Την 6η Δεκεμβρίου, ημέρα μνήμης του εν Αγίοις Πατρός ημών Νικολάου Αρχιεπισκόπου Μύρων της Λυκίας του θαυματουργού, τελέσθηκε σύμφωνα με το πρόγραμμα, Θεία Λειτουργία στο εκκλησάκι του Γεν. Εκκλησιαστικού Λυκείου Πατρών.
Λειτούργησε ο Πρωτοπρεσβύτερος π. Δημήτριος Παπαγεωργίου καικ έψαλλαν οι μαθητές του Λυκείου υπό τη Διεύθυνση του καθηγητού της Βυζαντινής Μουσικής κ. Παύλου Μάλλιαρη.
Ο Θεολόγος καθηγητής του Λυκείου κ. Νικόλαος Κώσταλος, ο οποίος είχε και την ονομαστική του εορτή, μίλησε επίκαιρα αναφερόμενος στην προσωπικότητα του Αγίου Νικολάου, ο οποίος υπήρξε "ὀρφανῶν προστάτης σε καί χηρῶν, πεινόντων τροφέα, πενομένων τε πλουτιστήν, αἰχμαλώτων ρύστην, πλεόντων τε σωτῆρα, κεκτήμαθα παμμάκαρ, σοφέ Νικόλαε". Παραθέτουμε την ομιλία του εορτάζοντος καθηγητού κ. Νικολάου Κώσταλου:
«Κανόνα πίστεως, εικόνα πραότητος και εγκρατείας διδάσκαλον», αποκαλεί ο υμνογράφος τον σημερινό μεγάλο Άγιο που τιμάμε, τον Άγιο Νικόλαο, επίσκοπο Μύρων της Λυκίας, τον θαυματουργό. Ο Άγιος Νικόλαος είναι ένας από τους πλέον αγαπητούς Αγίους της Εκκλησίας μας και γεννήθηκε στα Πάταρα της Λυκίας στα τέλη του 3ου αιώνα από ευσεβείς και πλούσιους γονείς, που επί πολλά χρόνια παρέμεναν άτεκνοι και οι οποίοι τον ανέθρεψαν «εν παιδεία και νουθεσία Κυρίου».
Ο Άγιος Νικόλαος αρχικά αφιερώθηκε στον ασκητικό βίο και κατόπιν ανακηρύχθηκε επίσκοπος Μύρων της Λυκίας, μιας πόλης στη Μικρά Ασία. Από τη θέση αυτή ανέπτυξε έντονη φιλανθρωπική δράση και έκανε έντονους αγώνες για την προστασία των φτωχών και των απόρων, ιδρύοντας νοσοκομεία και διάφορα άλλα φιλανθρωπικά ιδρύματα. Επειδή εμψύχωνε τους χριστιανούς που διώκονταν από τους Ρωμαίους αυτό είχε σαν αποτέλεσμα τη δική του δίωξη και εξορία. Κατά τους διωγμούς του Διοκλητιανού φυλακίστηκε και υπέστη βασανιστήρια. Όταν όμως αυτοκράτορας έγινε ο Μέγας Κωνσταντίνος, ο Νικόλαος επανήλθε στον αρχιεπισκοπικό θρόνο. Η ελεημοσύνη και η συμπαράσταση των αναξιοπαθούντων ήταν τα βασικά γνωρίσματα της προσωπικότητάς του, όμως ο Μικρασιάτης επίσκοπος ήταν προικισμένος και με το χάρισμα της θαυματουργίας και έσωσε πολλούς ανθρώπους, και όσο ήταν εν ζωή αλλά και μετά την κοίμησή του. Για το λόγο αυτό αποκαλείται «Θαυματουργός».
Ο Άγιος Νικόλαος απεδήμησε ειρηνικά στις 6 Δεκεμβρίου του έτους 330. Μετά την κοίμησή του ονομάστηκε «μυροβλύτης», καθώς τα λείψανά του άρχισαν να αναβλύζουν άγιο μύρο. Και μάλιστα το μύρο ήταν τόσο πολύ, που οι πιστοί το μάζευαν σε δοχεία για θεραπεία από διάφορες αρρώστιες, ενώ αρκετοί λιποθυμούσαν από την έντονη ευωδία του. Τα λείψανά του διατηρήθηκαν στα Μύρα της Λυκίας έως και τον ενδέκατο αιώνα, όπου το 1087 με την Ά Σταυροφορία μεταφέρθηκαν στην Ιταλία, στην πόλη Μπάρι, όπου βρίσκονται μέχρι και σήμερα. Ο Άγιος Νικόλαος τιμάται και στη Δύση, όπου ονομάζεται Santa Niclaus – Santa Claus και εξαιτίας της πλούσιας φιλανθρωπικής του δράσης, εσφαλμένα συνδέθηκε με τα Χριστούγεννα και την ανταλλαγή δώρων. Είναι λοιπόν άστοχο και εντελώς αβάσιμο να ταυτίζουμε τον Μέγα Βασίλειο με τον Santa Claus.
Πολλά είναι τα αξιοθαύμαστα γεγονότα από τη ζωή του μεγάλου Αγίου, που θα μπορούσε να αναφέρει κανείς. Ένα από αυτά είναι το ταξίδι του προς τα Ιεροσόλυμα. Καθώς ταξίδευε το πλοίο, άρχισαν να πνέουν σφοδρότατοι άνεμοι και ξέσπασε μεγάλη τρικυμία. Επιβάτες και πλήρωμα έχασαν την ψυχραιμία τους και περίμεναν να καταποντισθούν. Ο Νικόλαος όμως γονατιστός προσευχήθηκε με θέρμη προς τον Κύριο και το θαύμα έγινε. Οι άνεμοι έπαυσαν και η θάλασσα αμέσως γαλήνεψε. Όμως κάποιος ναύτης, που ήταν στο κατάρτι, γλίστρησε και έπεσε στο κατάστρωμα νεκρός. Όλοι στενοχωρήθηκαν, που χάθηκε ένας άνθρωπος. Χάρη όμως στις θερμές προσευχές του Αγίου ο ναύτης αναστήθηκε, σαν να ξύπνησε από βαθύ ύπνο. Και άλλα αμέτρητα θαύματα όμως έκανε ο Άγιος σώζοντας πλοία από τρικυμίες και ταξιδιώτες που κινδύνευαν στη θάλασσα, όπως κάποια φορά που εμφανίστηκε ο ίδιος στο τιμόνι κάποιου πλοίου που κινδύνευε και το οδήγησε σε ασφαλές λιμάνι.
Για το λόγο αυτό ο Άγιος Νικόλαος είναι ο μεγάλος προστάτης των ναυτικών. Δεν υπάρχει πλοίο που να μην έχει στο τιμόνι και στην πλώρη την εικόνα του και δεν υπάρχει ναυτικός που να μην τον έχει επικαλεστεί με τη φράση «Αϊ-Νικόλα, βοήθα με». Αμέτρητοι είναι και οι ναοί στα λιμάνια και στα νησιά, που φέρουν το όνομα του, τάματα των ναυτικών σε δύσκολες στιγμές.
Ένα άλλο σημαντικό περιστατικό της δράσης του Αγίου είναι η σωτηρία τριών κοριτσιών από την ατίμωση. Ο πατέρας τους έχοντας τεράστια οικονομικά χρέη και επειδή δεν διέθετε την οικονομική άνεση να τις προικίσει, αναγκάστηκε να τις εξωθήσει στην πορνεία. Μόλις το έμαθε αυτό ο Άγιος πήγε τρεις φορές κρυφά την νύχτα και άφησε σημαντικό χρηματικό ποσό, ώστε να μπορέσουν οι τρεις κόρες να νυμφευθούν και να αποφύγουν την ατίμωση. Όταν όμως τον ανακάλυψε ο πατέρας, ο Άγιος τον ανάγκασε να υποσχεθεί ότι δεν θα αποκαλύψει σε κανέναν το γεγονός. Αυτή ακριβώς είναι και η αξία της ελεημοσύνης.
Το 325 ο Άγιος Νικόλαος έλαβε μέρος στην Α' Οικουμενική Σύνοδο, που έγινε στη Νίκαια της Βιθυνίας, όπου αναδείχθηκε σε «κανόνα πίστεως» καταπολεμώντας τις αιρετικές διδασκαλίες του Αρείου. Κατά τη διάρκεια της Συνόδου μάλιστα τόσο ήταν το σθένος του για την υπεράσπιση των Ορθοδόξων αληθειών, που έφθασε στο σημείο μπροστά στον ίδιο τον αυτοκράτορα να χαστουκίσει δυνατά τον Άρειο, ο οποίος αμετανόητος επέμενε στις κακοδοξίες του για την θεότητα του Ιησού. Επειδή ο ξυλοδαρμός μπροστά στον αυτοκράτορα απαγορευόταν, διατάχθηκε η φυλάκισή του και το ίδιο βράδυ εμφανίστηκαν στη φυλακή ο ίδιος ο Χριστός και η Παναγία και του έδωσαν Ευαγγέλιο και ωμοφόριο. Όταν το πρωί πήγαν οι δεσμοφύλακες, έκπληκτοι είδαν τον άγιο με σπασμένα τα δεσμά, να φοράει το ωμοφόριο και να διαβάζει το Ευαγγέλιο. Μετά από αυτό το γεγονός αποφυλακίστηκε με διαταγή του αυτοκράτορα. Γι’ αυτό σε πολλές εικόνες παρατηρούμε το Χριστό και την Παναγία δεξιά και αριστερά του Αγίου, να του προσφέρουν Ευαγγέλιο και ωμοφόριο.
Ο Άγιος Νικόλαος με τον άγιο βίο του μας παρουσιάζει πολλά και ποικίλα διδάγματα. Ο ίδιος αναδείχθηκε όπως είπαμε σε «κανόνα πίστεως», διδάσκοντας ότι πρέπει να παραμένουμε αμετακίνητοι στην Ορθόδοξη διδασκαλία της Εκκλησίας μας. Επίσης υπήρξε «εικόνα πραότητος», που με την πλούσια αλλά αθόρυβη φιλανθρωπική του δράση και την ανιδιοτελή αγάπη του, πρόσφερε ανακούφιση και στήριγμα στους πονεμένους. Τέλος αναδείχθηκε σε «εγκρατείας διδάσκαλον», αποτελώντας όπως όλοι οι Άγιοι εξάλλου, πρότυπο και παράδειγμα προς μίμηση. Ο Άγιος με τον τρόπο ζωής του κατέκτησε «τη ταπεινώσει τα υψηλά, τη πτωχεία τα πλούσια». Με την ταπείνωση δηλαδή έφθασε ψηλά και με τη φτώχεια κατέκτησε τον πλούτο. Ιδανικά που ακούγονται παράδοξα στην εποχή μας, οδηγούν όμως στην αγιότητα.
Τέλος, είπαμε ότι ο Άγιος είναι προστάτης των ναυτικών. Όταν όμως στη ζωή μας ξεσπούν τρικυμίες όλοι χρειαζόμαστε την προστασία του, όχι μόνο οι ναυτικοί, και γι’ αυτό ζητάμε τις πρεσβείες του: «Πάτερ Ιεράρχα Νικόλαε, πρέσβευε Χριστώ τω Θεώ, σωθήναι τας ψυχάς ημών». Αμήν.
