ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΕ ΛΑΡΙΣΑ ΚΑΙ ΗΜΑΘΙΑ ΜΕ ΤΟΝ ΣΥΛΛΟΓΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟς ΤΟΥ Κ.Υ. ΧΑΛΑΝΔΡΙΤΣΗΣ

Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε η τριήμερη χειμερινή εκδρομή του Συλλόγου Προστασίας Υγείας & Περιβάλλοντος της περιοχής του Κέντρου Υγείας Χαλανδρίτσας, από 2 έως 4 Φεβρουαρίου 2018, στην πρωτεύουσα της Θεσσαλίας, τη Λάρισα, αλλά και σε περιοχές του Νομού Πιερίας.

Ιερά Μονή Ξενιάς

    Στην επιτυχία συνέβαλαν, η καλή οργάνωση, αλλά και κυρίως οι περιοχές που επισκέφθηκαν οι ταξιδιώτες, με το ανάλογο φυσικό κάλλος, με τις ιστορικές Ιερές Μονές, με τους αρχαιολογικούς χώρους και τα καταπληκτικά μουσεία τους. Επίσης σύμμαχοι ήσαν οι καιρικές συνθήκες, η πρωτόγνωρη υποδοχή και στήριξη από τους εκπροσώπους του Δήμου της Λάρισας και η άψογη συμπεριφορά και συνεργασία των 100 ταξιδιωτών.

Όπως αναφέρεται στο δελτίο Τύπου, πρώτος σταθμός μας ήταν το χιονοδρομικό του Παρνασσού, σε υψόμετρο 1650 μέτρων, αφού διασχίσαμε και απολαύσαμε το χιονισμένο ελατοδάσος προς τέρψη της μεγάλης μας παρέας.

Επόμενη στάση η ιστορική Ιερά Μονή "Παναγίας της Ξενιάς"  στον Αλμυρό Βόλου. Το κλείσιμο της πρώτης ημέρας δόθηκε στα διάσπαρτα μεζεδοπωλεία στην περιοχή του Παλιού Φρουρίου της Λάρισας.

Τη δεύτερη μέρα είχαμε την ευκαιρία να επισκεφθούμε τα πολύ γνωστά σε όλους Τέμπη και το παρεκκλήσιο της Αγίας Παρασκευής, αφού οι σύγχρονοι οδικοί άξονες μας έχουν απομακρύνει, θα έλεγε κανείς, από ένα σύνηθες πέρασμα των ταξιδιωτών του παρελθόντος.

Το μοναστήρι του Αγίου Διονυσίου, του εν Ολύμπω, στις παρειές του θρυλικού ομώνυμου βουνού, προσέφερε στους προσκυνητές ανάλογα συναισθήματα λόγω της φυσικής ομορφιάς και της πνευματικής ακτινοβολίας των μοναχών. Η συνέχεια δόθηκε με ξενάγηση στον αξιόλογο αρχαιολογικό χώρο του Δίον και στο ομώνυμο μουσείο με τα σπουδαία ευρήματα και τα πλούσια εκθέματά του.

Το μεσημέρι, όπως είχε προγραμματιστεί, μετά το προσκύνημα, φιλοξενηθήκαμε στην Ι.Μ. Οσίου Εφραίμ του Σύρου στην περιοχή της Κονταριώτισσας. Ένα μοναστήρι, όπου στη μεγάλη του έκταση, ήταν όλα φροντισμένα με την ποικιλία των λουλουδιών και των δεκαεπτά παρεκκλησίων του. Όλα μαζί έδιναν μία καταπληκτική εικόνα στον κάθε προσκυνητή-επισκέπτη.

Η ημέρα της περιήγησης τελείωσε με το ωριαίο περπάτημα στο Φαράγγι του Ενιπέα, έξω από το Λιτόχωρο.

        Η τελευταία ημέρα της 3ήμερης απόδρασής μας είχε και αυτή τις δικές της ευχάριστες εκπλήξεις και μάλιστα όταν ο Αντιδήμαρχος Περιβάλλοντος & Καθαριότητας κ. Σουρλαντζής Απόστολος και ο ξεναγός του Δήμου της Λάρισας κ. Σταύρος Γουλούλης ήλθαν και μας συνάντησαν στο ξενοδοχείο προκειμένου να μας καλωσορίσουν στην πόλη τους και να μας ξεναγήσουν στο Αρχαίο Θέατρο, του 3ου π.Χ. αιώνα. Μαζί επίσης διαβήκαμε τους κεντρικούς δρόμους της Λάρισας, όπου θαυμάσαμε τον μεγαλοπρεπή Ι.Ν. του Αγίου Αχιλλείου (προστάτη των Λαρισαίων), την ανακατασκευασμένη γέφυρα του Πηνειού, το Πάρκο του Αλκαζάρ και το μνημείο του Ιπποκράτη, κ.α.

       Πριν αναχωρήσουμε επισκεφθήκαμε με τη συνοδεία του Αντιδημάρχου και των ξεναγών το ‘’Διαχρονικό’’ Μουσείο της Λάρισας, όπου εκτίθενται σπουδαία ευρήματα από το 6.000 π.Χ. καθώς και τη Δημοτική Πινακοθήκη, όπου εκτίθενται η συλλογή του δωρητή Γ.Ι. Κατσίγρα με 750 πίνακες και τη συλλογή φωτογραφιών με θέμα ‘’Λάρισα: Κατοχή-Απελευθέρωση 1941-1944’’.

     Αφήνοντας πίσω μας όσα είδαμε και ακούσαμε, όλοι οι εκδρομείς κατά την παραμονή μας στη Λάρισα, αισθανόμαστε την υποχρέωση να ευχαριστήσουμε και να συγχαρούμε τη Δημοτική Αρχή της Λάρισας γι’ αυτά που μας προσέφεραν με την πρωτόγνωρη για τα δικά μας δεδομένα παρουσία τους.

       Μας έπεισαν επίσης ότι σκοπός τους δεν ήταν μόνο να μας αναδείξουν τα επιτεύγματα για την πόλη τους αλλά και να μας γνωρίσουν τα αξιοθέατα και τους τουριστικούς προορισμούς που διαθέτει.

Προσκύνηση τμήματος Αγίας Ζώνης της Παναγίας

     ΚΑΠΟΙΑ ΑΠΟ ΤΑ ΜΕΝΗ ΠΟΥ ΕΠΙΣΚΕΦΘΗΚΑΜΕ:  

Η Ιερά Μονή Παναγίας Κάτω Ξενιάς, που βρίσκεται σε απόσταση 16 χιλιομέτρων από την πόλη του Αλμυρού, είναι κτισμένη σε ένα μικρό οροπέδιο με πλούσια βλάστηση και άφθονα νερά.

Η ακριβής χρονολογία ιδρύσεως είναι άγνωστη. Από τα εντοιχισμένα ανάγλυφα που βρίσκονται στην κόγχη του Ιερού, συμπεραίνουμε ότι ιδρύθηκε περί τον 12ο και 13ο αιώνα και αποτελούσε αρχικά μετόχι της Άνω Μονής Ξενιάς, αφιερωμένο στον Άγιο Νικόλαο.

Άρρηκτα συνδεδεμένη με τις δύο Ιερές Μονές είναι η θαυματουργός Εικόνα της Παναγίας Ξενιάς, η οποία αποτελεί την έφορο, την προστάτιδα και καταφυγή όλων των πιστών της περιοχής. Οι ιστορικές συγκυρίες και οι διάφορες ανάγκες, επέβαλλαν στους μοναχούς να αρχίσουν περί το 1704 να μεταφέρονται και να εγκαθίστανται στο μετόχι του Αγίου Νικολάου, φέροντας μαζί τους τα Ιερά Κειμήλια και την θαυματουργό Εικόνα της Παναγίας Ξενιάς.

Με την πάροδο του χρόνου, το μετόχι γνώρισε μεγάλη πνευματική και οικονομική άνθιση και με την ονομασία «Κάτω Μονή Ξενιάς» αντικατέστησε την κυρίαρχο Άνω Μονή, η οποία έπεσε σε παρακμή. Μεγάλη υπήρξε η προσφορά της Ιεράς Μονής, τόσο η πνευματική όσο και η κοινωνική, κατά τους αγώνες για την απελευθέρωση από τους Τούρκους και κατά τους πρόσφατους Εθνικούς αγώνες.

Η Ιερά Μονή λειτουργούσε έως το 1970 ως ανδρώα, έκτοτε μετατράπηκε σε γυναικεία και παραμένει έως σήμερα.

Το 1980 καταστράφηκε από τον τοπικό σεισμό, με αποτέλεσμα η νέα Μονή να αρχίσει να κτίζεται σε μικρή απόσταση από την Παλαιά επάνω στον λόφο «Καστρούλι». Το 1990 έγιναν τα θυρανοίξια της Νέας Ιεράς Μονής και το 2001 τα εγκαίνια του Ιερού Ναού, ενώ συνεχίζονται οι εργασίες αποπερατώσεως του κτηριακού συγκροτήματος τής Νέας Μονής. Η Ιερά Μονή πανηγυρίζει την 23η Αυγούστου και η θαυματουργή Χάρη της Παναγίας προσελκύει πλήθος πιστών από τις πλησιέστερες περιοχές και τον ευρύτερο Ελλαδικό χώρο. Ηγουμένη είναι η Νυμφοδώρα Κουριώτου και η αδελφότητα αριθμεί 5 μοναχές.

Δίον 

Ο Αρχαιολογικός χώρος του Δίου

Το Δίον ήταν μια αρχαιότατη πόλη στρατηγικής σημασίας και μια από τις πιο φημισμένες μακεδονικές πολιτείες. Η γεωγραφική θέση του αρχαίου Δίου τοποθετείται στους ανατολικούς πρόποδες του Ολύμπου, εκεί όπου σήμερα βρίσκεται η ομώνυμη κωμόπολη. Η πρώτη γραπτή αναφορά στο Δίον είναι στον Θουκυδίδη, ο οποίος την αναφέρει ως την πρώτη πόλη από την οποία πέρασε ο στρατηγός της Σπάρτης Βρασίδας το 424 π.Χ.

Η πόλη φαίνεται να ιδρύθηκε από τους Περραιβούς της Θεσσαλίας, προς τιμήν του Δία (σύμφωνα με όσα υποστηρίζει ο ιστορικός Δήμιτσας). Το όνομα της πόλης αποδίδεται στον Δία. Κάθε χρόνο γίνονταν τα «Δία», με κέντρο τον ναό του πατέρα των θεών. Στο Δίον τελούνταν και αθλητικοί αγώνες, τα "Ολύμπια τα εν Δίω", και επινίκιες εορτές και θυσίες. Οι κάτοικοι του τόπου λέγονταν και Δίοι, Διείς και Διασταί. Ο πρώτος μήνας του μακεδονικού έτους ονομάστηκε Δίος. Η πόλη συνδέθηκε επίσης με τον Ορφέα, καθώς μία παράδοση αναφέρει ότι ο τελευταίος σκοτώθηκε από γυναίκες του Δίου και στον τόπο εκείνο τοποθετήθηκε πέτρινη υδρία με τα οστά του.

Το Δίον έγινε εκπολιτιστικό κέντρο στα χρόνια του προοδευτικού βασιλιά Αρχέλαου της Μακεδονίας, ο οποίος επέλεξε την πόλη λόγω της σύνδεσής της με τη λατρεία των Μουσών και του Δία. Ο βασιλιάς αυτός κατέστησε την πόλη πνευματικό και πολιτιστικό κέντρο στη Μακεδονία, εφάμιλλο με τους Δελφούς και την Ολυμπία. Έτσι, οικοδομήθηκαν ναοί, θέατρο, στάδιο, τείχη και τοποθετήθηκαν γλυπτά και αγάλματα. Ο Ευριπίδης, ο μεγάλος τραγωδός της αρχαιότητας, παρουσίασε στο θέατρο του Δίου τις «Βάκχες» του, τον «Αρχέλαο» και άλλα έργα. Ο Φίλιππος Β΄ οργάνωσε στην πόλη αγώνες, ευχαριστώντας τους θεούς για τη νίκη του στην Όλυνθο, την οποία κατάφερε να υποτάξει. Οι αγώνες αυτοί ονομάζονταν «Ολύμπια». Επίσης, στο Δίον θυσίασαν ο Φίλιππος και ο γιος του, Αλέξανδρος, μετά τη νίκη τους στη Χαιρώνεια το 338 π. Χ.

Στα χρόνια του Μεγάλου Αλεξάνδρου το Δίον έχει σημαίνουσα θέση για τη Μακεδονία αλλά και για την Ελλάδα γενικότερα. Από εκεί ξεκίνησε ο στρατηλάτης την εκστρατεία του για την Ασία (μετά την καταστροφή των Θηβών, το 335 π. Χ. θυσίασε στο Δίον) και έστειλε στους ναούς του Δίου τους χάλκινους ανδριάντες των 25 νεκρών στη μάχη του Γρανικού, το 334 π. Χ. Επίσης οι Μακεδόνες στρατιώτες από την πόλη (ίσως οι απόμαχοι) ίδρυσαν ομώνυμη αποικία στην Δεκάπολη της Παλαιστίνης.

Μετά τον θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ο στρατηγός της Αιτωλικής Συμπολιτείας Σκόπας λεηλάτησε το Δίον και ο ναός του Δία πυρπολήθηκε. Μετά την υποταγή της Μακεδονίας και συνολικά της Ελλάδας στους Ρωμαίους η πόλη άρχισε να απολαμβάνει τη φιλελεύθερη πολιτική του Αυγούστου και ήταν ημιανεξάρτητη επαρχία (αποικία της Ρώμης), με δικό της νόμισμα και αυτοδιοίκηση. Έχουν βρεθεί νομίσματα με την επιγραφή «Ιουλία Αυγούστα του Δίου» (Colonia Julia Augusta Diensis). Την ίδια περίοδο η πόλη παρουσιάζει αξιόλογη εμπορική ανάπτυξη. Τα μνημεία και αγάλματα μεταφέρθηκαν στη Ρώμη.

Αργότερα, οι Πιεριείς ασπάζονται τον Χριστιανισμό, όπως φαίνεται από τα ερείπια της παλαιοχριστιανικής βασιλικής, που ήρθαν στο φως στο Δίον και τα οποία χρονολογούνται από τον 4ο αιώνα. Το Δίον έγινε έδρα επισκοπής και επίσκοπος ήταν ο Παλλάδιος. Στα χρόνια του Κωνσταντίνου του Πορφυρογέννητου η πόλη ονομάζεται Δίος.

Το 317, στη Σαρδική Σύνοδο, έλαβε μέρος και ο επίσκοπος του Δίου. Η Μαλαθριά, σύμφωνα με τον Τρύφωνα Ευαγγελίδη ^[1] , προήλθε από το μάραθρο, φυτό που ευδοκιμούσε στην περιοχή. Τον 14ο αιώνα το Δίον ακολούθησε την τύχη της υπόλοιπης Μακεδονίας και καταλήφθηκε από τους Τούρκους, οι οποίοι το κατέστρεψαν εντελώς.

Στις αρχές του 19ου αι. τα ερείπια του Δίου είχαν χαθεί μέσα στην πυκνή βλάστηση και τα νερά. Ο Άγγλος συνταγματάρχης και περιηγητής Ουίλιαμ Μάρτιν Ληκ, που σταμάτησε στο Δίον την 21η Δεκεμβρίου του 1806, ήταν ο πρώτος που ταύτισε με βεβαιότητα τη θέση του αρχαίου Δίου και την έκανε γνωστή στην επιστήμη.

Τα ερείπια της πόλης βρίσκονται σε απόσταση 4 περίπου χιλιομέτρων από τη θάλασσα. Οι αρχαιολογικές έρευνες στην περιοχή ξεκίνησαν το 1928 και το 1973 συνεχίστηκαν υπό την εποπτεία του καθηγητή Δημητρίου Παντερμαλή. Η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως το Ιερό της Ίσιδας και άλλων θεών της Αιγύπτου, τον μικρό ναό της Υπολυμπιδίας Αφροδίτης, το αρχαιότατο Ιερό της Δήμητρας, ελληνιστικό θέατρο της εποχής του Φιλίππου του Ε΄, ρωμαϊκό θέατρο του 2ου αιώνα, στάδιο, την έπαυλη του θεού Διονύσου με τα υπέροχα ψηφιδωτά, νεκροταφείο, καταστήματα, λίθινες στήλες (στο τέμενος του Δία), ωδείο, τείχη, μουσικά όργανα (όπως η ύδραυλις, ένα πνευστό μουσικό όργανο) και λουτρά.

Στο Δίον λειτουργεί από το 1983 αρχαιολογικό μουσείο και σε αυτό εκτίθενται όλα τα ευρήματα του Δίου και της υπόλοιπης Πιερίας.

Η επιλογή της θέσης του ιερού του Διός υπαγορεύτηκε από τα θεϊκά σημάδια. Ήταν τα κρυστάλλινα νερά που αναβλύζουν από πηγές και αιωνόβια δέντρα, τα οποία δέχονται τις συχνές ριπές των κεραυνών στη διάρκεια των καλοκαιρινών καταιγίδων. Ακολουθώντας την παράδοση, σύμφωνα με την οποία ο Δευκαλίων, βασιλιάς της Θεσσαλίας, είχε στήσει βωμό προς τιμήν του Δία στο Δίον, οι Μακεδόνες ανέδειξαν την πόλη σε θρησκευτικό κέντρο.

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ:  Η πόλη διέθετε σύστημα κάθετα τεμνόμενων δρόμων, οι οποίοι πλακοστρώθηκαν στα αυτοκρατορικά χρόνια. Στο νότιο τμήμα της πόλης βρίσκονταν τα δημόσια λουτρά, οι Μεγάλες Θέρμες, οι οποίες χρονολογούνται από το 200 μ.Χ. Δίπλα είναι το Ωδείο και στον ανατολικό τομέα η εντυπωσιακή Έπαυλη του Διονύσου, με τα ψηφιδωτά. Στο κέντρο της πόλης βρίσκεται η επισκοπική βασιλική του 4ου αιώνα μ.Χ. και έξω από τα τείχη η κοιμητηριακή βασιλική του 5ου αιώνα. Στο Δίον υπάρχουν και σώζονται διάφορα ιερά, με σημαντικότερα αυτά της θεάς Δήμητρας (το αρχαιότερο μακεδονικό ιερό) και της Ίσιδας, το ελληνιστικό θεάτρο (χτίστηκε από τον Φίλιππο Ε΄) και μέρος του σταδίου όπου διεξάγονταν οι γυμνικοί αγώνες Ολύμπια. Σώζεται μόνο το θέατρο των ελληνιστικών χρόνων. Υπήρχε όμως και θέατρο στα κλασικά χρόνια.

Ασπίδες που αφιέρωσε ο Μέγας Αλέξανδρος για τη νίκη του επί των Περσών στο Γρανικό Ποταμό. Βρίσκονται στον Αρχαιολογικό Χώρο του Δίου.

Η ύδραυλις, ένα από τα αρχαιότερα γνωστά μουσικά όργανα, που φυλάσσεται στο Μουσείο του Δίου.

Δίον ΛΙΤΟΧΩΡΟ

Στη «σκιά» του βουνού των θεών, το Λιτόχωρο αποτελεί σύνθεση φυσικών και παραδοσιακών χρωμάτων, ενώ παράλληλα απέχει λίγα χιλιόμετρα από τις όμορφες ακτές της Πιερίας.

Διάσημο για την τοποθεσία του στους πρόποδες του Ολύμπου, του ψηλότερου βουνού της Ελλάδας, με τον εντυπωσιακό ορεινό όγκο να δεσπόζει πάνω από τα σπίτια του και παράλληλα μόλις 5χλμ. από τη θάλασσα, το Λιτόχωρο είναι μια κωμόπολη στο νότιο μέρος του Νομού Πιερίας, που βρίσκεται σε απόσταση 90 χλμ. από τη Θεσσαλονίκη και 22 χλμ. από την Κατερίνη και έχει πληθυσμό περίπου 7.000 κατοίκους. Η πλούσια ιστορία του χάνεται στα βάθη των αιώνων, καθώς εκεί υπήρχε από την αρχαιότητα λατρευτικό κέντρο των Μουσών, ενώ η σημερινή πόλη λέγεται πως άρχισε να δημιουργείται τον 14ο αιώνα.

Το κέντρο του Λιτόχωρου είναι η εκκλησία του Αγίου Δημητρίου, ενώ στην είσοδό του βρίσκεται το δημοτικό πάρκο Κατούνια, στα δεξιά του κεντρικού δρόμου, με τα χιονισμένα τα πεύκα το χειμώνα να κάνουν το τοπίο μαγευτικό. Στο Λιτόχωρο θα δείτε παλιά πέτρινα σπίτια και «καπετανόσπιτα» -που μαρτυρούν το παρελθόν των κατοίκων με τη θάλασσα- στενά σοκάκια στον παλιό, παραδοσιακό οικισμό, αιωνόβια πλατάνια και πολλές μικρές πλατείες (του Πλάτανου, το Χοροστάσι, των Ναυτικών κ.α.) και αξίζει να επισκεφτείτε το Ναυτικό μουσείο.

Στο υψηλότερο σημείο, επάνω από τα τελευταία σπίτια του Λιτόχωρου, βρίσκεται το γραφικό ξωκλήσι της Αγίας Παρασκευής με τη βρύση και το πανέμορφο άλσος των Αγίων Αποστόλων με το ομώνυμο ξωκλήσι, ενώ στην κορυφή ενός λόφου, το ξωκλήσι του προφήτη Ηλία, απ’ όπου η θέα είναι πανοραμική, ως τον κάμπο της Πιερίας, αλλά και μέχρι το κάστρο του Πλαταμώνα.

Το Λιτόχωρο αποτελεί «βάση» για εκείνους που επιθυμούν να ξεκινήσουν αναρρίχηση στον Όλυμπο καθώς από εκεί ξεκινούν όλες οι προσπάθειες για την κατάκτηση της κορυφής του μυθικού βουνού, αλλά και για όσους επιθυμούν να επισκεφτούν τις ακτές της Πιερίας.

Τρία χιλιόμετρα νοτιοδυτικά του Λιτόχωρου, βρίσκεται το εντυπωσιακό ελατόδασος του Αϊ Γιάννη, ενώ σε ένα ξέφωτο του δάσους θα δείτε την εκκλησία του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου. Επίσης, αξίζει να επισκεφτείτε την περιοχή «Μύλοι», στα όρια του οικισμού, με τους παλιούς νερόμυλους, τα πλατάνια και τα τρεχούμενα νερά, δίπλα στον Ενιπέα ποταμό και τη μαγευτική κοιλάδα του.

Από εκεί μπορείτε να συνεχίσετε για να διασχίσετε το περίφημο φαράγγι του Ενιπέα, μία από τις ωραιότερες φυσικές περιοχές στην Ελλάδα. Το φαράγγι, μήκους 10 χιλιομέτρων, αρχίζει από τη θέση Πριόνια στα 1.100 μέτρα (18 χλμ. από το Λιτόχωρο), όπου βρίσκονται και οι πηγές του ποταμού, περνάει βόρεια από το Λιτόχωρο και καταλήγει στη θάλασσα. Τα νερά του Ενιπέα, κατεβαίνοντας από τον Όλυμπο, σχηματίζουν μικρές λίμνες και χάνονται ξαφνικά σε υπόγειες καταβόθρες. Μετά από αρκετή πεζοπορία θα συναντήσετε το παλιό ιστορικό μοναστήρι του Αγίου Διονυσίου καθώς και το Άγιο Σπήλαιο, όπου μόνασε ο Άγιος.

Πιο νότια, το κάστρο του Πλαταμώνα, χτισμένο σε ένα λόφο, είναι ένα από τα σημαντικότερα βυζαντινά μνημεία, ενώ αξίζει μια επίσκεψη και στον παραδοσιακό οικισμό του Παλαιού Παντελεήμονα, από όπου η θέα είναι μαγευτική.

Αγία Παρασκευή, Τέμπη

ΜΟΝΗ  ΟΣΙΟΥ  ΕΦΡΑΙΜ  του Σύρου

Η Ιερά Μονή του Οσίου Εφραίμ του Σύρου, ιδρύθηκε το έτος 1983, σαν Ιδιωτικό Ησυχαστήριο με την ευλογία του Μακαριστού Μητροπολίτου κυρού Βαρνάβα και αργότερα το έτος 1985, υπήχθηκε επίσημα, στην Ιερά Μητρόπολη Κίτρους και Κατερίνης.

Κτίσθηκε και συνεχώς ανακαινίζεται, σε ιδιόκτητα χωράφια, που αγόρασαν οι Μοναχές από τους «Βλάχους» της περιοχής.

Συμπληρώθηκαν περίπου περισσότερο από δύο δεκαετίες, από το τολμηρό εκείνο, κατόπιν υπακοής, ξεκίνημα και την αρχή του έργου από το μηδέν. Άγονος, άνυδρος και σχεδόν απαράκλητος τόπος, στον οποίον οδηγούσε από το χωριό ένα μικρό μονοπατάκι, πότε ανηφορικό και πότε κατηφορικό, μόλις που μπορούσες να αλλάξεις βήμα, γιατί ήταν πέρασμα των βοσκών με τα γιδοπρόβατά τους, μέσα από τα ξεραμένα ανισόπεδα χωράφια, που αν τύχαινε και έβρεχε, χωνώσουν στα λασπωμένα χώματα.
Ο Θεός, όμως, είχε προετοιμάσει τον τόπον αυτόν «Αγιον κατοικητήριον Αυτού».
«Ως πόλις επάνω όρους κειμένη», μεγαλόπρεπα στέκει με την αγιορείτικη αρχιτεκτονική του και την παλιά παραδοσιακή όψη του, το Μοναστήρι του Οσίου Εφραίμ του Σύρου.

          Β.Α άποψις της Ι. Μονής

Μπροστά σου, ανατολικά, βλέπεις, όχι πολύ μακριά τις καταγάλανες και φημισμένες Πιερικές ακτές μέχρι τον Θερμαϊκό κόλπο, την Νύμφη του Βορρά, την όμορφη Θεσσαλονίκη και τα περίχωρα και στο βάθος ψυχική ανάσα προς το Αγιώνυμον Όρος, τον Άθωνα, με την καταπληκτική φυσική και πνευματική ακτινοβολία, το Περιβόλι της Παναγίας μας, που στέλνει συχνά τις πνευματικές ευωδίες του στο μικρό κήπο της Μονής.

          Βορειοανατολικά, ξεχύνεται η όμορφη πόλη της Κατερίνης, η καρδιά του Ν. Πιερίας, που μοιάζει να την κρατά το Μοναστήρι στην αγκάλη του, για να θυμίζει τον αναχωρητισμό των μοναχών από τον σύγχρονο κόσμο, μέσα σ΄ αυτή την υλιστική και ισοπεδωτική εποχή, αλλά και το χρέος που έχει για το λαό της, να εύχεται και να προσεύχεται αδιάλειπτα γι΄ αυτόν.

Δυτικά της Ι. Μονής βλέπεις τα δασωμένα Πιέρια, με τα όμορφα χωριά, που παίρνουν μια υπερκόσμια όψη στο ξεψύχισμα του ήλιου, δίπλα στον επιβλητικό και πολυσυζητημένο Όλυμπο, που προβάλλει Νοτίως της Μονής, με τις σπάνιες φυσικές ομορφιές και τα δροσερά νερά του και τις πάντοτε νυμφοστολισμένες από τα χιόνια, ψηλότερες κορφές του, για να μας θυμίζει με το λευκό του χρώμα, την αγνότητα τούτου του βουνού και τη φωτεινότητά του, που την οφείλει σε μία μεγάλη και υπέροχη ασκητική φυσιογνωμία, τον Όσιο Διονύσιο.

Παναγία «11ου αι. μ.Χ.

Μια παρηγοριά στο Μοναστήρι, ανηφορίζοντας από το χωριό, πολύ κοντά, αριστερά, είναι η «Παναγία», ένας μεγαλοπρεπής Μοναστηριακός Ναός του 11ου αι. μ.Χ . Έτσι, ο λοφωτός περίγυρος του Μοναστηριού και οι περιβάλλουσες την Μονή ανισοϋψείς κοιλάδες, συνθέτουν όλα μαζί, ένα πνευματικό τοπίο ψυχικής γαλήνης και περισυλλογής. Η θέα της Μονής σε απωθεί από τα εγκόσμια και σε παρωθεί προς τα ουράνια. Ανηφορίζεις προς τον Θεό!

«Ως αγαπητά τα σκηνώματά σου, Κύριε των Δυνάμεων
επιποθεί και εκλείπει η ψυχή μο
εις τας αυλάς του Κυρίου»

Ι.Μονή Οσίου Εφραίμ του Σύρου 

ΑΓΙΑ ΚΟΡΗ

Η αγία Κόρη σύμφωνα με την παράδοση των κατοίκων της περιοχής Βροντού Πιερίας καταγόταν από ενα χωριό των Ιωαννίνων. Δεν γνωρίζουμε όμως το όνομά της. Γι’ αυτό οι κάτοικοι της περιοχής την ονόμασαν αγία Κόρη (άγιο κορίτσι).

Οι διάφορες παραδόσεις αλληλοσυγκρούονται στις λεπτομέρειες τους και είναι δύσκολο να παραδεχθούμε τη μια γνώμη σε βάρος της άλλης. Ο πυρήνας όμως των παραδόσεων είναι ο ίδιος. Γεγονός είναι ότι η αγία Κόρη έζησε στις αρχές του 19ου αιώνος και ήταν πάρα πολύ ωραία.

Ένας άνθρωπος του Αλή πασά, που την είδε, έμεινε κατάπληκτος άπ’ την ομορφιά της και την πρόδωσε στον Αλή. Εκείνος αμέσως διέταξε ενα απόσπασμα με μεγάλη μυστικότητα να κυκλώσει το σπίτι της και να την πάνε στο χαρέμι του. Ο Κύριος όμως δεν άφησε το πλάσμα του αβοήθητο.

Η τοπική παράδοση λέγει ότι στο απόσπασμα ήταν κάποιος Έλληνας και μπροστά στην άτιμη αυτή πράξη επαναστάτησε η συνείδηση του. Έφυγε κρυφά τη νύχτα και τα ξημερώματα έφτασε στο χωριό και της είπε: «εάν θέλεις να σωθείς άπ’ τους Τούρκους, που έρχονται για να σε πιάσουν, πρέπει να φύγεις». Αμέσως η Αγία πήρε μια εικόνα της Παναγίας και του Κυρίου και έφυγε. Το βράδυ περπατούσε μέσα στ’ άγρια βουνά και την ημέρα κρυβόταν. Μετά από πολλές ταλαιπωρίες έφτασε στον Όλυμπο και εκεί βρήκε καταφύγιο στην παλαιά Βρόντου, κοντά στο εξωκκλήσι της Αγίας Τριάδος. Μεταξύ Βροντούς και μερικών χωριών της Ηπείρου υπήρχε επικοινωνία, γιατί πηγαινοέρχονταν και δούλευαν σαν ξυλοκόποι. Υπάρχει πιθανότητα πώς έφτασε εκεί με τη βοήθεια και συνοδεία ξυλοκόπων.

Είναι άγνωστο πόσον καιρό κάθησε. Οι άνθρωποι του Αλή κατασκόπευαν τα πάντα. Ο Αλή πάσας πληροφορήθηκε ότι η Αγία βρισκόταν κρυμμένη στη Βροντού˙ γι’ αυτό έστειλε ανθρώπους του για να την πιάσουν. Κυνηγημένη άπ’ τους Τούρκους η αγία Κόρη έφυγε στο τελευταίο της καταφύγιο, στη βαθιά χαράδρα όπου και πέθανε άπ’ τις κακουχίες και τις στερήσεις.

Μετά από καιρό οι κάτοικοι τη βρήκαν νεκρή μέσα στη ρεματιά, στον τόπο όπου σήμερα είναι το εκκλησάκι και το άγιασμά της, και την έθαψαν στον ίδιο τόπο με ευλάβεια και σεβασμό. Από τότε άρχισαν να επισκέπτονται το προσκυνητάρι της. Με τον καιρό η αγία Κόρη αναγνωρίστηκε ως Αγία στη συνείδηση όλων των κατοίκων. Ο τόπος ευωδίαζε. Το νερό που ανέβλυζε κάτω άπ’ το προσκυνητάρι της έγινε αγίασμα. Έγιναν αμέτρητα θαύματα. Πολλοί άνθρωποι θεραπεύθηκαν από ψυχικές και σωματικές αρρώστιες.

ΛΑΡΙΣΑ

Χτισμένη στη δεξιά όχθη του Πηνειού, κατοικείται έως σήμερα από την 6η π. Χ. χιλιετία όπως απέδειξαν οι ανασκαφές. Δεν είναι τυχαία βέβαια η επιλογή της θέσης  για τη δημιουργία του οικισμού δίπλα στο ποτάμι. Τα νερά του Πηνειού είναι δυνατόν να εξασφαλίσουν στους κατοίκους τροφή, ύδρευση και έδαφος γόνιμο για καλλιέργεια. Το εκπληκτικό όμως είναι ότι στο πέρασμα αυτών των αιώνων όσοι γεννιόμαστε και μεγαλώνουμε στην ίδια πόλη, περπατάμε δίπλα στο ίδιο ποτάμι, περνούμε τα ίδια μονοπάτια που μας φέρνουν στον ίδιο λόφο, λατρεύουμε τον πολιούχο άγιο στον ίδιο χώρο.

      Και είναι εξίσου αποκαλυπτικό το ότι λέξεις ταπεινές αλλά ζωντανές και δυνατές στην αντοχή του χρόνου, αφού βρίσκονται ακόμα στα χείλη μας, είναι ηλικίας τριών χιλιάδων χρόνων. Είναι οι λέξεις Λάρισα, Λαρισαίος, ναός, θεός, δήμος, θέατρο, πόλις, αγορά... Έτσι το φυσικό σκηνικό (λόφος-πεδιάδα-ποτάμι), το οικοδομικό σκηνικό (θέατρο-τζαμί-ναοί...) και το λεκτικό σκηνικό συνυπάρχουν και συνηγορούν σε μια προσπάθεια να μας πείσουν ότι η δική μας ανθρώπινη παρουσία είναι σύντομη και προσωρινή.

      Πάντα με βασικό οδηγό τις αρχαιολογικές ανασκαφές και τα συμπεράσματα των αρχαιολόγων, αλλά και με βοηθό τη φαντασία, ας περπατήσουμε στην πόλη...

      Ελάχιστα κτηριακά δείγματα του λαμπρού παρελθόντος της Λάρισας έχουν διασωθεί μέχρι σήμερα. Τα μεγάλα δημόσια οικοδομήματα, τα τείχη, οι αγορές, οι ναοί και τα ιερά έχουν χαθεί οριστικά και μόνο λίγα αρχαιολογικά στοιχεία υπάρχουν για την πιθανή θέση τους. Η πόλη κατοικήθηκε, αναπτύχθηκε και οικοδομήθηκε στην ίδια θέση για αιώνες και οι παλιές πέτρες, οι οποίες ήταν σπάνιες στη θεσσαλική πεδιάδα, χρησιμοποιήθηκαν πολλές φορές. Ωστόσο οι λεγόμενες σωστικές ανασκαφές, οι οποίες διενεργήθηκαν τα τελευταία 15 χρόνια μέσα σε ιδιωτικά οικόπεδα κατά την ανέγερση πολυκατοικιών, συγκέντρωσαν πλήθος κινητών ευρημάτων και επιστημονικών στοιχείων για την ιστορία της αρχαίας πόλης.

      Τα περισσότερα από τα στοιχεία ανάγονται χρονολογικά στις τελευταίες περιόδους της ζωής της, τη ρωμαϊκή και την ελληνιστική, ενώ σε λίγες περιπτώσεις, όπου οι ανασκαφικές συνθήκες το επέτρεπαν, ερευνήθηκαν στρώματα της κλασικής και των παλαιότερων περιόδων. Έτσι οι ερευνητές με τα επιστημονικά αυτά δεδομένα προσπαθούν να αποκαταστήσουν τον πολεοδομικό ιστό της αρχαίας πόλης. Ο ίδιος ο λόφος "Φρούριο", ο οποίος ταυτίζεται με την αρχαία ακρόπολη, είναι στην πραγματικότητα ένας προϊστορικός οικισμός . Στις ανατολικές υπώρειες του λόφου διενεργήθηκε μια ανασκαφική έρευνα με συνολικό βάθος 10 μ. , η οποία αποκάλυψε επάλληλα στρώματα κατοικήσεων από την πρώιμη χαλκοκρατία ως τα ύστερα βυζαντινά χρόνια. Η πόλη αναπτύχθηκε μόνο νότια και ανατολικά, γιατί βόρεια και δυτικά περιοριζόταν από τον Πηνειό.