ΤΡΙΚΑΛΑ - ΚΑΛΑΜΠΑΚΑ - ΜΕΤΕΩΡΑ

Πόρτα - Παναγιά - Τρίκαλα

ΤΡΙΚΑΛΑ- ΚΑΛΑΜΠΑΚΑ – ΜΕΤΕΩΡΑ: Χειμερινή τριήμερη απόδραση του Συλλόγου Προστασίας Υγείας και Περιβάλλοντος της περιοχής του Κέντρου Υγείας Χαλανδρίτσης.

Μέσα στην καρδιά του χειμώνα 30, 31 Ιανουαρίου 1^η Φεβρουαρίου 2015, ξεκινήσαμε 90 άτομα, μέλη και φίλοι του Συλλόγου για την καθιερωμένη χειμερινή μας εξόρμηση στη χιονισμένη και πανέμορφη Ελληνική φύση.

ΤΡΙΚΑΛΑ: Ο πρώτος σταθμός μας όπου και η διανυκτέρευση. Η περιοχή των Τρικάλων κατοικείται από τους προϊστορικούς χρόνους και οι πρώτες ενδείξεις ζωής στο σπήλαιο της Θεόπετρας φτάνουν ως το 49.000 π.Χ. περίπου. Έχουν επίσης ανακαλυφθεί νεολιθικοί οικισμοί από το 6.000 π.Χ. στο Μεγάλο Κεφαλόβρυσο και άλλες τοποθεσίες. Η πόλη των Τρικάλων είναι χτισμένη πάνω στην αρχαία πόλη Τρίκκη, η οποία ιδρύθηκε γύρω στην 3η χιλιετία π.Χ. και ονομάστηκε έτσι από τη νύμφη Τρίκκη, κόρη του Πηνειού ή του Ασωπού ποταμού. Η πόλη ήταν σημαντικό κέντρο της αρχαιότητας, καθώς εδώ έζησε και έδρασε ο Ασκληπιός, που σήμερα αποτελεί έμβλημα του Δήμου Τρικκαίων, ο οποίος ήταν και βασιλιάς της πόλης. Στην περιοχή υπήρχε μάλιστα ένα από τα σημαντικότερα και αρχαιότερα Ασκληπιεία της εποχής.

Η πόλη φέρεται επίσης στην Ιλιάδα του Ομήρου να συμμετέχει στον Τρωικό πόλεμο στην πλευρά των Ελλήνων, με τριάντα πλοία και αρχηγούς τους γιατρούς γιους του Ασκληπιού Μαχάωνα και Ποδαλείριο. Η πόλη υπήρξε πρωτεύουσα βασιλείου κατά τη μυκηναϊκή εποχή.

Τους πρώτους μετά Χριστόν αιώνες η πόλη και η περιοχή γνώρισε πολλούς εισβολείς στο Βαλκανικό χώρο. Στις αρχές της 1^ης χιλιετίας η πόλη παρουσιάζεται για πρώτη φορά με το σημερινό της όνομα, Τρίκαλα, στην Αλεξιάδα της Άννας Κομνηνής.  Η πόλη κατακτάται τελικά από τους Οθωμανούς το 1393 και μετά από μια παρατεταμένη περίοδο παρακμής γίνεται σημαντικό κέντρο οικοτεχνίας, με ονομαστά μάλλινα υφαντά και προϊόντα δέρματος. Επίσης αποτέλεσε σημαντικό πνευματικό κέντρο, καθώς για ένα μεγάλο μέρος της Τουρκοκρατίας (1543-1854) λειτούργησε εδώ η Σχολή Τρίκκης (και αργότερα Ελληνική Σχολή) στην οποία δίδαξαν γνωστοί διδάσκαλοι της εποχής, όπως ο Διονύσιος ο Φιλόσοφος. Στις 23 Αυγούστου του 1881, με τη Συνθήκη της Κωνσταντινούπολης, η πόλη περνάει σε ελληνική κυριαρχία, όπως και η υπόλοιπη Θεσσαλία και η Ήπειρος. Θα ξαναβρεθεί υπό Τουρκική κυριαρχία με τον Ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897 για ένα περίπου χρόνο, μέχρι την τελική της ενσωμάτωση στην Ελλάδα (1898). Στη συνέχεια τα Τρίκαλα έπαιξαν βασικό ρόλο στις αγροτικές κινητοποιήσεις των αρχών του 20ού αιώνα εναντίον των τσιφλικάδων και υπήρξαν ο τόπος ίδρυσης του πρώτου Γεωργικού Συνεταιρισμού στην Ελλάδα, το 1906.

Παράσταση σε τοίχο των Τρικάλων με τον Τσιτσάνη

Μία από τις μεγαλύτερες καταστροφές που υπέστη η πόλη ήταν η μεγάλη πλημμύρα του Ιουνίου του 1907, όταν την νύκτα στις 3 Ιουνίου μετά από πρωτοφανείς βροχοπτώσεις, «με το καρδάρι» κατά την τοπική έκφραση, ξεχείλισαν όλα τα γύρω ποτάμια, ο Ληθαίος, ο Αϊμονιώτης, ο Κουμέρκης και ο Σαλαμπριάς με συνέπεια την επομένη το πρωί να έχει μετατραπεί ο κάμπος σε τεράστια λίμνη. Στην πλημμύρα εκείνη έχασαν την ζωή τους 80 κάτοικοι, περίπου 200 οικίες κατέρρευσαν, καθώς και το γυμνάσιο, και χιλιάδες ζώα πνίγηκαν. Στη περίοδο της Εθνικής Αντίστασης κατά τη διάρκεια της κατοχής τα Τρίκαλα αποτέλεσαν ιδιαίτερο πεδίο δράσης. Από τα Τρίκαλα καταγόταν ο στρατηγός του ΕΛΑΣ Στέφανος Σαράφης.

ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ :

Το Ασκληπιείο της αρχαίας Τρίκκης το αρχαιότερο και σημαντικότερο της Ελλάδας.  Πιθανολογείται ότι βρίσκεται κάτω από τη συνοικία Βαρούσι. Προς το παρόν στην περιοχή έχουν ανασκαφεί Ρωμαϊκά λουτρά και ψηφιδωτά, καθώς και δημόσιο κτίριο των Ελληνιστικών χρόνων με ψηφιδωτό, όπου απεικονίζεται ο βασιλιάς των Ηδωνών της Θράκης Λυκούργος.

Το Φρούριο της πόλης, που κατασκευάστηκε από τον  Ιουστινιανό πάνω στην αρχαία Ακρόπολη της Τρίκκης κατά τον 6ο μ.Χ. αιώνα, με τριπλό τείχος και ανακατασκευάστηκε αργότερα από τους  Οθωμανούς, οι οποίοι το 17ο αιώνα τοποθέτησαν και ένα τεράστιο ρολόι πάνω σε πύργο, που συνοδευόταν από μια  καμπάνα βάρους 650 κιλών. Το 1936 τοποθετήθηκε άλλο ρολόι από τον δήμαρχο Θεοδοσόπουλο και παραμένει ως σήμερα το σήμα κατατεθέν της πόλης. Στο τρίτο διάζωμα του φρουρίου, από τον πυθμένα ενός πηγαδιού, ξεκινά τούνελ που διέσχιζε το λόφο του Προφήτη Ηλία και κατέληγε στο δρόμο προς Καλαμπάκα Σήμερα το Φρούριο φιλοξενεί το υπαίθριο θέατρο του Δήμου, ενώ είναι επισκέψιμο το ρολόι με θέα όλη την πόλη.

Το Τζαμί του Οσμάν Σαχ, το κτίσμα του 16ου αιώνα σχεδιασμένο από τον Σινάν. Ονομάζεται και Κουρσούμ Τζαμί από την τουρκική λέξη κουρσούμ, που σημαίνει μόλυβδος, καθώς ο θόλος του είναι μολυβοσκέπαστος. Το τζαμί σήμερα είναι μνημείο προστατευόμενο από την UNESKO  και χρησιμεύει ως χώρος ήπιων εκδηλώσεων.

Η παλιά πόλη, η οποία αποτελείται από τις συνοικίες Βαρούσι και παλιά Μανάβικα. Το Βαρούσι βρίσκεται στις παρυφές του Φρουρίου. Επί τουρκοκρατίας ήταν χριστιανική συνοικία, μέχρι τη δεκαετία του 1930 η αρχοντογειτονιά των Τρικάλων και σήμερα είναι στο σύνολο της διατηρητέα. Το Βαρούσι διακρίνεται για τα όμορφα αρχοντικά με τους περίτεχνους αρχιτεκτονικούς ρυθμούς και τις μακριές μαρκίζες. Στη συγκεκριμένη συνοικία βρίσκονται οι παλαιότερες εκκλησίες της πόλης, οι οποίες βρίσκονται χτισμένες πολύ κοντά η μία στην άλλη. Οι σωζόμενοι σήμερα ναοί είναι των Αγίων Αναργύρων (τοιχογραφίες του 1575), του Αγίου Δημητρίου (πριν το 1588), του Αγίου Ιωάννου του Ελεήμονος και του Αγίου Παντελεήμονος (τέλη 16ου - αρχές 17ου αι.), του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου (1674), της Αγίας Μαρίνας (1766), της Αγίας Παρασκευής (1843), της Παναγίας Φανερωμένης ή του Γενεσίου της Θεοτόκου (1849-1853), της Αγίας Επισκέψεως (1863-1877), του Αγίου Στεφάνου (1882) και του Αγίου Νικολάου. Συνέχεια της συνοικίας Βαρούσι μέχρι και την κεντρική πλατεία είναι τα παλιά Μανάβικα, γειτονιά της παλιάς πόλης με χαρακτηριστική, ομοιόμορφη αρχιτεκτονική. Εκεί βρίσκονται μερικές από τις καλύτερες ταβέρνες και καφέ-μπαρ της πόλης.

Ο Ληθαίος ποταμός και η Κεντρική Γέφυρα, η οποία ενώνει την κεντρική πλατεία με τον πεζόδρομο της Ασκληπιού, κατασκευασμένη το 1886 από Γάλλους μηχανικούς. Χαρακτηριστικό και το άγαλμα του Ασκληπιού, πάνω στην ομώνυμη γέφυρα του Ληθαίου.

Ο Μύλος Ματσόπουλου,  που κατασκευάστηκε το 1884  και σήμερα είναι ιστορικό-βιομηχανικό πάρκο και πολιτιστικό κέντρο.

Το κτίριο του Σιδηροδρομικού Σταθμού, που βρίσκεται στο τέρμα της οδού Ασκληπιού, από την εποχή της κυβέρνησης του Χαριλάου Τρικούπη.

Σάββατο 31-1-1-15:  ΠΥΛΗ-   ΕΛΑΤΗ – ΠΕΡΤΟΥΛΙ

Δεκαοκτώ χιλιόμετρα από τα Τρίκαλα προς Άρτα, βρίσκεται η πανέμορφη κωμόπολη της Πύλης (παλιότερα Πόρτα και ακόμη παλιότερα Πόρτα-Παζάρ). Βρίσκεται στην είσοδο της πεδινής περιοχής της Θεσσαλίας προς τα ορεινά της Πίνδου. Tο όνομά της οφείλεται στα δύο αντικριστά βουνά τον Κόζιακα και τον Ίταμο που διαχωρίζονται από τον Πορταϊκό ποταμό και σχηματίζουν μία φυσική μεγαλόπρεπη πύλη. Παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον καθώς βρίσκεται στο κέντρο σπουδαίων βυζαντινών και μεταβυζαντινών μνημείων, αλλά και γιατί αποτελεί πέρασμα για τα γραφικά χωριά του Ασπροποτάμου και την Άρτα.

Παλαιοχριστιανικό τέμπλο Πόρτας Παναγιάς

ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΠΟΡΤΑ ΠΑΝΑΓΙΑ: Στην όχθη του Πορταϊκού ποταμού, απέναντι από την κωμόπολη της Πύλης, στον παλαιό οικισμό της Πόρτα-Παναγιάς που ήταν γνωστός στην βυζαντινή εποχή ως "Μεγάλαι Πύλαι", βρίσκεται ο ναός της Πόρτα-Παναγιάς, άλλοτε καθολικό σταυροπηγιακής μονής. Η μονή που ήταν αφιερωμένη στο όνομα της Ακαταμαχήτου Θεοτόκου ιδρύθηκε το 1283 από τον σεβαστοκράτορα Ιωάννη Άγγελο Κομνηνό Δούκα, νόθο γιο του δεσπότη της Ηπείρου Μιχαήλ Β΄ Δούκα και διαλύθηκε στην διάρκεια της Τουρκοκρατίας. Το καθολικό που είναι σύγχρονο με την αρχική φάση της μονής, αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου, αποτελεί το μοναδικό σωζόμενο κτίσμα της. Το 1843 πέρασε στη δικαιοδοσία της γειτονικής μονής Δουσίκου, ενώ παράλληλα εξακολουθούσε να λειτουργεί ως ενοριακός ναός των κατοίκων του χωριού της Πόρτα-Παναγιάς.

Ο ναός της Πόρτα-Παναγιάς αποτελείται από τον κυρίως ναό και τον μεταγενέστερο εξωνάρθηκα. Ο κυρίως ναός χαρακτηρίζεται ως τρίκλιτη σταυρεπίστεγη βασιλική. Τα κλίτη διαιρούνται εσωτερικά με κιονοστοιχίες. Η τοποθέτηση των στεγών των επιμέρους τμημάτων του ναού σε διαφορετικά ύψη δίνει στο μνημείο μια μοναδική πλαστικότητα. Οι εξωτερικοί τοίχοι μέχρι το ύψος των 2 μ. από την ευθυντηρία είναι κατασκευασμένοι από μεγάλους φαιούς ασβεστόλιθους, μερικοί από τους οποίους σχηματίζουν σταυρούς.

Στο υπόλοιπο τμήμα τους δομούνται κατά το πλινθοπερίκλειστο σύστημα. Σποραδικά αντί για μια πλίνθο στους κατακόρυφους αρμούς υπάρχουν επάλληλα οριζόντια τεμάχια. Τα δίλοβα ή τρίλοβα παράθυρα περιβάλλονται από τοξωτά πλαίσια που φτάνουν ως την ποδιά τους και περιγράφονται από οδοντωτές ταινίες.

Τα τύμπανα των παραθύρων κοσμούνται με κεραμοπλαστικό διάκοσμο που συνίσταται σε επάλληλες ορθές γωνίες και ενίοτε οριζόντιες οδοντωτές ταινίες ή ομόλογες καμπύλες. Οι εξωτερικοί τοίχοι διασπώνται επίσης από κεραμοπλαστικό διάκοσμο, οδοντωτές ταινίες κάτω από τα πώρινα γείσα, μαιάνδρους, σταυρούς κ.λ.π. Ο εξωνάρθηκας, ο οποίος προστέθηκε στο τέλος του 14ου αι. έχει σχήμα σταυροειδούς εγγεγραμμένου ναού με τρούλο. ο μεγαλύτερο μέρος του γλυπτού διακόσμου του ναού καταστράφηκε κατά την πυρκαγιά του 1855. Το μαρμάρινο τέμπλο είναι το αρχικό με ορισμένες αναπροσαρμογές που οφείλονται στην αποκατάσταση του Α. Ορλάνδου. Τα κιονόκρανα που επιστέφουν τους κιονίσκους, καθώς και το επιστύλιο, κοσμούνται με ανάγλυφο επιπεδόγλυφο διάκοσμο που φέρει υπολείμματα κηρομαστίχης. Στους δυο ανατολικούς πεσσούς είναι προσαρμοσμένες, σε θέση αντίστροφη της ορθόδοξης διάταξης, ολόσωμες ψηφιδωτές εικόνες του Χριστού και της Θεοτόκου Βρεφοκρατούσας. 

Πόρτα Παναγιά Τρίκαλα

Τέμπλο Πόρτας Παναγιάς

Αφήνοντας πίσω το μοναδικό αυτό πέρασμα διασχίζοντας τη γέφυρα Κονδύλη και ανηφορίζοντας στις πλαγιές του Κόζιακα.  Μετά από 14 χλμ κάνει την εμφάνισή του ο πρώτος οικισμός η Ελάτη.

Η Ελάτη ή αλλιώς Τύρνα  παλιό όνομα του χωριού μέχρι το 1955, είναι χτισμένη σε 900μ. υψόμετρο και παρόλο που είναι περιτριγυρισμένη από τις κορυφές του Ψήλου, της Αρκουδότρυπας και του Κόκκινου Βράχου είναι προσβάσιμη όλες τις εποχές του έτους. Συνδυάζοντας τις σπάνιες ομορφιές της, τη φιλόξενη ατμόσφαιρα του χωριού με το άφθονο χιόνι το χειμώνα και το δροσερό και υγιεινό κλίμα το καλοκαίρι η Ελάτη αποτελεί ένα από τα πιο ανεπτυγμένα παραθεριστικά κέντρα της περιοχής.

Χιονοδρομικό στο Περτούλι

Ελάτη

ΠΕΡΤΟΥΛΙ:  Σε υψόμετρο 1.150μ. και απόσταση 15 χιλιομέτρων από την Ελάτη συναντάμε το Περτούλι. Πρόκειται για ένα από τα πιο παλαιά χωριά της Θεσσαλίας. Χτισμένο αμφιθεατρικά στην πλαγιά βουνού, με γραφικά πέτρινα σπίτια με κόκκινες ή πέτρινες στέγες, το χωριό ξεχωρίζει για την υπέροχη φύση και το ελατοδάσος του, το οποίο διακόπτεται από ειδυλλιακά ξέφωτα, γνωστά ως Περτουλιώτικα Λιβάδια. Το δάσος του Περτουλίου είναι ένα από τα πιο όμορφα και καλοδιατηρημένα στην Ελλάδα.

ΝΕΡΑΪΔΟΧΩΡΙ: Προχωρώντας σε υψόμετρο 1.140μ επόμενος σταθμός από το Περτούλι. αποτελεί το πυκνοκατοικημένο Νεραϊδοχώρι, με τις κόκκινες στέγες των σπιτιών θυμίζει θέρετρο των Άλπεων. Έχει εκπληκτική θέα στα χωριά της Μεσοχώρας, στη λίμνη του Μέγδοβα στην Καρδίτσα και στο Θεσσαλικό κάμπο.

Κυριακή 1^η Φεβρουαρίου 2015:

Εκκλησιασμός στις πανέμορφες και κατανυκτικές εκκλησιές της περιοχής του Βαρουσίου. Ώρα 10,30΄αναχώρηση για τα άγια Μετέωρα και επίσκεψη σε δυο ιερές Μονές.

Ι.Μ. Αγίου Στεφάνου, Μετέωρα

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ: Το Μοναστήρι βρίσκεται κτισμένο στην κορυφή του βράχου που έχει έκταση 7.500 τ. μέτρα. Είναι πάνω από την Καλαμπάκα, στο νοτιοανατολικό άκρο των μετεωρίτικων βράχων.Ο Πρώτος ασκητής που φιλοξένησε αυτός ο βράχος, όπως φαίνεται από μια επιγραφή που υπήρχε κοντά στην είσοδο της Μονής το έτος 1192 μΧ., ήταν ο Ιερεμίας, όπως βεβαιώνουν οι ιστορικοί ερευνητές. Ωστόσο πρώτος κτήτορας της Μονής είναι ο Αρχιμανδρίτης  Όσιος Αντώνιος γύρω στον 16^ο αιώνα, που η παράδοση τον έχει συνδέσει με την ιστορική Βυζαντινή οικογένεια των Καντακουζηνών. Δεύτερος κτήτορας ήταν ο Ιερομόναχος Όσιος Φιλόθεος από το χωριό Σθλάταινα ή Σκλάταινα (σημερινό χωριό Ρίζωμα, του Δήμου Παραληθαίων), στα μέσα του 16^ου αιώνα. Στα 1545 ο Όσιος Φιλόθεος ανακαίνισε ή ξαναέχτισε το μικρό ναό του Αγίου Στεφάνου. Ο Ναός είναι ξυλόστεγη μονόκλιτη Βασιλική με εσωνάρθηκα που χωρίζεται από τον κυρίως Ναό με τρίβηλο άνοιγμα. Ο Ναός αγιογραφήθηκε  στα 1545 επί Ηγουμένου Μητροφάνη. Ο Όσιος  Φιλόθεος έκτισε κελιά για τους Μοναχούς, εφοδίασε το Μοναστήρι με εκκλησιαστικά σκεύη και χειρόγραφα και επέβαλε τον κοινοβιακό τρόπο ζωής στο Μοναστήρι. Στο Νάρθηκα αριστερά και δεξιά από την είσοδο εικονίζονται με θεϊκή γαλήνη οι Όσιοι Κτήτορες της Μονής, Ιερομόναχοι Αντώνιος και Φιλόθεος με τιμητική φρουρά στο πλάι τους τον Γαβριήλ και Μιχαήλ. Υπάρχει η απεικόνιση των 24 οίκων των Χαιρετισμών της Θεοτόκου.

Κάρα Αγίου Χαραλάμπους

Στο Ιερό υπάρχει η Πλατυτέρα των Ουρανών στην κόγχη ως προστάτιδα των Χριστιανών και του κόσμου όλου, η Θεία Μετάληψη, μορφές μεγάλων Ιεραρχών. Ο δεύτερος Ναός είναι αφιερωμένος στον Άγιο Ιερομάρτυρα Χαράλαμπο και κτίσθηκε το 1798 επί Ηγουμένου Αμβροσίου. Ο Ναός έχει αγιορείτικο αρχιτεκτονικό τύπο. Ο κύριος Ναός είναι τετρακιόνιος σταυροειδής εγγεγραμμένος, με τις δύο κόγχες αριστερά και δεξιά προηγείται ο ευρύχωρος εσωνάρθηκας με 4 κίονες στο κέντρο που στηρίζουν τη στέγη του.

Σημαντική είναι και η προσφορά της Μονής στην παιδεία τους δύσκολους εκείνους καιρούς. Έκτισε την Κωνστάντιο Δημ. Σχολή Καλαμπάκας και έδωσε μεγάλα χρηματικά ποσά για την ανέγερση Σχολείων στα Τρίκαλα.

Στη δεκαετία του 1970 λειτουργούσε στη Μονή του Αγίου Στεφάνου, Ορφανοτροφείο και Δημοτικό Σχολείο Θηλέων με δασκάλες μοναχές από τη Μονή.

Στο κέντρο του Ναού εικονίζεται ο δικέφαλος αετός, σκαλισμένος μέσα σε κύκλο, αιώνιο σύμβολο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.

Η κάρα του Αγίου Χαραλάμπους φυλάσσεται στο μοναστήρι από το 1398, όταν τη δώρισε ο Ηγεμόνας της Βλαχίας Βλατισλάβος.

Το 1888 η Μονή είχε 31 μοναχούς ενώ το 1960 είχε ερημώσει.

Από το 1961 η Μονή μετατράπηκε σε γυναικείο μοναστήρι και σήμερα βρίσκεται σε ανθηρή κατάσταση. Οι μοναχές σε ιδιαίτερα αντίξοες συνθήκες, οργάνωσαν  τη Μονή και τη βελτίωσαν οικοδομικά. Τηρούν το κοινοβιακό σύστημα και το διατεταγμένο Ορθόδοξο μοναχικό Τυπικό

Πρέπει να επισημάνουμε πόσο σημαντική υπήρξε η προσφορά της Μονής του Αγίου Στεφάνου  στα γράμματα και στους αγώνες του Έθνους.

Η Καλάμπάκα από τα Μετέωρα

Από το 1971 άρχισε να λειτουργεί Δημοτικό Σχολείο-Οικοτροφείο Θηλέων με 18 μαθήτριες. Η προσφορά της μονής με τη φροντίδα της δασκάλας μοναχής Θεογνώστης Αμπελακιώτη και της δασκάλας μοναχής Θεοστράτης, καθώς επίσης και των άλλων αδελφών μοναχών του γυναικείου μοναστηριού υπήρξε σημαντική. Οι μαθήτριες ήταν κατά το πλείστον ορφανές, παιδιά φτωχών και παιδιά πολύτεκνων οικογενειών. Εκεί βρήκαν στοργή και αγάπη και ό,τι άλλο τους στέρησαν οι αντιξοότητες της ζωής της εποχής εκείνης. Λειτούργησε μέχρι το 1977 και φοίτησαν σε αυτό περίπου 40 μαθήτριες. Οι μοναχές πέρα από τα μοναχικά και πνευματικά καθήκοντά τους, θεώρησαν απαραίτητο να εργαστούν και για την κοινωνία. Προσέφεραν στα ορφανά του Νομού Τρικάλων στέγη, τροφή, μόρφωση, περίθαλψη, στοργή και αγάπη. Μας έρχεται έτσι στη σκέψη μας, "το κρυφό Σχολειό", στα δύσκολα χρόνια του γένους μας που κράτησαν στη ζωή το έθνος μας, την Ιστορία μας και τη θρησκεία μας.

 ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ Ή ΜΕΓΑΛΟΥ ΜΕΤΕΩΡΟΥ:  Στο δυτικό άκρο του πέτρινου δάσους βρίσκεται η αρχή του οργανωμένου μετεωρίτικου μοναχισμού.

Ι.Μ. Μεγάλου Μετεώρου

Η Μονή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος επικράτησε να λέγεται "Μεγάλο Μετέωρο", όχι μόνο λόγω της εκτάσεως των 50 στρεμμάτων και του μεγέθους των κτισμάτων αλλά και λόγω της πνευματικής του ακτινοβολίας και των πρωτείων που απολάμβανε στα μέσα του 16ου αιώνα.

Η Μονή είναι σκαρφαλωμένη πάνω στον ψηλό και επιβλητικό βράχο με υψόμετρο 613μ. από τη θάλασσα και 416 από την κοίτη του Πηνειού ποταμού

Ο Αγιορείτης μοναχός Αθανάσιος ασκήτεψε αρχικά επί δέκα χρόνια πάνω σε ένα βράχο τον  "Στύλο των Σταγών". Ήταν ο πρώτος που ανέβηκε στον Πλατύ λίθο, μαζί με συνοδεία δεκατεσσάρων μοναχών.

Σκάλισαν τρύπες στον απόκρημνο βράχο, έμπηξαν δοκάρια, έκαναν σκαλωσιές και κατάφεραν να φτάσουν εκεί που ως τότε μόνο τα πουλιά μπορούσαν να ανέβουν, στην κορυφή του βράχου.

Εκεί ο Αθανάσιος ο Μετεωρίτης, ανάμεσα στη γη και τον ουρανό, στην κόψη ενός κατακόρυφου γκρεμού έκτισε τη μονή περί το 1340 μΧ και οργάνωσε την πρώτη συστηματική μοναστική κοινότητα και οικοδόμησε το ναό της Θεομήτορος.

Αργότερα έκτισε άλλο ναό προς τιμή του Μεταμορφωθέντος Σωτήρος Ιησού Χριστού, που απετέλεσε το καθολικό της Μονής και πήρε μέχρι σήμερα την ονομασία της "Μεταμορφώσεως".

Ο Αθανάσιος δεν ήταν μόνος σε αυτό το εγχείρημα. Μαζί του ήταν και ο πατήρ Ιωάσαφ, δεύτερος κτήτορας της Μονής που δεν ήταν άλλος από το ελληνο-σερβο βασιλιά Ιωάννη Ούρας Άγγελο Κομνηνό Δούκα Παλαιολόγο που στήριξε οικονομικά το Μοναστήρι.

Γερμανός κατακρημνίζεται

Στα παλιά χρόνια η πρόσβαση στη Μονή γινόταν με ανεμόσκαλες και από τον Πύργο (στα 1520), όπου δέσποζε  ο εξώστης με το Δίχτυ, που το χρησιμοποιούν ακόμη και σήμερα για να μεταφέρουν πράγματα και πότε πότε γέροντες προσκυνητές. Μέχρι το 1923 η ανάβαση γινόταν με τις ανεμόσκαλες και το δίχτυ.

Σήμερα η ανάβαση γίνεται με σκάλα που αριθμεί 146 απότομα και ακανόνιστα σκαλιά που σε οδηγούν στην είσοδο της Μονής.

Το πρώτο μικρό κτίσμα που συναντάμε μέσα στο βράχο, αριστερά της σκάλας είναι το ασκητήριο του Ιδρυτή της Μονής. Μπαίνοντας στην κύρια είσοδο δεξιά θα δούμε το παλιό βαρούλκο.

Η θέα στη βάση του βράχου σου κόβει την ανάσα. Ανεβαίνοντας τα σκαλιά, βλέπουμε το σκευοφυλάκιο, τα παλιά μαγειρία και το κελάρι.

Φτάνοντας πάνω βλέπουμε το λαμπρό κτίσμα της Μονής, το επιβλητικό Καθολικό, με μήκος 32 μ και πλάτος 24 μ.

Ο Ναός, σταυροειδής  εγγεγραμμένος με δωδεκάπλευρο τρούλο και πλάγιες κόγχες που ακολουθεί τον αρχιτεκτονικό αθωνικό τύπο, κτίστηκε στα 1544-45 μΧ.

Το Καθολικό χωρίζεται σε εξωνάρθηκα, νάρθηκα, κυρίως Ναό και Ιερό Βήμα. Ο Κύριος Ναός αγιογραφήθηκε στα 1552 επί ηγουμένου Συμεών και αποτελεί ένα από τα λαμπρότερα τοιχογραφικά σύνολα της μεταβυζαντινής ζωγραφικής

Η θέα στη βάση του βράχου σου κόβει την ανάσα. Ανεβαίνοντας τα σκαλιά, βλέπουμε το σκευοφυλάκιο, τα παλιά μαγειρεία και το κελάρι.

Έλληνες φιλόσοφοι στα χειρόγραφα της Ι. Μονής

Φτάνοντας πάνω βλέπουμε το λαμπρό κτίσμα της Μονής, το επιβλητικό Καθολικό, με μήκος 32 μ και πλάτος 24 μ.

Ο Ναός, σταυροειδής  εγγεγραμμένος με δωδεκάπλευρο τρούλο και πλάγιες κόγχες που ακολουθεί τον αρχιτεκτονικό αθωνικό τύπο, κτίστηκε στα 1544-45 μΧ.

Το Καθολικό χωρίζεται σε εξωνάρθηκα, νάρθηκα, κυρίως Ναό και Ιερό Βήμα. Ο Κύριος Ναός αγιογραφήθηκε στα 1552 επί ηγουμένου Συμεών και αποτελεί ένα από τα λαμπρότερα τοιχογραφικά σύνολα της μεταβυζαντινής ζωγραφικής

·           Πλούσια είναι η Βιβλιοθήκη της Μονής: Υπάρχουν Χειρόγραφοι κώδικες, έγγραφα βυζαντινά και μεταβυζαντινά.

·            Χειρόγραφα πνευματικής παραγωγής του 9ου - 19 αιώνα.

·            Λειτουργικά βιβλία, πατερικά κείμενα, υμνογραφικά, αναλογικά, σπάνια έντυπα και παλαίτυπα  ο συνολικός αριθμός των οποίων είναι 450 τόμοι του 15ου - 19ου αιώνα.

·           Συλλογή μουσικών και νομικών χειρογράφων και κείμενα αρχαίων συγγραφέων (Όμηρος, Σοφοκλής, Δημοσθένης, Ησίοδος, Αριστοτέλης, Αλεξανδρινοί συγγραφείς).

·         Είναι μία από τις πλουσιότερες μοναστικές βιβλιοθήκες. Λειτουργούσε επίσης και βιβλιογραφικό εργαστήριο κατά τον 16ο - 17 αιώνα.

·         Πλούσια είναι και η συλλογή χρυσοκέντητων υφασμάτων που φυλάσσεται στο μουσείο.

Αναχωρήσαμε από τα Ιερά Μετέωρα ανανεωμένοι και αναγεννημένοι πνευματικά. Οι ιεροί βράχοι μας βοήθησαν, έστω και για λίγο «πάσαν την βιωτικήν αποθώμεθα μέριμναν…».

Επόμενος σταθμός μας ήταν τα χιλιοτραγουδισμένα Γιάννενα. Κάναμε βόλτα στην παραλία της λίμνης της Κυρά-Φροσύνης. Απολαύσαμε τις Γιαννιώτικες γεύσεις στα ωραία εστιατόρια και ζαχαροπλαστεία. Η ώρα όμως παρήλθε και η Πάτρα μας περίμενε.