ΠΕΝΘΗΜΕΡΗ ΕΚΔΡΟΜΗ Γ΄ ΤΑΞΕΩΣ ΤΟΥ ΕΚΚΛ. ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΑΤΡΩΝ ΣΤΟ ΑΓΙΟ ΟΡΟΣ ΚΑΙ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 2014

Ιερά Μονή Βατοπαιδίου

Από 21 μέχρι και 27 Φεβρουαρίου 2014 οι μαθητές της Γ΄ τάξεως του Εκκλησιαστικού Λυκείου Πατρών πραγματοποίησαν την πενθήμερη εκδρομή τους επισκεπτόμενοι το Άγιο Όρος.

Τους συνόδευσαν ο Πρωτοπρεσβύτερος π. Δημήτριος Παπαγεωργίου και οι καθηγητές κ. Πολύβιος Μπρακατσέλος και κ. Βασίλειος Μπούτσικας.

Στο διάστημα των πέντε ημερών οι μαθητές που για πρώτη φορά πήγαν στο Άγιο Όρος είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν από κοντά το προπύργιο της Ορθοδοξίας, να έρθουν σε επαφή με την Αθωνική Πολιτεία, η οποία αποτελεί αυτόνομο τμήμα της Ελληνικής επικράτειας και διοικείται από την Ιερά Κοινότητα, δηλαδή τους εκπροσώπους των 20 κυριάρχων Ιερών Μονών.

Επίσης είχαν την ευκαιρία, έστω και για λίγο να ζήσουν και να γνωρίσουν από κοντά τη ζωή των μοναχών της Εκκλησίας μας που έργο τους είναι η ακατάπαυστη προσευχή και η δοξολογία του Τριαδικού μας Θεού.

Η αναχώρηση έγινε την Παρασκευή ώρα 9 το βράδυ με το λεωφορείο της γραμμής του ΚΤΕΛ Πατρών για Θεσσαλονίκη. Ο Πρόεδρος του ΚΤΕΛ κ. Μανωλόπουλος μας έκανε τη σχετική έκπτωση και το λεωφορείο μας εξυπηρέτησε πηγαίνοντάς μας  στο ΚΤΕΛ Χαλκιδικής. Τον ευχαριστούμε πολύ.

Με τους μαθητές της Γ΄ Λυκείου

Το πρωί του Σαββάτου 22/2/2014 ώρα 8,30΄ φθάσαμε στην Ιερισσό και από με καραβάκι αποπλεύσαμε για την Ι. Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου. Κατεβήκαμε στον αρσανά (λιμανάκι) και ανεβήκαμε στην Ι. Μονή. Μετά την παράδοση των διαμονητήριων μας συμμετείχαμε στην Μοναστηριακή τράπεζα με απλά, λιτά, αλλά πολύ νόστιμα φαγητά. 

Έγινε η τακτοποίηση στους Ξενώνες και στη συνέχεια περπατώντας μέσα και έξω από το Μοναστήρι θαυμάσαμε την αρχιτεκτονική του αλλά και το θαυμάσιο φυσικό περιβάλλον, το οποίο ευτυχώς διασώζεται ανέπαφο σε ολόκληρο το ΑΓΙΟ ΟΡΟΣ.  

Το απόγευμα ώρα 4,00΄ το τάλαντο μας κάλεσε για τον Μικρό Εσπερινό και την τράπεζα. Στις 6,00΄ θα άρχιζε η Αγρυπνία για την εορτή του Αγίου Χαραλάμπους. Ας μην  λησμονούμε ότι το Άγιο όρος πηγαίνει με το παλιό ημερολόγιο, 13 ημέρες αργότερα.

Ο συνοδός μας π. Δημήτριος, σε κάποιο μικρό κενό που είχαμε ζήτησε από την υπεύθυνο να ξεναγηθούμε στο Σκευοφυλάκιο της Ι. Μονής όπερ και εγένετο. Θαυμάσαμε τους ανεκτίμητους θησαυρούς, Ιερά Σκεύη, άμφια, χειρόγραφα και Εκκλησιαστικά, αλλά και της αρχαίας Ελληνικής σοφίας, τα οποία οι μοναχοί αντέγραφαν και μας τα διέσωσαν. Σύμφωνα με τους ειδικούς μελετητές το 75 % της αρχαίας Ελλληνικής σοφίας σώθηκε και παραδόθηκε σε μας από τα μοναστήρια μας και τους μοναχούς που καλλιτεχνικά αντέγραφαν την σοφία των προγόνων μας για να τη βρούμε και να την μελετήσουμε εμείς. Αυτό το έργο είναι μία από τις μεγάλες προσφορές του μοναχισμού μας στην ανθρώπινη γνώση.

Προσκυνήσαμε επίσης τις επτά θαυματουργές εικόνες της Παναγίας μας που βρίσκονται εκεί και είναι: α) Παναγία η Βηματάρισσα ή Κτητόρισσα (η εφέστιος εικών), β) Παναγία η Παραμυθία, γ) Παναγία η Εσφαγμένη, δ) Παναγία η Ελαιοβρύτισσα, ε) Παναγία η Πυροβολυθείσα,  στ) Παναγία η Παντάνασσα και ζ) Παναγία η Αντιφωνήτρια. 

Το βράδυ 6,00 με 1,00 νυκτ. συμμετείχαμε στην Ιερά Αγρυπνία με την κατανυκτική ψαλμωδία των μοναχών, ξεχνώντας κάθε γήινο και υλικό και «πάσαν την βιοτικήν αποθώμεθα μέριμναν...».

Στο κτίριο της Ιεράς Κοινοτητος

Κυριακή 23/2/2014: Ώρα 10,30΄ π.μ. αναχώρηση για τις Καρυές που είναι η πρωτεύουσα του Αγίου Όρους. Εκεί βρίσκονται τα γραφεία της Ιεράς Κοινότητος, αλλά και του πολιτικού Διοικητή του Αγίου όρους που διορίζεται από το Υπουργείο Εξωτερικών.

Πρώτος μας σταθμός για προσκύνημα το «ΠΡΩΤΑΤΟ» που είναι ο καθεδρικός ναός και  βρίσκεται στο κέντρο των Καρυών, ονομάζεται έτσι γιατί αποτελεί την έδρα του Πρώτου, δηλαδή του Πρωτεπιστάτη.

Ο Ναός είναι ο αρχαιότερος σωζόμενος του Αγίου Όρους και είναι αφιερωμένος στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Είναι περισσότερο γνωστός για τα κειμήλια που φιλοξενεί και κυρίως για την εικόνα της Παναγίας  «Άξιον Εστί».

Η ανέγερση του ναού στη σημερινή του μορφή έγινε το 962, ένα έτος πριν από τη θεμελίωση του πρώτου καθολικού της Μεγίστης Λαύρας. Ο Ναός ανοικοδομήθηκε με τη φροντίδα του μαγίστρου Λέοντος, αδερφού του Νικηφόρου Φωκά ο οποίος και τον κόσμησε με πολλά κειμήλια.

Ο ναός έχει αγιογραφηθεί από τον κύριο εκπρόσωπο της Μακεδονικής σχολής, τον Μανουήλ Πανσέληνο. Η αγιογράφηση έγινε τον 14ο αιώνα ενώ στα χρόνια της τουρκοκρατίας έγιναν συμπληρωματικά έργα.

Στις Καρυές εδρεύει η Ιερά Κοινότητα, η πλούσια βιβλιοθήκη της οποίας συμπεριλαμβάνει 117 χειρόγραφους κώδικες, από τους οποίους οι 47 είναι περγαμηνοί, και μεγάλο αριθμό εντύπων βιβλίων. Στο αρχειοφυλάκιο του Πρωτάτου φυλάσσεται το πρώτο Τυπικό του Αγίου Όρους, ο λεγόμενος «Τράγος» (972), με το οποίο εισάγεται επίσημα το κοινοβιακό σύστημα στο Άγιο Όρος και το οποίο διασώζει την ιδίοχειρη υπογραφή του αυτοκράτορα Ιωάννη Τσιμισκή.

Αφού προσκυνήσαμε την «Παναγία Άξιον εστί» και ζητήσαμε τη χάρη και τη μεσιτεία της ξεκινήσαμε για την Ιερά Μονή Κουτλουμουσίου. Εκεί φιλοξενηθήκαμε.

Πορεία προς το Κουτλουμούσι

Νοτιοδυτικά των Καρυών, επί της βορειοανατολικής πλευράς του Όρους, ανάμεσα σε τεράστια δέντρα και καταπράσινους λόφους βρίσκεται η Μονή Κουτλουμουσίου. Η αρχή της ιστορίας της Μονής ανάγεται στον 11ο και 12ο αιώνα μ.Χ., ενώ σωζόμενο έγγραφο του 1169 μ.Χ. αναφέρει ήδη την ύπαρξή της. Η παράδοση αναφέρει ότι ιδρυτής της Μονής είναι κάποιος Τούρκος ευγενής Κουτλουμούς, που αφού έγινε Χριστιανός, ίδρυσε το μοναστήρι και μόνασε στον Άθωνα.

Το Καθολικό της Μονής, που είναι αφιερωμένο στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος, είναι πλούσιο σε τοιχογραφίες και στο μικρό του παρεκκλήσιο φυλάσσεται η εφέστιος ιερά εικόνα της Παναγίας μας η «Φοβερά Προστασία».

Συμμετείχαμε στον εσπερινό, στην τράπεζα και στο Απόδειπνο. Προσκυνήσαμε τα Ιερά Λείψανα και στον νάρθηκα του καθολικού είχαμε πνευματική συζήτηση με τον σεβάσμιο ενενηντάχρονο μοναχό π. Γερβάσιο, καταγόμενο από την Πάτρα.

Καθολικό Ι.Μ. Κουτλουμουσίου

Στη συνέχεια, στο Αρχονταρίκι συναντηθήκαμε με τον μοναχό και αγιογράφο π. Ταράσιο συζητώντας μαζί του για πολλά θέματα σχετικά με τη ζωή στο Άγιο όρος, για το έργο και  την προσφορά των μοναχών στον σύγχρονο κόσμο.

Δευτέρα 24/2/2014: Πρωινό εγεργήριο στις 3,00 τα μεσάνυχτα. Το τάλαντο στη σιγαλιά της νύχτας, μας καλούσε σε σωματική αλλά και πνευματική εγρήγορση. Εισήλθαμε με προσοχή στο καθολικό, σκοτάδι παντού, τα καντηλάκια μπροστά στο τέμπλο έδιναν ελάχιστο φως. Αναλογισθήκαμε τη Δευτέρα παρουσία του Κυρίου μας. Κάπως έτσι, τα μεσάνυχτα θα ακούσουμε: «Ιδού ο Νυμφίος έρχεται εν τω μέσω της νυκτός και μακάριος ο δούλος ον ευρήσει γρηγορούντα...».

Προσευχηθήκαμε με όλης μας την καρδιά στην Παναγία μας την «Φοβερά Προστασία» αφού στο παρεκκλήσιό της τελέσθηκε η Θεία λειτουργία, για τον εαυτό μας, την οικογένειά μας, το Σχολείο μας, αλλά και την πατρίδα μας και για όλο τον κόσμο. Η «φοβερά της προστασία» να μη  μας εγκαταλείψει ποτέ. 

Αναχωρώντας από το μοναστήρι επισκεφθήκαμε το αγιογραφείο όπου ο π. Ταράσιος μας μίλησε για την Βυζ. Τέχνη και την αγιογραφία.

Ανεβήκαμε στις καρυές και προσκυνήσαμε πάλι την θαυματουργή εικόνα της Παναγίας «Άξιος εστί». Στη συνέχεια επισκεφθήκαμε την μεγάλη και ιστορική Σκήτη του Αγίου Ανδρέου ή Σεράϊ που ανήκει στην Ι.Μ. Βατοπαιδίου.

Είναι κτισμένη σε μορφή ενιαίου συγκροτήματος στη θέση της παλαιάς μονής του «Ξύστρη» ή «Ξέστου». Μέχρι τον 17 ου αιώνα ήταν κελλί του Αγίου Αντωνίου. Σ’αυτό το κελλί εγκαταστάθηκε στα μέσα του 17ου αιώνα ο παραιτηθής Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Άγιος Αθανάσιος Πατελλάρος.

ο 1763 ήρθε στο κελλί άλλος παραιτηθής Οικουμενικός Πατριάρχης, ο Σεραφείμ ο Β΄. Το 1768 κατεδάφισε το κελλί και έκτισε καινούριο το οποίο αφιέρωσε στον Μέγα Αντώνιο και στον Απόστολο Ανδρέα. Ο Σεραφείμ έκτισε ναό προς τιμήν του Αποστόλου Ανδρέα ο οποίος ήταν μικρογραφία του ναού της Αγίας Σοφίας της Κωνσταντινούπολης. Σήμερα υπάρχουν μόνο τα ερείπια αυτού του ναού.

 Το 1841 παρέλαβαν το κελλί οι Ρώσοι μοναχοί Βησσαρίων και Βαρσανούφιος. Το 1849 με πατριαρχικό σιγίλλιο ανακηρύσσεται σε κοινοβιακή Σκήτη του Αγίου Ανδρέα. Στις αρχές του 20ου αιώνα είχε 800 μοναχούς. Το Κυριακό της Σκήτης του Αγίου Ανδρέα, άρχισε να οικοδομείται από Ρώσους μοναχούς το 1842.Η ανοικοδόμηση του διήρκησε 58 χρόνια. Εγκαινιάστηκε από τον Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Ιωακείμ τον Γ' το 1900. Θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους ναούς των Βαλκανίων. Έχει μήκος 60 μέτρων , πλάτος 33 και ύψος 29 μέτρων.

Σκήτη Αγίου Ανδρέου

 Σε τμήμα της Σκήτης που προοριζόταν για αρχονταρίκι, στεγάζεται από το 1953 η Αθωνιάδα Εκκλησιαστική Ακαδημία. Η δυτική πτέρυγα όπου βρισκόταν η βιβλιοθήκη της, καταστράφηκε από πυρκαγιά το 1958.

Το 1971, εκοιμήθη ο τελευταίος μοναχός της παλαιάς συνοδείας, ο μοναχός Σαμψών. Το 1992, μετά από 20 χρόνια εγκατάλειψης, εγκαταστάθηκε καινούρια, Ελληνική συνοδεία και το 2001 προετέθησαν αρκετοί νέοι μοναχοί, με Δικαίο τον Προηγούμενον Πατέρα Εφραίμ.

Στη Σκήτη προσκυνήσαμε τμήμα ιερού λειψάνου από το μετωπιαίο οστό του Αποστόλου Ανδρέα, το οποίο ευωδιάζει.

Ακολούθως επισκεφθήκαμε τον π. Αρτέμιο Τρεμπέλα στο κελλί του Αγίου Νικολάου του Ψαρά. Μας υποδέχθηκε με την πηγαία πάντοτε καλοσύνη του, προσκυνήσαμε την θαυματουργή εικόνα του Αγίου Νικολάου, ψάλλαμε το απολυτίκιο «Κανόνα πίστεως...» και μας προσέφερε το μοναστηριακό κέρασμα που ήταν γλυκό, φτιαγμένο για μας αφού μας περίμενε, τσίπουρο και καφεδάκι.

Μας είπε για την ιστορία του κελλιού, που είναι από τα αρχαιότερα του Αγίου Όρους και απάντησε σε ερωτήσεις και απορίες μας.

Στο Κελλί του π. Αρτεμίου

Επόμενος σταθμός μας ήταν το κελλί της Ευαγγελίστριας στο οποίο τον τελευταίο χρόνο έχει εγκατασταθεί αδελφότητα υπό τον π. Πρόδρομο.

Προσκυνήσαμε στην Εκκλησία και αμέσως ο π. Πρόδρομος μας καλωσόρισε και συγκινήθηκε όταν έμαθε ότι είμαστε από το Εκκλησιαστικό Λύκειο Πατρών. Μας είπε ότι και αυτός ήταν απόφοιτος της Πατμιάδος Εκκλησιαστικής Σχολής και ήσαν συμμαθητές με το Διευθυντή μας τον κ. Ιωάννη Κόττορο. Μας μίλησε για το ύψος του μυστηρίου της Ιερωσύνης και ευχήθηκε όταν μεγαλώσουμε να υπηρετήσουμε την αγία μας Εκκλησία, είτε ως ιερείς, είτε ως Θεολόγοι, είτε από οιαδήποτε άλλη θέση έχομε στην κοινωνία.

Θέλαμε να μείνουμε και άλλο μαζί του και να συζητήσουμε. Όμως ο χρόνος είχε περάσει και στην Αθωνιάδα μας περίμεναν για μεσημεριανό φαγητό. Ο π. Αρτέμιος ανέλαβε από γραφικό μονοπάτι να μας μεταφέρει πιο γρήγορα στην Αθωνιάδα για να συμφάγομε και να γίνουμε σύν +τροφοι με τα παιδιά που φοιτούν στην Αθωνιάδα Εκκλ. Ακαδημία.

Το απόγευμα ώρα 3,00΄ αναχωρήσαμε για την Ι.Μ. Καρακάλλου. 

Μονή βρίσκεται ανάμεσα στις Μονές Μεγίστης Λαύρας και Ιβήρων, σε υψόμετρο 200μ. από την θάλασσα. Σύμφωνα με την παράδοση, ιδρύθηκε από τον Βυζαντινό άρχοντα Καρακάλλα ή Καρακαλλά. Το Καθολικό, το οποίο κτίσθηκε από το 1548 ως το 1563 και τοιχογραφήθηκε το 1716, τιμάται στο όνομα των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου στις 29 Ιουνίου.

 Η Μονή διαθέτει επτά παρεκκλήσια, τέσσερα κελλιά στις Καρυές και δέκα τέσσερα στο δάσος. Τον 13ο αι. ερημώνεται εντελώς, αλλά ανακαινίζεται από τους αυτοκράτορες Ανδρόνικο Β' και Ιωάννη Ε' Παλαιολόγο. Στη συνέχεια δέχεται επιθέσεις πειρατών και Λατίνων. Τον 16ο αι. καταστρέφεται εντελώς και ξανακτίζεται χάρη στην ενίσχυση των ηγεμόνων της Μολδοβλαχίας.

Ιερά Μονή Καρακάλλου

Φθάσαμε την ώρα του Εσπερινού, συμμετείχαμε στην Τράπεζα και προσκυνήσαμε τα ιερά λείψανα.

Τακτοποιηθήκαμε στους Ξενώνες και κατόπιν ο Αρχοντάρης, ο π. Νεκτάριος μας οδήγησε και μας ξενάγησε στο πλούσιο Σκευοφυλάκειο της Μονής. Στη Μονή φυλλάσονται πολλές φορητές εικόνες, ιερά κειμήλια και εκκλησιαστικά σκεύη. Η βιβλιοθήκη της Μονής περιέχει 279 χειρόγραφα και 2.500 περίπου βιβλία.

Τρίτη 25/2/2014: Ώρα 3,00 τα μεσάνυχτα μας ξύπνησε ο γλυκός ήχος του ταλάντου που μας καλούσε στις ιερές ακολουθίες και στην ακατάπαυστη δοξολογία του Θεού. Η Θεία Λειτουργία τελείωσε 6,30΄ και αμέσως παρετέθη η πρωινή τράπεζα.

Τρώγαμε με απόλυτη ησυχία παρακολουθώντας με προσοχή το ανάγνωσμα που έκανε ο εντεταλμένος μοναχός. Τα αναγνώσματα μιλούσαν, για τα πάθη και τις αδυναμίες μας, αλλά και για τον τρόπο που μπορούμε που μπορούμε να τα χαλιναγωγήσουμε. Νομίζαμε ότι οι άγιοι πατέρες της Εκκλησίας μας  τα είχαν γράψει για μας. Δώσαμε υπόσχεση να αγωνισθούμε και να τα ξεπεράσουμε με τη βοήθεια του Θεού και τώρα μάλιστα εν όψει της Μ. Τεσσαρακοστής.

Μετά το πέρας της Τραπέζης, ετοιμασθήκαμε για την αναχώρηση. Προορισμός μας η Ι. Μονή Ξενοφώντος όπου και θα φιλοξενούμασταν. Πήραμε τα λεωφορειάκια και παρακαλέσαμε τους οδηγούς να μας αφήσουν στην γειτονική Ι. Μονή Παντελεήμονος, να προσκυνήσουμε εκεί και κατόπιν να πάμε είτε με το καραβάκι, είτε με τα πόδια στην Ξενοφώντος.

Η Ιερά Μονή Παντελεήμονος ιδρύθηκε στις αρχές του 11ου αι. στην θέση του σημερινού Παλαιομονάστηρου ή Σκήτη Βογοροδίτσα. Παλαιότερα ονομαζόταν Μονή Θεσσαλονικέως και αργότερα Μονή Ξυλουργού. Τον 13ο αι. η Μονή καίγεται και την ανακατασκευή της ενισχύουν οικονομικά ο Ανδρόνικος Β' Παλαιολόγος και Σέρβοι ηγεμόνες. Περίοδοι ακμής εναλλάσσονται με περιόδους ανέχειας για τη Μονή. Οι μοναχοί είναι κυρίως Έλληνες αλλά και Ρώσοι, οι οποίοι υπερτερούν αριθμητικά μετά τα 1497. 

Πύλη Ι.Μ. Παντελεήμονος

Στη σημερινή της θέση κοντά στη θάλασσα, μεταφέρθηκε το 1765 με την ονομασία Ρούσικο. Το Καθολικό που είναι αφιερωμένο στον Άγιο Παντελεημονα, άρχισε να κτίζεται το 1812 και τελείωσε το 1821. Τον 18ο αι. η Μονή Αγίου Παντελεήμονος επανέρχεται σε ελληνικά χέρια για να επικρατήσουν ξανά οι Ρώσοι το 1875 οπότε και ορίστηκε, οι ακολουθίες να γίνονται και στην Ελληνική και στην Ρωσική γλώσσα. Τα χρόνια εκείνα η αδελφότητα έχει 1.000 μοναχούς και στις αρχές το 20ου αι. περίπου 2.000. Η τράπεζα κτίστηκε το 1890 και είναι χωριτηκότητας 1.000 μοναχών. Στη Μονή φυλάσσονται πολλές φορητές εικόνες και ένα πλήθος κειμηλίων και αμφίων. Η βιβλιοθήκη της Μονής περιέχει 1320 ελληνικά χειρόγραφα, 600 σλάβικα και πάνω από 20.000 βιβλία ελληνικά και ρωσικά. Από τους θησαυρούς της Μονής ξεχωρίζουν οι εικόνες της ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΗΣ ΙΕΡΟΣΥΛΥΜΙΤΙΔΑΣ, ΤΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ, ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΟΣ και η ψηφιδωτή εικόνα του Αλεξάνδρου Νευσκυ. Εδώ υπάρχει και η δεύτερη μεγαλύτερη καμπάνα στον κόσμο, βάρους 13 τόνων.

Η μεγάλη καμπάνα

Αφού προσκυνήσαμε, πήραμε το καραβάκι και σε 10 λεπτά αποβιβασθήκαμε στην Ι.Μ. Ξενοφώντος.

Η Ιερά Μονή Ξενοφώντος είναι κτισμένη πάνω στη θάλασσα, ανάμεσα στις Μονές Δοχειαρίου και Αγ. Παντελεήμονος. Ιδρύθηκε το 998 από τον Όσιο Ξενοφώντα από όπου και πήρε το όνομα της και είναι αφιερωμένη στον Αγ. Γεώργιο. Έχει δυο Καθολικά. Το νέο Καθολικό της Μονής κτίστηκε στις αρχές του 19ου αι. και εκεί βρίσκονται δυο ψηφιδωτές εικόνες του Αγ. Δημητρίου και του Αγ. Γεωργίου. Στο παλιό Καθολικό σώζονται αξιόλογες τοιχογραφίες του Κρητικού ζωγράφου Αντωνίου (1544) καθώς και το ξυλόγλυπτο τέμπλο του 17ου αι.

Η Μονή έχει14 παρεκκλήσια, από τα οποία τα 8 είναι μέσα στο χώρο της Μονής. Πρώτη μνεία της Μονής Ξενοφώντος έχουμε στο τελευταίο τέταρτο του 11ου αι. Η περίοδος ακμής της διακόπτεται με την άλωση της Κωνσταντινουπόλεως και στη συνέχεια τις αλλεπάλληλες καταστροφές διαδέχονται ανακαινίσεις και δωρεές από ηγεμόνες παραδουνάβιων χωρών. Ανάμεσα στα αξιόλογα κειμήλια της Μονής συγκαταλέγονται ένα εικονίδιο από κηρομαστίχα με παράσταση Μεταμόρφωσης, εκκλησιαστικά σκεύη καθώς και οι θαυματουργές εικόνες του Αγ. Γεωργίου και της Παναγίας της Οδηγήτριας. Στην βιβλιοθήκη της Μονής φυλάσσονται 300 περίπου χειρόγραφα, διάφορα έγγραφα και πάνω από 4.000 βιβλία.

Μας υποδέχθηκε με περισσή χαρά και καλοσύνη ο Αρχοντάρης της Μονής π. Θεωνάς, συμμαθητής του π. Δημητρίου που μας συνόδευε. Έγινε το σχετικό κέρασμα και τακτοποιηθήκαμε στους ξενώνες.

Στις 3 το απόγευμα η καμπάνα μας κάλεσε για τον Εσπερινό, την Τράπεζα και στη συνέχεια το Απόδειπνο με την προσκύνηση των ιερών λειψάνων.

Μέχρι να νυχτώσει και να κλείσουν οι πύλες της Μονής κάναμε ένα περίπατο στην παραλία και πήγαμε στο αγίασμα, δίπλα στην θάλασσα, όπου βρέθηκε η εικόνα του Αγίου Γεωργίου.

Με τη δύση του ηλίου συγκεντρωθήκαμε στο αρχονταρίκι και συζητήσαμε διάφορα πνευματικά θέματα με τον π. Θεωνά. Κάποιοι από μας ζήτησαν και εξομολογήθηκαν.

Τετάρτη 26/2/2014: Πρωινό ξύπνημα με το τάλαντο. Συμμετοχή στις ιερές ακολουθίες και στην τράπεζα, όπου το φαγητό ήταν μεν λιτό αλλά νόστιμο και χορταστικό.

Ο π. Θεωνάς μας κάλεσε και μας ξενάγησε στο ανακαινισμένο σκευοφυλάκιο με τους πολύτιμους θησαυρούς της Εκκλησιαστιαστικής και Εθνικής μας κληρονομιάς. Όλη η ιστορία μας παρούσα από τα αρχαία μέχρι τα νεώτερα χρόνια. Μείναμε και πάλι κατάπληκτοι.

Γυρίσαμε στο αρχονταρίκι όπου μας περίμενε ζεστός Ελληνικός καφές. Ήταν πραγματική απόλαυση.

Ετοιμάσαμε στη συνέχεια γρήγορα τα σακίδιά μας γιατί έπρεπε να πάμε με τα πόδια στην Ι.Μ. Δοχειαρίου, να προσκυνήσουμε την Παναγία την Γοργοϋπήκοο και κατόπιν να προλάβουμε να πάρουμε το καραβάκι για τομ ταξίδι της επιστροφής με μια στάση στη Θεσσαλονίκη.

Μετά από πεζοπορία 20 περίπου λεπτών είμασταν στην Ι.Μ. Δοχειαρίου.

Η ίδρυση της Μονής ανάγεται στο 10ο αιώνα και ιδρυτής της είναι ο Ευθύμιος, μαθητής και συνασκητής του Οσίου Αθανασίου του Αθωνίτη, ο οποίος είχε την υπηρεσία του "Δοχειάρη" στη Μονή της Μεγίστης Λαύρας, εξού και η ονομασία Δοχειαρίου. Στην αρχή κτίστηκε στο όνομα του Αγίου Νικολάου. Αργότερα από διάφορα θαύματα των Αγίων Αρχαγγέλων Μιχαήλ και Γαβριήλ, πανηγυρίζει κάθε 8 Νοεμβρίου στη Σύναξη των Αρχαγγέλων. Στα μέσα του 16ου αιώνα (1568) κτίστηκε και εικονογραφήθηκε ο καθολικός Ναός και η τράπεζα.

Οι τοιχογραφίες του Καθολικού αποδίδονται στον Κρητικό ζωγράφο Τζώρτζη. Η τοιχογράφηση της τράπεζας χρονολογείται στα 1676 και 1700. Επίσης αξιοσημείωτη είναι και η βιβλιοθήκη της Μονής, όπου εκτός από τα πολύ σημαντικά ιστορικά έγγραφα, φυλάσσονται 441 χειρόγραφα και 3.000 έντυπα βιβλία. Σε μικρό ναό δίπλα στην τράπεζα βρίσκεται σε τοιχογραφία η θαυματουργή εικόνα της ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΗΣ ΓΟΡΓΟΫΠΗΚΟΟΥ.  

Πρώτη μας επίσκεψη ήταν στο καθολικό και κατόπιν στο παρεκκλήσιο με την εικόνα της Παναγίας της Γοργοϋπηκόου.

Ο εντεταλμένος μοναχός μας ξενάγησε και μας μίλησε για τα πολλά θαύματα που κάνει η Παναγία μας. Γονατίσαμε με ευλάβεια και σεβασμό και ζητήσαμε τη βοήθειά της.

Ήδη η ώρα είχε παρέλθει και το σφύριγμα του καραβιού μας καλούσε στο λιμανάκι για την αναχώρησή μας. Μπήκαμε στο καραβάκι και πήραμε το δρόμο της επιστροφής. Η καρδιά μας και η ψυχή μας είχαν μείνει πίσω. Δώσαμε υπόσχεση να ξαναγυρίσουμε με την πρώτη ευκαιρία.

Το απόγευμα αργά φθάσαμε στη Θεσσαλονίκη. Θέλαμε να μείνουμε λίγο και εκεί. Να επισκεφθούμε το ναό του Πολιούχου της Αγίου Δημητρίου, να προσκυνήσουμε τα ιερά του λείψανα, να πάρουμε την ευλογία του και να ζητήσουμε το φωτισμό του και τη βοήθειά του στον αγώνα μας.

Πέμπτη 27/2/2013: Μετά το πρωινό επισκεφθήκαμε τον Άγιο Δημήτριο.

Ο Ι. Ναός του Αγίου Δημητρίου χτίστηκε στα μέσα του 5ου αιώνα (413), πάνω στον τόπο του μαρτυρίου του Αγίου, από τον έπαρχο του Ιλλυρικού Λεόντιο, ο οποίος θεραπεύτηκε από ανίατη ασθένεια. Στο χώρο αυτό βρισκόταν το «στάδιο» όπου γίνονταν μονομαχικοί αγώνες. Σ’ αυτό το στάδιο μονομάχησε ο πιστός μαθητής του Αγίου Δημητρίου, Νέστορας, και κατατρόπωσε τον Λυαίο. Ολόκληρο το ισόγειο συγκρότημα του αρχαίου λουτρού, όπου ήταν φυλακισμένος ο Άγιος, διατηρήθηκε και διασκευάσθηκε σε κρύπτη του ναού, η οποία έγινε για αιώνες και παραμένει κέντρο λατρείας.

Ο αρχιτεκτονικός ρυθμός του ναού είναι πεντάκλιτη βασιλική με εγκάρσιο (κάθετο) κλίτος, διπλά υπερώα (γυναικωνίτες) και μακρές διπλές κιονοστοιχείες. Στην πορεία του χρόνου υπέστη δύο φορές καταστροφή, σε μεγάλο μέρος, από πυρκαγιά τον 7ο αιώνα (μεταξύ 629 και 639) και στις 5 και 6 Αυγούστου το 1917. Επίσης υπέστη πολλές καταστροφές και λεηλασίες κατά την άλωση της Θεσσαλονίκης από τους Σαρακηνούς το 904 και από τους Νορμανδούς το 1118. Το διάστημα 1493-1912 μετατράπηκε σε τζάμι από τους Τούρκους.

Η μεγάλη πυρκαγιά του 1917 μετέβαλε σχεδόν σε ερείπια τον ιστορικό Ναό και οι αναστηλωτικές εργασίες που τον αποκατέστησαν στην αρχική του μορφή διήρκησαν έως το 1948. Από τότε λειτουργεί κανονικά και αποτελεί ως μνημείο τέχνης ένα από τα πλέον υπέροχα χριστιανικά μνημεία της Ελληνικής ανατολής.

Ο Άγιος Δημήτριος αποκαλείται και μυροβλύτης γιατί ανέβλυζε μύρο από τον τάφο του, το οποίο ελάμβαναν οι πιστοί μέσα σε φιαλίδια που ήταν κατασκευασμένα από γυαλί, πηλό ή μολύβι, τα λεγόμενα κουτρούβια. Το μύρο του Αγίου είναι το θαύμα του Θεού και η μεγάλη ευλογία του Μεγαλομάρτυρος προς τους πιστούς Χριστιανούς που επικαλούνται τις ακοίμητες πρεσβείες του.

Κρύπτη Αγίου Δημητρίου

Στο ναό του Αγίου Δημητρίου μας ξενάγησε πολύ κατατοπιστικά ο εφημέριος του ναού π. Γεώργιος Θεοδωρή με γλαφυρότητα και ζωντάνια. Προσκυνήσαμε τα ιερά του λείψανα και κατεβήκαμε και στην κρύπτη.

Ο Ναός του Αγίου γεωργίου Ροτόντα ήταν η επόμενη επίσκεψή μας.

 Οι αρχαιολογικές έρευνες έχουν αποδείξει ότι το κτίσμα αποτελούσε τμήμα του συγκροτήματος των ανακτόρων που έκτισε γύρω στα 300 ο καίσαρας Γαλέριος. Ο αρχικός σκοπός του κτίσματος ήταν να χρησιμοποιηθεί είτε ως μαυσωλείο είτε ως ναός λατρείας του Δία και των Καβείρων ή του ίδιου του Γαλερίου. Πιθανή είναι και η εκδοχή ότι ο ναός χρησιμοποιούνταν για τις επίσημες τελετές του παλατιού.

Γύρω στα 400 επί Θεοδοσίου, το κτίσμα μετατράπηκε σε χριστιανική εκκλησία και έγιναν τροποποιήσεις στο κτίσμα:

Άγιος γεώργιος Ροτόντα

Διαπλατύνθηκε η ανατολική κόγχη και δημιουργήθηκε ιερό με κόγχη μεγάλη. Η αλλαγή αυτή κλόνισε το κτίσμα με αποτέλεσμα να κατάρρευσει τμήμα του θόλου. Έτσι το ιερό βήμα ξανακτίστηκε με παχύτερα τοιχώματα και πιθανώς τότε ενισχύθηκε και με εξωτερικές αντηρίδες.

Κτίστηκε δεύτερος κυκλικός τοίχος σε απόσταση οκτώ μέτρων από τον αρχικό και ανοίχτηκαν οι 8 κόγχες με αποτέλεσμα ο εσωτερικός τοίχος να μεταβληθεί σε πεσσούς.

Μεταφέρθηκε η κύρια είσοδος από την νότια κόγχη στο δυτικό τμήμα του ναού απέναντι από την κόγχη του ιερού. Διακοσμήθηκε το εσωτερικό με μωσαϊκά. Κατασκευάσθηκε νάρθηκας στο δυτικό τμήμα.

Αφού απολαύσαμε το πρωτότυπο αυτό Εκκλησιαστικό και ιστορικό μνημείο επισκεφθήκαμε και το σήμα κατατεθέν της Θεσσαλονίκης, που είναι ο λευκός Πύργος, τελειώνοντας έτσι και την επίσκεψή μας στην όμορφη νύφη του Θερμαϊκού, παίρνοντας πλέον και το δρόμο του γυρισμού.

Λευκός Πύργος

Εντυπώσεις μαθητών: 

Γεώργιος Μακρής, μαθητής Γ΄ τάξης:

    "Το Άγιο όρος κατά την επίσκεψη του σχολείου μας, μας άφησε ιδιαίτερες και πολύ ξεχωριστές εντυπώσεις. Οι μοναχοί μας υποδέχονταν με αγάπη και μας διακονούσαν ήθελαν να μας ικανοποιήσουν και η παραμονή μας να είναι ευχάριστη αδιαφορώντας για τον κόπο τους. Το Άγιο όρος είναι ένας επίγειος παράδεισος αφού τον επισκέφθηκε η Παναγία μας και είναι αφιερωμένος σ' αυτήν. Οι ιερές Μονές, οι Σκήτες και τα Κελλιά, κατά την ταπεινή μου άποψη αποτελούν την πνευματική οντότητα της της Εκκλησίας μας και εκφράζουν το μεγαλείο της Ορθόδοξης Εκκλησίας μας. Η ρωμαλαιότητα της ψυχής είναι το χαρακτηριστικό γνώρισμα των μοναχών μας που έργο τους είναι η προσευχή και η ακατάπαυστη δοξολογία του τριαδικού μας Θεού".         

Αθανάσιος Χριστοδουλής μαθητής Γ΄ τάξης:

      "Το Άγιο Όρος, που επισκεφθήκαμε στην πενθπήμερη εκδρομή του Εκκλησιαστικού μας Λυκείου, δεν αφήνει κανέναν ασυγκίνητο. Έχει να μας προσφέρει πάρα πολλά και να μας αυτοπροσδιορίσει. Οι ιερές Μονές, οι Σκήτες, τα Κελλιά και όλα τα εξαρτήμαματα είναι τόσο αρμονικά συνδεδεμένα και τόσο όμορφα που φαντάζεται κανείς πως η Παναγία μας πήρε το μολύβι με τα χρώματα και τα ζωράφισε".   

  Δημήτριος Ριτσίκαλης μαθητής Γ΄ τάξης:

    "Όλα ήταν θαυμάσια. Απολαύσαμε κάθε στιγμή. Το προκύνημα να μην τελείωνε. Πήραμε πολλές ευλογίες, τα ιερά λείψανα, οι θαυματουργές εικόνες, ο καθημερινός βίος των μοναχών, η φύση, η αρχιτεκτονική, τα πάντα μας έκαναν φοβερή εντύπωση. Αποκορύφωση όλων ήταν όταν τα βραδάκια καθόμασταν στο Αρχονταρίκι και ερχόταν ένας μοναχός και συζητούσαμε μαζί του όχι μόνο για την σωτηρία της ψυχήςμας, αλλά και για άλλα πνευματικά θέματα. Σε λίγες μέρες πήραμε πάρα πολλά, για όλη μας τη ζωή". 

Νικόλαος Παπαδημητράκης  μαθητής Γ΄ τάξης:

    "Στο Άγιο Όρος που πραγματοπιήσαμε την πενθήμερη εκδρομή μας, μου έκανε εντύπωση η γαλήνη και η αγαθότητα που είχαν οι μοναχοί. Στα  πρόσωπά τους καθρεπτίζονταν τα χαρίσματα από την προσευχή και τον πνευματικό αγώνα που έκαναν.  Μου έκανε εντύπωση το πολύ ωραίο φυσικό περιβάλλον".