα, τα οποία απαιτούνται για τη
λήψη πτυχίου οποιασδήποτε Πανεπιστημιακής Σχολής,
οι πτυχιούχοι Ανωτέρας Εκκλησιαστικής Σχολής τριε−
τούς φοιτήσεως, οι πτυχιούχοι οποιουδήποτε Τ.Ε.Ι. και οι
απόφοιτοι μεταλυκειακής εκκλησιαστικής εκπαιδεύσεως
(παλαιά Δ΄ τάξη Εκκλησιαστικού Λυκείου, Εκκλησιαστικό
Ι.Ε.Κ. κ.λπ.).
γ) Σε κωμοπόλεις με πληθυσμό έως 5.000 κατοίκους,
και οι απόφοιτοι Μέσης Εκκλησιαστικής Σχολής ή, γε−
νικώς Δευτεροβάθμιας Εκπαιδεύσεως.
δ) Σε χωριά με πληθυσμό έως 2.000 κατοίκους, και οι
απόφοιτοι Υποχρεωτικής Εκπαιδεύσεως.
Ρητώς διευκρινίζεται ότι η έννοια της πόλεως δεν
ταυτίζεται προς εκείνη του Δήμου.
2. Με την επιφύλαξη των λοιπών διατάξεων του πα−
ρόντος, επιτρέπεται ο διορισμός Εφημερίων της αμέ−
σως κατώτερης κατηγορίας σε εφημεριακές θέσεις της
αμέσως ανώτερης, εφ’ όσον μετά τη δημοσίευση της
σχετικής προκηρύξεως και την παρέλευση απράκτων
των τασσομένων προθεσμιών, δεν εμφανίσθηκαν υπο−
ψήφιοι της ανώτερης αυτής κατηγορίας.
Άρθρο 7
Ανακήρυξη υποψηφίων Εφημερίων
και εκδίκαση ενστάσεων
1. Ο οικείος Μητροπολίτης, εντός δεκαπέντε ημερών
μετά την παρέλευση της προθεσμίας, που ορίζεται με το
άρθρο 4 παρ. 2 του παρόντος Κανονισμού, αφού διενερ−
γήσει έλεγχο των υποβληθέντων εγγράφων, ανακηρύσ−
σει τους υποψηφίους Εφημέριους με Πράξη του, η οποία
κοινοποιείται νομίμως προς το Εκκλησιαστικό Συμβού−
λιο. Η Πράξη αναγινώσκεται στον ενοριακό Ιερό Ναό,
αναρτάται στον πίνακα ανακοινώσεων αυτού, καθώς και
στην ιστοσελίδα, εάν υπάρχει, του ενοριακού Ιερού Ναού
στο διαδίκτυο. Στον οικείο Μητροπολίτη επιστρέφεται
αποδεικτικό από το Εκκλησιαστικό Συμβούλιο, το οποίο
πιστοποιεί ότι έγιναν οι ανωτέρω ενέργειες.
2. Εντός δεκαπέντε ημερών μετά την πρώτη ημέρα
της κατά την διάταξη της προηγουμένης παραγράφου
αναρτήσεως, δικαιούνται τόσον οι Εκκλησιαστικοί Σύμ−
βουλοι, όσο και οποιοσδήποτε ενορίτης να υποβάλουν
στον οικείο Μητροπολίτη εγγράφως και εvυπoγράφως,
οποιαδήποτε αιτιολογημένη πληρoφoρία ή ένσταση, για
κάποιον από τους υποψηφίους. Μετά την παρέλευση της
προθεσμίας αυτής, ο οικείος Μητροπολίτης αποφαίνε−
ται επί των υποψηφίων, επιλέγει έναν και κοινοποιεί
νομίμως την απόφαση του στο οικείο Εκκλησιαστικό
Συμβούλιο, το οποίο υποχρεούται να προβεί παραχρήμα
στην ανάρτηση της αποφάσεως επί δεκαπέντε ημέρες
στον πίνακα ανακοινώσεων του ενοριακού Ιερού Ναού,
καθώς και στην ιστοσελίδα του, εάν υπάρχει, στο δι−
αδίκτυο.
3. Κατά της αποφάσεως του οικείου Μητροπολίτου
μπορεί να ασκηθεί προσφυγή ενώπιον της Διαρκούς
Ιεράς Συνόδου (Δ.Ι.Σ.) εντός δεκαημέρου από της τε−
λευταίας ημέρας της αναρτήσεως της αποφάσεως σύμ−
φωνα με τη διάταξη της προηγουμένης παραγράφου. Η
πρoσφυγή ασκείται από οποιονδήποτε από τους συνυ−
ποψηφίoυς ή τους ενορίτες με έγγραφο απευθυνόμενο
προς τον οικείο Μητροπολίτη, ο οποίος υποχρεούται
εντός μιας εβδομάδος να το διαβιβάσει με όλον τον
σχηματισθέντα από την αρχή της διαδικασίας φάκελο
στη Δ.Ι.Σ., προκειμένου να κρίνει την προσφυγή, κατόπιν
σχετικής γνωμοδοτήσεως της Συνοδικής Επιτροπής επί
των Δογματικών και Νομοκανονικών Ζητημάτων.
4. Πριν από την ολοκλήρωση της ανωτέρω διαδικασίας
και την εκπνοή των συναφών προθεσμιών απαγορεύεται
η χειροτονία του υποψηφίου.
5. Εάν ο επιλεγείς ως Εφημέριος από τον οικείο Μη−
τροπολίτη, δεν προσέλθει αδικαιολογήτως κατά την
2016 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
ορισθείσα ημέρα για να χειροτονηθεί, θεωρείται ότι
δεν αποδέχεται την εκλογή. Αν δε δεν παράσχει ικανο−
ποιητικές εξηγήσεις, είναι απαράδεκτη η υποψηφιότητα
του και για οποιαδήποτε άλλη προκήρυξη εφημεριακής
θέσεως.
6. Ο μετά την ολοκλήρωση της κατά τα ανωτέρω δι−
αδικασίας χειροτονούμενος, διορίζεται υπό του οικείου
Μητροπολίτου εις την προκηρυχθείσα οργανική θέση.
Άρθρο 8
Καθήκοντα Εφημερίου
1. Ο Εφημέριος καθίσταται στην ενορία του και ενερ−
γεί πάντοτε κατ’ αναφορά προς τον οικείο Μητροπολίτη
στην άσκηση της λειτουργικής, της πνευματικής και
της γενικότερης ποιμαντικής διακονίας σε όλους τους
τομείς του εφημεριακού έργου, συμφώνως προς τους
Ιερούς Κανόνες και τις οδηγίες του Μητροπολίτου.
2. Ο Εφημέριος λειτουργεί μέσα στα όρια της ενορίας,
κατά τους Ιερούς Κανόνες, ως εξαίρετο υπόδειγμα για
την πνευματική ζωή των πιστών και οφείλει να αποφεύ−
γει ενέργεια ή παράλειψη, η οποία θα μπορούσε να προ−
καλέσει τον σκανδαλισμό των πιστών και διδάσκει με το
λόγο και τα έργα όλους τους πιστούς. Ειδικότερα:
α. Τελεί απαρεγκλίτως και κατά την καθιερωμένη εκ−
κλησιαστική τάξη τη Θεία Λειτουργία και όλα τα άλλα
Ιερά Μυστήρια, τις παραδεδομένες ή άλλες τεταγμένες
ακολουθίες του εορταστικού κύκλου της Εκκλησίας και
κάθε άλλη ιεροπραξία για τον αγιασμό των πιστών, ασκεί
δε την πνευματική πατρότητα μόνο μετά από ανάθεση
με Ενταλτήριο Γράμμα του οικείου Μητροπολίτου.
β. Μεριμνά για τις γενικότερες πνευματικές ή υλικές
ανάγκες της ενορίας, για την υποστήριξη των αναξιοπα−
θούντων μελών της με οργανωμένες πρωτοβουλίες φι−
λανθρωπίας και κοινωνικής πρόνοιας και συνεργάζεται
με τα άλλα ευαγή Ιδρύματα της Ιεράς Μητροπόλεως.
γ. Οργανώνει το γραφείο της ενορίας, φροντίζει για
τις ποικίλες υποθέσεις της, συντάσσει και συμπληρώ−
νει τον κατάλογο των ενοριτών, τηρεί με συνέπεια τα
Βιβλία Πρωτοκόλλου, Πράξεων του Εκκλησιαστικού Συμ−
βουλίου, Βαπτίσεων, Γάμων, Πιστοποιητικών αγαμίας και
Κτηματολογίου, ενημερώνει όλους τους φακέλους του
αρχείου και μεριμνά για τα ιερά κειμήλια και για τα άλλα
κινητά και ακίνητα πράγματα της ενορίας.
3. Ο Εφημέριος οφείλει να φέρει την καθιερωμένη για
τους Ορθοδόξους κληρικούς περιβολή και αμφίεση, να
αποφεύγει δε κάθε αυθαίρετη μεταβολή ή την αποβολή
της, να κατοικεί μονίμως μέσα στα όρια της ενορίας του
και μόνο μετά από έγκριση του οικείου Μητροπολίτου έξω
από αυτά. Τις εξαιρέσεις εκτιμά και γι’ αυτές αποφασίζει
ο οικείος Μητροπολίτης. Επιπροσθέτως, να εξέρχεται
από τα όρια της Ιεράς Μητροπόλεως για περισσότερες
της μίας ημέρες με άδεια του οικείου Μητροπολίτου, να
ασκεί τα εφημεριακά καθήκοντα ως αυτά επιμερίζονται
μεταξύ των Εφημερίων, εφ’ όσον υπάρχουν πλείονες του
ενός, συμφώνως προς τις οδηγίες του οικείου Μητροπο−
λίτου, τόσο στη λειτουργική ζωή και στη διοίκηση της
ενορίας, όσο και στην εξυπηρέτηση των λειτουργικών
αναγκών ενοριακών ή άλλων Ναών της Ιεράς Μητρο−
πόλεως και τέλος να μη συμμετέχει σε ξένες προς την
αποστολή της Εκκλησίας οργανώσεις, να μην αναλαμ−
βάνει κοσμικές φροντίδες, οι οποίες θα μπορούσαν να
διαταράξουν την ενότητα των ενοριτών στην κοινωνία
της πίστεως και στο σύνδεσμο της αγάπης.
Άρθρο 9
Δικαιώματα Εφημερίου
1. Ο Εφημέριος έχει όλα τα απορρέοντα από το λει−
τούργημα του και την ενοριακή του θέση δικαιώματα, τα
οποία ορίζονται από τους Ιερούς Κανόνες και τον Κατα−
στατικό Χάρτη της Εκκλησίας της Ελλάδος (Ν.590/1977)
και αναφέρονται ειδικότερα:
α. Στην ισοβιότητα του εκκλησιαστικού του λειτουρ−
γήματος.
β. Στη μονιμότητα της ενοριακής του θέσεως, εκτός
από τις ρητώς προβλεπόμενες νόμιμες ή κανονικές
εξαιρέσεις.
γ. Στη μισθοδοσία, την κοινωνική ασφάλιση και τη
συνταξιοδότηση για την άσκηση του λειτουργήματος.
δ. Στη χορήγηση των νομίμων μηνιαίων αδειών, συ−
νεκτιμωμένων των ειδικών αναγκών των εορταστικών
κύκλων και των εφημεριακών κενών. Επίσης, των αναρ−
ρωτικών αδειών και των αδειών λόγω σπουδών, όπως
προβλέπεται στο άρθρο 37 παρ. 9 του Ν. 590/1977.
ε. Στη δωσιδικία συμφώνως προς τους Ιερούς Κανόνες
και τη σχετική νομοθεσία.
2. Τα δικαιώματα των Εφημερίων, των Ιεροκηρύκων, των
Διακόνων και των λαϊκών εκκλησιαστικών υπαλλήλων ως
προς τη βαθμολογική και μισθολογική κατάταξη, τη μι−
σθοδοσία, την ασφάλιση, την αξιολόγηση, τις προαγωγές
και τις αποδοχές καθορίζονται από τις σχετικές διατάξεις
της ισχύουσας νομοθεσίας της Πολιτείας, εφόσον δεν
ρυθμίζονται ειδικότερα από τις διατάξεις του παρόντος.
Άρθρο 10
Ποιμαντική επιμόρφωση και εκκλησιαστικές τιμές
1. Η μόρφωση και η επιμόρφωση των Εφημερίων κα−
λύπτεται από τις Ανώτατες Εκκλησιαστικές Ακαδημίες,
τις Θεολογικές Σχολές των Πανεπιστημίων Αθηνών και
Θεσσαλονίκης, ή και από άλλες Ορθόδοξες Θεολογικές
Σχολές και περιορισμένους από τα Ι.Ε.Κ. «Εκκλησιαστι−
κής και Πολιτιστικής Κατάρτισης».
2. Η Εκκλησία της Ελλάδος, η Αρχιεπισκοπή Αθηνών
και οι Ιερές Μητροπόλεις μπορούν να ιδρύουν ειδικές
Επιμορφωτικές Σχολές ή Φροντιστήρια για την ειδική
κατάρτιση και την ποιμαντική επιμόρφωση των Κλη−
ρικών. Η ίδρυση των Επιμορφωτικών Σχολών αποφα−
σίζεται από την Δ.Ι.Σ. για να καλύψει τις ανάγκες των
Κληρικών μίας Ιεράς Μητροπόλεως ή και μίας ομάδας
όμορων Ιερών Μητροπόλεων, τα δε επιμορφωτικά προ−
γράμματα προσαρμόζονται στις ειδικότερες ανάγκες
κάθε κατηγορίας Κληρικών και οργανώνονται σε δια−
φορετικούς κύκλους κατόπιν σχετικής γνωμοδοτήσε−
ως της Συνοδικής Επιτροπής επί της Εκκλησιαστικής
Εκπαιδεύσεως και Επιμορφώσεως του Εφημεριακού
Κλήρου. Το Πιστοποιητικό Ποιμαντικής Επιμορφώσεως
συνεκτιμάται στην αξιολόγηση των Εφημερίων και στην
προαγωγή τους, εντάσσεται δε στον Κύκλο της Διά
Βίου Μαθήσεως.
3. Οι διακρινόμενοι για την προσφορά τους Κληρικοί
στη λειτουργική ζωή, την ποιμαντική διακονία, την πνευ−
ματική πρόοδο και τη φιλανθρωπική δράση της ενορίας
τιμώνται από τον οικείο Μητροπολίτη με τις καθιερω−
μένες εκκλησιαστικές ή τιμητικές διακρίσεις, συμφώνως
προς τους όρους και τις προϋποθέσεις του Κανονισμού
142/1999 «Περί απονομής Εκκλησιαστικών Οφφικίων εν
τη Εκκλησία της Ελλάδος» (Φ.Ε.Κ. Α΄ 300/30.12.1999).
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 2017
Άρθρο 11
Αξιολόγηση Εφημερίων
1. Εντός του πρώτου τριμήνου κάθε έτους συντάσ−
σεται έκθεση αξιολογήσεως του Εφημερίου. Ο τύπος
της εν λόγω εκθέσεως ορίζεται με απόφαση της Δ.Ι.Σ.
Στο πρώτο μέρος αυτής, ο Εφημέριος αναπτύσσει την
εφημεριακή του διακονία. Στο δεύτερο μέρος αξιολο−
γείται από τον Αρχιερατικό Επίτροπο της περιφερείας
του και στο τρίτο από τον Πρωτοσύγκελλο ή τον Γενικό
Αρχιερατικό Επίτροπο της οικείας Ιεράς Μητροπόλεως,
της κρίσεως των ανωτέρω θεωρούμενης υπό του οικεί−
ου Μητροπολίτου. Η κατά τα ανωτέρω αξιολόγηση του
Εφημερίου ενεργείται κατά τα κριτήρια της παραγρά−
φου 3 του παρόντος άρθρου.
2. Όταν ο Εφημέριος συμπληρώσει τον νόμιμο χρόνο
για να κριθεί και προαχθεί βαθμολογικώς, το Μητρο−
πολιτικό Συμβούλιο της οικείας Ιεράς Μητροπόλεως,
ενεργώντας ως Υπηρεσιακό Συμβούλιο για τους Εφη−
μέριους, διενεργεί την κρίση βάσει όλων των εκθέσεων
αξιολογήσεως του κρινόμενου, οι οποίες συνετάγησαν
κατά τα έτη μετά την τελευταία του κρίση.
3. Κατά την κρίση προαγωγής του Εφημερίου, το οι−
κείο Μητροπολιτικό Συμβούλιο οφείλει να λάβει υπ’ όψιν
του τα εξής κριτήρια:
α) Απόδοση στα γενικά εφημεριακά καθήκοντα, όπως
αυτά ορίζονται από τους Ιερούς Κανόνες, τους Κανο−
νισμούς και τις Εγκυκλίους της Ιεράς Συνόδου και του
οικείου Μητροπολίτου.
β) Απόδοση στα ειδικά εφημεριακά καθήκοντα, τα
οποία του αναθέτει ο οικείος Μητροπολίτης, όπως του
Προέδρου του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου, του υπευ−
θύνου νεότητος, του υπευθύνου φιλανθρωπικού έργου
κ.α. Στην περίπτωση αυτή αξιολογείται επιπλέον στην
Έκθεση Αξιολογήσεως (τέταρτο μέρος) και από τον
Γενικό Υπεύθυνο της αντίστοιχης Ειδικής Ποιμαντικής
Δραστηριότητας.
γ) Τυχόν πειθαρχικές ποινές.
δ) Επιμόρφωση από πιστοποιημένους φορείς.
4. Κατά της αποφάσεως του οικείου Μητροπολιτικού
Συμβουλίου για την περί βαθμολογικής προαγωγής ή
μη του Εφημερίου κρίση του, δικαιούται ο Εφημέριος
να ασκήσει προσφυγή ενώπιον της Δ.Ι.Σ., η οποία εκ−
δικάζεται μετά από σχετική γνωμοδότηση της Συνοδι−
κής Επιτροπής επί των Δογματικών και Νομοκανονικών
Ζητημάτων.
Άρθρο 12
Μεταθέσεις τακτικών Εφημερίων
1. Τακτικός Εφημέριος μετατίθεται:
α) Ύστερα από αίτησή του.
β) Με απόφαση της Δ.Ι.Σ., υστέρα από αιτιολογημένη
πρόταση του οικείου Μητροπολίτου, εφ’ όσον η περαι−
τέρω παραμονή του Εφημερίου στην ενορία αποβαίνει
ασύμφορος για την πνευματική της ζωή. Ο συνολικός
αριθμός των με αυτή τη διαδικασία μετατιθέμενων δεν
μπορεί να υπερβαίνει κατ’ έτος τους τρείς κατά Ιερά Μη−
τρόπολη, στη δε Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών τους δέκα.
γ) Λόγω ποινής επιβαλλομένης τελεσιδίκως υπό του
Συνοδικού Δικαστηρίου κατά τα ειδικότερον οριζόμενα
στον Νόμο περί Εκκλησιαστικών Δικαστηρίων (άρθρο
37 παρ. 7 του Ν. 590/1977).
2. Αμοιβαία μετάθεση τακτικών Εφημερίων που έχουν
τα ίδια προσόντα μεταξύ δυο ενοριών της αυτής Μη−
τροπόλεως συντελείται με τη συγκατάθεση των μετα−
τιθεμένων και Πράξη του οικείου Μητροπολίτου.
Άρθρο 13
Απόσπαση τακτικών Εφημερίων
Απόσπαση τακτικού Εφημερίου σε άλλη κενή οργανική
θέση δεν μπορεί να παραταθεί πέραν των τριών μηνών
συνεχώς ή διακεκομμένους μέσα στο ίδιο έτος, εκτός
αν η απόσπαση γίνεται υστέρα από αίτηση του ή με τη
συγκατάθεση του (άρθρο 37 παρ. 4 του Ν. 590/1977).
Άρθρο 14
Αφυπηρέτηση Εφημερίων
1. Οι Εφημέριοι μπορούν να αποχωρούν της υπηρε−
σίας υστέρα από αίτησή τους μετά τη συμπλήρωση
του 70ου έτους της ηλικίας τους, ως και 35ετη πλήρη
εφημεριακή υπηρεσία, ή και σε προγενέστερο χρόνο, εφ’
όσον υφίσταται ανικανότητα προς εκτέλεση των εφη−
μεριακών τους καθηκόντων λόγω νόσου πνευματικής ή
σωματικής, η οποία πιστοποιείται αρμοδίως σύμφωνα
με τις διατάξεις που εφαρμόζονται αναλογικώς επί των
πολιτικών δημοσίων διοικητικών υπαλλήλων. Η πιστο−
ποίηση αυτή προκαλείται είτε με αίτηση του Εφημερίου,
είτε με ενέργεια του οικείου Μητροπολίτου, προς την
αρμόδια Υγειονομική Επιτροπή.
2. Μετά την κατά τα ανωτέρω διαπίστωση της ανικα−
νότητας, ο οικείος Μητροπολίτης διορίζει προσωρινό
Εφημέριο μέχρι την πλήρωση της θέσεως κατά τις δι−
ατάξεις του παρόντος Κανονισμού.
Ως προς την αφυπηρέτηση των Εφημερίων των Κοι−
μητηρίων εφαρμόζεται ειδικότερα το άρθρο 14 παρ. 9
του Κανονισμού 8/1979.
Άρθρο 15
Παύση Εφημερίων
Ο Εφημέριος, πλην των περιπτώσεων αφυπηρετήσεως
που προβλέπονται στο προηγούμενο άρθρο, παύεται
από της θέσεως του:
α) Λόγω ποινής, σύμφωνα με τον Νόμο περί Εκκλησι−
αστικών Δικαστηρίων.
β) Εάν επιδείξει συμπεριφορά αντίθετη προς τις υπη−
ρεσιακές του υποχρεώσεις, όπως εάν εγκαταλείψει τη
θέση του χωρίς άδεια πέραν των 30 ημερών αδικαιο−
λογήτως, ή εάν δεν συμμορφωθεί προς νομίμως γενο−
μένη απόσπαση. Ουσιώδη τύπο της σχετικής Πράξεως
του Μητροπολίτου αποτελεί στις περιπτώσεις αυτές η
προηγουμένη κλήση του Εφημερίου να απολογηθεί ή
να παράσχει εξηγήσεις.
γ) Εάν Εφημέριος ως εκπαιδευτικός, ο οποίος ασκεί
εφημεριακά καθήκοντα, μετατεθεί σε άλλη εκπαιδευ−
τική περιέρεια με συνέπεια να καθίσταται αδύνατη η
εκτέλεση των εφημεριακών του καθηκόντων.
Άρθρο 16
Απόλυση Εφημερίων
1. Ο Οικείος Μητροπολίτης δεν δικαιούται να χορηγήσει
Απολυτήριον Γράμμα προς τον Εφημέριο, προκειμένου
αυτός να εγκατασταθεί στην περιφέρεια άλλης Ιεράς Μη−
τροπόλεως, εάν προηγουμένως δεν έχει την έγγραφη συ−
γκατάθεση του Μητροπολίτου του τόπου της νέας εγκατα−
στάσεως του Κληρικού (άρθρο 56 παρ. 6 του Ν. 590/1977).
2018 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
2. Τυχόν απόλυσις Εφημερίου χωρίς την συγκατάθεση
του Αρχιερέως του τόπου στον οποίο ο Κληρικός θα
εγκατασταθεί είναι άκυρος.
3. Προκειμένου περί προσωρινού Εφημερίου, αγάμου
Κληρικού, απαιτείται και βεβαίωση περί της μελλούσης
εγγραφής αυτού στο Μοναχολόγιον της Μονής στην
οποία πρόκειται να εγγραφεί.
Άρθρο 17
Χειροτονία ως Εφημερίων εν ενεργεία ή
συνταξιούχων (δημοσίων ή ιδιωτικών) υπαλλήλων
1. Συνταξιούχοι πρώην δημόσιοι ή ιδιωτικοί κ.λπ.
υπάλληλοι, οι οποίοι έχουν τα κανονικά και νόμιμα
προσόντα και δεν υπερέβησαν το 70ό έτος της ηλι−
κίας τους, εφ’ όσον είναι απόφοιτοι Δευτεροβάθμι−
ας Εκπαιδεύσεως, μπορούν να χειροτονηθούν και να
τοποθετηθούν σε κενές εφημεριακές θέσεις, κωμο−
πόλεων ή χωρίων, με πληθυσμό κάτω των 5.000 κα−
τοίκων, κατά την τελευταία απογραφή. Ως προς τη
μισθοδοσία των ανωτέρω εφαρμόζονται οι εκάστοτε
ισχύουσες διατάξεις της συνταξιοδοτικής νομοθεσίας.
Πρό της χειροτονίας τους υποχρεούνται αυτοί να
παρακολουθήσουν ταχύρρυθμη εκκλησιαστική επι−
μόρφωση σε πιστοποιημένο φορέα.
2. Οι υπηρετούντες ως εκπαιδευτικοί είτε στη δημό−
σια είτε στην ιδιωτική Εκπαίδευση, εφ’ όσον έχουν τα
απαιτούμενα κανονικά και νόμιμα προσόντα, μπορούν
να χειροτονηθούν ως Εφημέριοι σε κενές εφημεριακές
θέσεις, τηρουμένων των διατάξεων της εκάστοτε ισχύ−
ουσας νομοθεσίας περί καταστάσεως των πολιτικών
δημόσιων διοικητικών υπαλλήλων.
Άρθρο 18
Πλήρωση ειδικών εφημεριακών θέσεων
Ο διορισμός Εφημερίων σε Ιερούς Ναούς Κοιμητηρίων
ή Φιλανθρωπικών, Εκπαιδευτικών, Σωφρονιστικών κ.λπ.
Ιδρυμάτων, συμπεριλαμβανομένου και του Πανελληνίου
Ιερού Ιδρύματος Ευαγγελιστρίας Τήνου, διενεργείται
από τον οικείο Μητροπολίτη, μετά από πρόταση της
Διοικήσεως των ενδιαφερομένων Ο.Τ.Α. ή Ιδρυμάτων,
μεταξύ όσων έχουν τα απαιτούμενα από τον παρόντα
Κανονισμό προσόντα Κληρικών για την πόλη, όπου οι
Ιεροί Ναοί ευρίσκονται, αξιολογούνται δε κατά τις δια−
τάξεις του παρόντος Κανονισμού.
Άρθρο 19
Προσωρινοί Εφημέριοι − Ιεροκήρυκες
1. Ασχέτως του αριθμού οικογενειών μιας ενορίας, εφ’
όσον οι πνευματικές ανάγκες της απαιτούν τον διορισμό
Κληρικού καταλλήλου για το κήρυγμα, την εξομολόγη−
ση, την κατηχητική διακονία και τα παρόμοια, μπορεί ο
οικείος Μητροπολίτης να διορίζει, ως προσωρινό Εφη−
μέριο και Ιεροκήρυκα, κληρικό κατάλληλο από όσους Ιε−
ρομόναχους είναι εγγεγραμμένοι στα Μοναχολόγια των
Ιερών Μονών της οικείας Ιεράς Μητροπόλεως και έχουν
τα νόμιμα προσόντα. Αυτός εντασσόμενος σε μισθολο−
γική κατηγορία βάσει των προσόντων του, μπορεί να
ασκεί τα ως άνω καθήκοντα σε περισσότερες από μία
έως και δέκα ενορίες. Ο διοριζόμενος ως προσωρινός
Εφημέριος και Ιεροκήρυκας, περιορίζεται αποκλειστι−
κώς στα ανωτέρω πνευματικά καθήκοντα χωρίς καμία
ανάμειξη στα καθήκοντα και δικαιώματα των τακτικών
Εφημερίων. Αυτονόητο είναι ότι ο διοριζόμενος ως προ−
σωρινός Εφημέριος και Ιεροκήρυκας, δεν μπορεί να είναι
Πρόεδρος του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου της ενορίας
ή των ενοριών, όπου διακονεί.
2. Ως προσωρινοί Εφημέριοι είναι δυνατόν να διορί−
ζονται επίσης Ιερομόναχοι, υπό τις προϋποθέσεις της
προηγουμένης παραγράφου, και στις περιπτώσεις των
αρθρ. 4 παρ. 4 και αρθρ. 14 παρ. 2 του παρόντος Κα−
νονισμού.
3. Εκλιπόντων των πνευματικών αναγκών του διορι−
σμού των προσωρινών κατά τα ανωτέρω Εφημερίων, ο
οικείος και διορίσας αυτούς Μητροπολίτης δύναται να
ανακαλέσει τον διορισμόν αυτών.
Άρθρο 20
Διορισμός Διακόνων
1. Οργανικές θέσεις Διακόνων σε ενοριακούς Ιερούς
Ναούς υφίστανται σύμφωνα με τα αρχικώς προβλεπόμε−
να από το Ν.Δ. 1398/1973, όπως αυτό εκάστοτε ισχύει.
2. Επιτρέπεται χειροτονία εγγάμου ως Διακόνου για
την κάλυψη κενής οργανικής θέσεως. Άγαμοι χειρο−
τονούνται για την κάλυψη τελετουργικών αναγκών
της Ιεράς Μονής, στο μοναχολόγιο της οποίας είναι
εγγεγραμμένοι ως μοναχοί. Επ’ αυτών (Ιεροδιάκονοι)
εφαρμόζονται, κατ’ αναλογίαν τα ισχύοντα επί προ−
σωρινών Εφημερίων. Η κατά παράβαση της παρούσας
διατάξεως τελούμενη χειροτονία είναι αντικανονική ως
απολελυμένη.
3. Ο διορισμός των Διακόνων διενεργείται με από−
φαση του οικείου Μητροπολίτου, εφαρμοζομένων κατ’
αναλογίαν των διατάξεων των άρθρων 4, 5 και 7 του
παρόντος Κανονισμού.
4. Τα του βαθμολογίου, της μισθοδοσίας, της ασφα−
λίσεως και της συνταξιοδοτήσεως των Διακόνων των
ενοριακών Ιερών Ναών διέπονται από τις εκάστοτε
ισχύουσες διατάξεις.
Άρθρο 21
Διορισμός Ιεροκηρύκων
1. Οργανικές θέσεις Ιεροκηρύκων στην Ιερά Αρχιεπι−
σκοπή Αθηνών και στις Ιερές Μητροπόλεις υφίστανται
σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από το άρθρο 25 του
προμνησθέντος Ν. 817/1978.
2. Στις θέσεις αυτές διορίζονται με απόφαση του οι−
κείου Μητροπολίτου άγαμοι Κληρικοί, απόφοιτοι Ορθό−
δοξης Θεολογικής Σχολής. Ως προς τη μισθοδοσία, την
ασφάλιση και τη συνταξιοδότηση αυτών εφαρμόζονται
οι εκάστοτε ισχύουσες σχετικές διάταξεις.
Άρθρο 22
Ειδική διάταξη
Οι λαϊκοί εκκλησιαστικοί υπάλληλοι, οι κατέχοντες
θέσεις εκ μετατροπής οργανικών διακονικών θέσεων
και, κατά τις κείμενες διατάξεις, μισθοδοτούμενοι υπό
του Δημοσίου υπάγονται στις διατάξεις του Κανονι−
σμού 5/1978 «Περί Κώδικος Εκκλησιαστικών Υπαλλήλων»
(Φ.Ε.Κ. Α΄ 48/3.4.1978), σύμφωνα με την παράγραφο 5 του
άρθρου 20 του Νόμου 1476/1984 (Φ.Ε.Κ. 136 Α΄).
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 2019
Άρθρο 23
Κατάργηση αντιθέτων διατάξεων
Κάθε γενική ή ειδική διάταξη Κανονισμού, η οποία
αντίκειται στον παρόντα Κανονισμό καταργείται.
Άρθρο 24
Έναρξη ισχύος του Κανονισμού
Η ισχύς του παρόντος Κανονισμού αρχίζει από την
ημέρα της δημοσιεύσεώς του στην Εφημερίδα της Κυ−
βερνήσεως και το περιοδικό ΕΚΚΛΗΣΙΑ.
Ο Κανονισμός αυτός να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα
της Κυβερνήσεως.
Αθήνα, 8 Μαρτίου 2012
Ο Πρόεδρος
† Ο Αθηνών ΙΕΡΩΝΥΜΟΣ
Ο Αρχιγραμματεύς
† Ο Διαυλείας Γαβριήλ