ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑ ΣΤΟΥΣ ΑΓΙΟΥΣ ΤΟΠΟΥΣ: Γ΄ Μέρος

Σάββατο 25-4-2009: Μετά το πρωινό στο ξενοδοχείο, φορτώσαμε τις βαλίτσες μας και ετοιμασθήκαμε για την αναχώρηση από την Αγία Πόλη. Επόμενος σταθμός της «ιεράς μας οδοιπορίας» θα ήταν η χερσόνησος του Σινά και το μοναστήρι της Αγίας Αικατερίνης. Αποχαιρετώντας τη Βηθλεέμ, μπήκαμε για τελευταία φορά στα Ιεροσόλυμα. Έπρεπε να πάρουμε την ευλογία της Αγίας Πόλης, της Μητέρας των Εκκλησιών. Σταματήσαμε για λίγο στο λόφο Σιών. Η ιστορία του λόφου Σιών αρχίζει από το βασιλιά Δαυίδ που τον περιτείχισε και στη συνέχεια έφερε και τοποθέτησε εκεί τη Σκηνή του Μαρτυρίου. Ο λόφος Σιών περιλαμβάνει τα εξής προσκυνήματα: α) Το Υπερώο που έγινε ο Μυστικός Δείπνος, η Πεντηκοστή και η Αποστολική Σύνοδος. Σήμερα το Υπερώο ανήκει στους Εβραίους και το παραχωρούν κάθε χρόνο την ημέρα της Πεντηκοστής στους Χριστιανούς. β) Τον Τάφο του Δαυίδ που είναι κάτω από το Υπερώο. γ)Το σπίτι του Ευαγγελιστού Ιωάννου, στο οποίο έζησε και η Παναγία μετά την Σταύρωση του Χριστού και ανήκει στους Λατίνους. δ) Ο ναός της Αγίας Τριάδος και η Πατριαρχική Σχολή που ανήκει στο Πατριαρχείο μας. Μετά τη γρήγορη επίσκεψή μας στο λόφο Σιών, αναχωρήσαμε αμέσως και χωρίς καθυστέρηση για τον νέο προορισμό μας, την χερσόνησο του Σινά. Η διαδρομή ήταν μεγάλη και μέχρι να φτάσουμε στα σύνορα Ισραήλ – Αιγύπτου απολαύσαμε μια ξεχωριστή διαδρομή δίπλα στη Νεκρά Θάλασσα, που βρίσκεται νοτιοανατολικά της Ιεριχούς. Ονομάζεται νεκρά, γιατί λόγω της μεγάλης περιεκτικότητάς της σε αλάτι δεν έχει καθόλου ζωή. Το μήκος της είναι 77 χλμ. και το μέγιστο πλάτος της 16 χλμ. Η επιφάνειά της είναι 392 μ. κάτω από τη Μεσόγειο. Σύμφωνα με την Αγία Γραφή, στα χρόνια του Αβραάμ, περί το 2.500 π.Χ. ήταν εύφορη πεδιάδα και εδώ έβοσκε τα πρόβατά του ο Λωτ. Υπήρχαν πέντε πόλεις (πεντάπολη) και ανάμεσά τους τα Σόδομα και τα Γόμορρα που κατάστρεψε ο Θεός για την ανηθικότητά τους. Η Νεκρά Θάλασσα αποτελεί φυσικό σύνορο μεταξύ Ισραήλ και Ιορδανίας. Δυτικά της Νεκράς Θάλασσας, στην περιοχή Κουμράν, το 1947 εντελώς τυχαία, βρέθηκαν μέσα σε πήλινα πιθάρια, τα περίφημα χειρόγραφα, που είχε η ιδιότυπη μοναχική κοινότητα των Εσσαίων από τον 3ο π.Χ. έως τον 1ομ.Χ. αιώνα. Το περιεχόμενο των χειρογράφων θεωρείται σπουδαίο για τον Χριστιανικό κόσμο και εξετάζεται ακόμα από αρχαιολόγους, ιστορικούς και Θεολόγους. Στη διαδρομή συναντήσαμε και τη στήλη άλατος που έγινε μετά την παρακοή της η γυναίκα του Λωτ. Αρκετά σημεία της Νεκράς Θάλασσας έχουν αξιοποιηθεί τουριστικά με μεγάλα ξενοδοχειακά συγκροτήματα. Σταματήσαμε για λίγο σ’ ένα από αυτά για ξεκούραση και καφέ. Αρκετοί πήγαν στην τεράστια αμμώδη παραλία και μπήκαν μέσα στο νερό για να γευτούν τις ιαματικές του ιδιότητες. Αργά το μεσημέρι, φθάσαμε κοντά στα σύνορα στην πόλη Εϊλάτ. Είναι παραλιακή πόλη της Ερυθράς Θάλασσας, μ’ ένα από τα μεγαλύτερα ενυδρεία του κόσμου και εργοστάσιο κατασκευής πολυτίμων λίθων το οποίο, όπως είναι φυσικό, όλες οι γυναίκες της συνοδείας μας θέλησαν να επισκεφθούν. Στη συνέχεια, περάσαμε τα σύνορα της Τάμπα και μπήκαμε στη χερσόνησο του Σινά. Η διαδρομή τώρα ήταν διαφορετική, από αριστερά μας η Ερυθρά θάλασσα με τα πολλά τουριστικά θέρετρα και δεξιά μας η αφιλόξενη έρημος με τα άγρια κόκκινα τοπία και την απέραντη άμμο.

Μετά από αρκετή πορεία στην έρημο του Σινά, όπου τακτικά συναντούσαμε μικρούς καταυλισμούς βεδουίνων με τις καμήλες τους, φθάσαμε στο κέντρο της χερσονήσου, στη Μονή της Αγίας Αικατερίνης. Έγινε η τακτοποίηση στους ξενώνες της Ι. Μονής και αμέσως συγκεντρωθήκαμε όλοι μαζί για το βραδινό μας φαγητό. (Πρέπει να σημειώσουμε εδώ ότι όλες αυτές τις ημέρες, στο δείπνο ή στο γεύμα, συμμετείχαμε όλοι μαζί. Το φαγητό άρχιζε πάντα μετά με προσευχή και ευλογία. Όλοι μας αισθανόμασταν ότι είμαστε μια οικογένεια, δεμένοι μεταξύ μας, μία κοινωνία. Ήμασταν στην κυριολεξία αδελφοί και σύν-τροφοι.) Στη διάρκεια του δείπνου συζητήσαμε το θέμα της επίσκεψης στην Αγία Κορυφή, εκεί όπου ο Θεός έδωσε στο Μωυσή τις Δέκα Εντολές. Δήλωσαν αρκετοί συμμετοχή και από όλες τις ηλικίες. Η αναχώρηση έγινε στη 1,10΄ τα μεσάνυχτα. Πήραμε ένα Βεδουίνο μαζί μας για οδηγό και μέσα στη σιγαλιά της ερημικής νύχτας που την τάραζαν οι φωνές οι δικές μας αλλά και των Βεδουίνων που μας προέτρεπαν να νοικιάσουμε κάποια από τις καμήλες τους, ανηφορίσαμε το στενό μονοπάτι. Σε τακτά χρονικά διαστήματα σταματούσαμε για μια ανάσα, αλλά και να είμαστε όλοι μαζί, μην μείνει κανείς πίσω και χαθεί μέσα στην άγρια και ψυχρή νύχτα. Φθάσαμε στο τέλος του μονοπατιού και από εκεί και πάνω άρχιζε η μεγάλη ανηφόρα με τα σκαλοπάτια. Σταθήκαμε για λίγο σ’ ένα πρόχειρο μαγαζάκι σκεπασμένο με τέντες της ερήμου για λίγη ξεκούραση, για λίγο νερό, τσάι ή καφέ. Αφού ανασυνταχθήκαμε και πήραμε ανάσα, ξεκινήσαμε για το τελευταίο και πιο δύσκολο κομμάτι της ανάβασης. Αν και έκανε πολύ κρύο, ο ιδρώτας έτρεχε από την προσπάθεια άφθονος. Όλοι μας είχαμε μεγάλα αποθέματα δυνάμεων και τελικά μετά από προσπάθεια τριών ωρών φθάσαμε στην Αγία Κορυφή, στο μικρό εκκλησάκι της Μεταμορφώσεως. Αμέσως ήρθε η ανταμοιβή μας. Μας συνεπήρε όλους ένα άλλο συναίσθημα. Νομίζαμε ότι εκεί επάνω είναι η κατοικία του Θεού. Αισθανόμασταν την παρουσία Εκείνου. Εκεί ήταν η κατοικία Του. Ακουμπούσαμε τον Ουρανό. Δεν μιλούσαμε, μας μιλούσε ο Θεός. Μιλούσε στην καρδιά και στην ψυχή μας. Όταν συνήρθαμε από την πρώτη έκπληξη, ψάλλαμε το Απολυτίκιο της Μεταμορφώσεως, το «Τις Θεός Μέγας…» και κάναμε δέηση εκεί, στην κατοικία του Επουράνιου Πατέρα μας, «υπέρ ελέους, ζωής, ειρήνης, υγείας και βοηθείας» του σύμπαντος κόσμου. Μείναμε αρκετή ώρα, θέλαμε να μείνουμε κι’ άλλο. Όμως έπρεπε να κατεβούμε. Είμαστε γήϊνοι και η γη μας περίμενε. Ξημερώματα ήμασταν και πάλι στη Μονή της Αγίας Αικατερίνης για να συμμετάσχουμε στη Θεία Λειτουργία.

Κυριακή 26-4-2009: Μετά τη Θεία Λειτουργία, στην οποία πολλοί συμμετείχαν στο Ποτήριο της ζωής, προσκυνήσαμε το σκήνωμα της Αγίας Αικατερίνης και πήραμε ευλογία το ασημένιο δακτυλίδι της νύμφης του Χριστού. Ξεναγηθήκαμε στο καθολικό, θαυμάσαμε το ψηφιδωτό πάνω από την κόγχη του Ιερού που δεν απεικονίζει την Πλατυτέρα, αλλά την Θεία Μεταμόρφωση. Στη συνέχεια έξω από το Ιερό του καθολικού είδαμε την Αγία Βάτο, που ο Θεόπτης Μωυσής έβλεπε φλεγομένη και μη κατακαιομένη (σύμβολο της Παρθενίας της Παναγίας μας) «ως γαρ η βάτος ουκ εκαίετο καταφλεγομένη, ούτως παρθένος έτεκες και Παρθένος έμεινας». Επισκεφθήκαμε την καινούργια έκθεση της Ιεράς Μονής μέσα στην οποία φυλάσσονται φορητές εικόνες από τον 5ο και 6ο αιώνα, χειρόγραφα και περγαμηνές, χρυσοΰφαντα ιερά άμφια και ιερά σκεύη όλων των Χριστιανικών αιώνων. Πρέπει να σημειωθεί ότι η Βιβλιοθήκη της Μονής είναι από τις πλουσιότερες του κόσμου. Κατέχει μετά το Βατικανό τη β΄ θέση από πλευράς χειρογράφων και κωδίκων στον κόσμο, με τη διαφορά δε ότι η βιβλιοθήκη του Βατικανού κατέχει πολλά χειρόγραφα που είναι κλεμμένα από άλλες βιβλιοθήκες, ενώ η βιβλιοθήκη του Σινά ότι κατέχει, είναι έργα δικά της, έργα που αντέγραψαν οι ίδιοι οι μοναχοί, που μας διέσωσαν εκτός από τη Θεολογία, σχεδόν όλη την αρχαία Ελληνική σοφία και φιλολογία. Οι ειδικοί ερευνητές διακηρύσσουν πως χωρίς την Εκκλησία, το 75% της αρχαίας Ελληνικής σοφίας θα είχε χαθεί. Να και μια άλλη τεράστια πολιτιστική και όχι μόνο προσφορά της Εκκλησίας, όχι μόνο στον Ελληνισμό, αλλά στον κόσμο ολόκληρο και ας μιλούν ορισμένοι αδαείς ότι η Εκκλησία κατάστρεψε και δεν διαφύλαξε την Ελληνική γνώση. Μια μικρή ματιά στις βιβλιοθήκες των Ιερών μας Μονών και στα έργα των Πατέρων όπως, του Μ. Βασιλείου, του Μ. Φωτίου, του Αρέθα επισκόπου Καισαρείας του Πατρέως, του Ευσταθίου Θεσσαλονίκης και τόσων άλλων θα τους πείσει.

Γνωρίσαμε τους Βεδουίνους της περιοχής. Είναι άνθρωποι φτωχοί, απλοί και με πολύ αγάπη. Αγαπούν το μοναστήρι και τους Έλληνες. Γνωρίζουν και ομολογούν πως η καταγωγή τους είναι Ελληνική. Μεταφέρθηκαν εκεί, ως στρατιώτες οι πρόγονοί τους, από τον Πόντο στα χρόνια του Ιουστινιανού για να υπερασπίζονται τη Ι. Μονή από τις διάφορες επιδρομές. Στην πορεία με την Αραβική κατάκτηση εξισλαμίσθηκαν, όπως δυστυχώς και πολύ μεγάλος αριθμός χριστιανών της ευρύτερης περιοχής. Όμως δεν ξέχασαν ότι είναι φύλακες της Μονής και εξακολουθούν μέχρι σήμερα να την προστατεύουν με τις δυνάμεις που έχουν.

Ακολούθως, γύρω στις 10,30΄ π.μ. ετοιμασθήκαμε για αναχώρηση. Η προσκυνηματική μας εκδρομή είχε πλέον φθάσει στο τέλος της. Η επιστροφή μας στην Ελλάδα θα γινόταν δια μέσον Καΐρου. Στην πορεία μας, προς το Κάιρο, συναντήσαμε δύο ακόμη προσκυνήματα Ελληνικά. Δεν ήταν δυνατό να τα αφήσουμε χωρίς να τα επισκεφθούμε και να προσκυνήσουμε. Το ένα ήταν η γυναικεία Ιερά Μονή της Φαρράν και το δεύτερο η Ιερά Μονή του Αγίου Γεωργίου της Ραϊθούς. Το βράδυ γύρω στις 9,30΄ φθάσαμε στο Κάιρο. Πριν πάμε στο ξενοδοχείο, αποφασίσαμε σχεδόν όλοι να κάνουμε μια μικρή κρουαζιέρα στον ποταμό Νείλο και να πάρουμε το δείπνο μας εκεί, δοκιμάζοντας την Αιγυπτιακή κουζίνα με φολκλορική μουσική. Δευτέρα 26-4-2009: Η ημέρα της επιστροφής μας. Μετά το πρωινό ετοιμασθήκαμε για την αναχώρηση. Το προσκύνημά μας, έφθασε πλέον στο τέλος. Με τα λεωφορεία κάναμε μια μικρή περιήγηση στην πόλη του Καΐρου. Είδαμε από μακριά τις μεγάλες Πυραμίδες του Χέοπα, του Χεφρίνου, αλλά και τη Σφίγκα. Επόμενος σταθμός μας ήταν το Αεροδρόμιο του Καΐρου και η αναχώρησή μας για τη γλυκιά μας πατρίδα την Ελλάδα, ανανεωμένοι και αναζωογονημένοι από τις εμπειρίες τις οποίες ζήσαμε στα μέρη εκείνα «οὗ ἕστησαν οἱ πόδες του Κυρίου μας». Όλοι οι συμμετέχον τες στην ιερή προσκυνηματική εκδρομή, σ’ αυτή την ιερή αποδημία, οφείλουμε θερμές ευχαριστίες προς το Δ.Σ. του Συλλόγου Προστασίας Υγείας και Περιβάλλοντος της περιοχής του Κέντρου Υγείας Χαλανδρίτσας Πατρών, που διοργάνωσε με άψογο και υποδειγματικό τρόπο το προσκύνημα αυτό και μας έδωσε την ευκαιρία και πάλι να προσκυνήσουμε την Αγία Γη και το Θεοβάδιστο Όρος Σινά. Τους ευχαριστούμε πολύ.

ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑ ΣΤΟΥΣ ΑΓΙΟΥΣ ΤΟΠΟΥΣ: B΄ Μέρος

Με τον Μακαριώτατο Πατριάρχη Ιεροσολύμων κ.κ. ΘΕΟΦΙΛΟ Περίβολος Πανιέρου Ναού της Αναστάσεως

Τετάρτη 22-4-2009: Μετά το πρόγευμα ξεκινήσαμε για το μεγάλο προσκύνημα στην πόλη της Ιερουσαλήμ. (Κάναμε μικρή τροποποίηση του προγράμματος της εκδρομής και το πρόγραμμα της Τετάρτης το κάναμε την Τρίτη και αυτό γιατί λόγω του Πάσχα ήσαν πολλοί προσκυνητές στην Αγία Πόλη και υπήρχε το αδιαχώρητο).Μετά το σχετικό έλεγχο των Ισραηλινών, φθάσαμε στην παλιά πόλη και αποβιβασθήκαμε στην Πύλη του Δαβίδ. Πρώτη μας επίσκεψη ήταν ο Μονή της Μεγάλης Παναγιάς. Ονομάσθηκε Μεγάλη Παναγιά γιατί σύμφωνα με την παράδοση ο λόφος αυτός ήταν απέναντι από το Γολγοθά και εκεί στεκόταν η Παναγία και θεωρούσε τα «γενόμενα», την ώρα δε της Σταυρώσεως έβγαλε «μεγάλη φωνή» (Μεγάλη Παναγιά). Η Ι. Μονή έχει πολλά ιερά λείψανα και κειμήλια, καθώς και το σπήλαιο που ασκήτεψε η Αγία Μελάνη. Εκεί φυλάγονται και τα λείψανα του Εμίρη Τούνομ, ο οποίος το 1549 μ.Χ. ενώ ήταν φρουρός στην πόρτα του Ναού της Αναστάσεως είδε και μαρτύρησε για το θαύμα του Αγίου Φωτός που βγήκε από την κολόνα. Πίστεψε, έγινε Χριστιανός και μαρτύρησε. Οι Τούρκοι τον έκαψαν ζωντανό. Το μοναστήρι είναι γυναικείο. Στη συνέχεια, ώρα 11η π.μ. επισκεφθήκαμε το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων. Στη αίθουσα του θρόνου μας υποδέχθηκε ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων Θεόφιλος, μας καλωσόρισε, μας μίλησε επίκαιρα και μας προσέφερε το αναστάσιμο κόκκινο αυγό μαζί με μια μικρή εικόνα. Ευχηθήκαμε και μείς στον Πατριάρχη μας όπως ο Αναστάς Κύριός μας του χαρίζει υγεία και δύναμη και το ανέσπερο Φως της Αναστάσεως να φωτίζει κάθε του βήμα και να πηδαλιουχεί σωστά το σκάφος του παλαίφατου Πατριαρχείου της Σιωνίτιδας Εκκλησίας. Ακολούθως φθάσαμε στα Πανάγια Προσκυνήματα. Φθάνοντας στη μεγάλη αυλή όλων μας τα γόνατα κόπηκαν. Ρίγη συγκινήσεως διαπέρασαν τα κορμιά μας. Επιτέλους φθάσαμε Εκεί. Εκεί που παίχθηκε και ολοκληρώθηκε όλο το δράμα της Θείας Οικονομίας. Περάσαμε την κεντρική πύλη. Νομίζαμε ότι αυτή η πύλη δεν είναι γήινη, αλλά ουράνια. Είναι η πύλη που οδηγεί στον Ουρανό. Είναι η πύλη του Παραδείσου και της βασιλείας των Ουρανών.

Πρώτο μας προσκύνημα ο Φρικτός Γολγοθάς. Με 27 σκαλοπάτια ανεβαίνουμε στο φρικτό Γολγοθά, στο βράχο εκείνο που έμοιαζε με κρανίο (κρανίου τόπος) και που συντελέσθηκε το μυστήριο των μυστηρίων. Εκεί που ο Κύριος προσέφερε το Τίμιο Αίμα Του για να μας «εξαγοράσει εκ της κατάρας του νόμου». Στο χώρο περιλαμβάνονται δύο παρεκκλήσια. Το βορεινό ανήκει στους Ορθοδόξους και περιλαμβάνει το ακριβές σημείο της Σταυρώσεως, και το νότιο που ανήκει στους Λατίνους είναι ο τόπος όπου ετοιμάσθηκε ο Κύριος για τη Σταυρική Θυσία και δέχθηκε τα καρφιά. Στο Ορθόδοξο παρεκκλήσι, συγκλονίζεται προσκυνητής όταν αντικρύζει τον Εσταυρωμένο Χριστό που έχει στα πλάγια του την Θεοτόκο και τον Ιωάννη τον Ευαγγελιστή. Αφού συνέλθει και σκουπίσει τα δάκρυά του, προσκυνάει την Αγία Τράπεζα που βρίσκεται μπροστά του και κατόπιν γονατίζει κάτωθέν της για να ασπασθεί την τρύπα στην οποία στήθηκε ο Σταυρός. Προς τα νότια του βράχου φαίνεται η σχισμή που δημιουργήθηκε κατά την ώρα που ο Κύριος των πάντων παρέδωκε το πνεύμα «υπέρ της του κόσμου ζωής και σωτηρίας». Σε ένδειξη ταπείνωσης όταν ο Πατριάρχης λειτουργεί στον Γολγοθά δεν φορεί μίτρα. Κατεβαίνοντας από τη βορεινή πλευρά του Γολγοθά συναντάμε μπροστά μας την Αγία Αποκαθήλωση. Είναι ο τόπος όπου ο ευσχήμων Ιωσήφ και ο Νικόδημος, τοποθέτησαν το Πανάχραντο Σώμα του Κυρίου μας. Δεξιά και αριστερά του χώρου της Αποκαθηλώσεως υπάρχουν 6 μανουάλια. Δύο ανήκουν στους Έλληνες, δύο στους Λατίνους και δύο στους Αρμενίους. Πάνω από την πέτρα της αποκαθηλώσεως κρέμονται 8 μεγάλες κανδήλες. Λίγο δυτικά της Αποκαθηλώσεως ευρίσκεται το Ιερό κουβούκλιο του Παναγίου Τάφου μέσα στον οποίο φιλοξενήθηκε το Σώμα του Κυρίου και με την Ανάστασή του πήγασε από εκεί η ζωή, η χαρά, το φως και η αθανασία. Στην μεγαλοπρεπή είσοδο του Ιερού Κουβουκλίου βρίσκονται 12 μανουάλια, 6 μεγάλα και 6 μικρά, τα οποία από 2 ανήκουν στους Ορθοδόξους, στους Λατίνους και Αρμενίους. Πάνω από την είσοδο υπάρχει αναπαράσταση της Ανάστασης του Κυρίου. Το Κουβούκλιο χωρίζεται σε δύο μέρη. Τον προθάλαμο και τον κυρίως θάλαμο που βρίσκεται ο Τάφος. Στον προθάλαμο υπάρχει ένα κομμάτι από το λίθο που σφράγισε το Μνημείο. Η βάση του λίθου χρησιμοποιείται ως Αγία Τράπεζα για τη Θεία Λειτουργία που τελείται κάθε βράδυ εκεί. Ήταν συγκλονιστική η εμπειρία που αποκτήσαμε συμμετέχοντας στην Ιερά Αγρυπνία την ίδια ημέρα το βράδυ. Δεξιά και αριστερά του προθαλάμου υπάρχουν δύο τρύπες σε σχήμα αυγού, από αυτές το Μ. Σάββατο ο Πατριάρχης δίνει το Άγιο Φως, από τη δεξιά στους Ορθοδόξους και από την αριστερά στους Αρμένιους. Από τον προθάλαμο, μικρή και στενή είσοδος οδηγεί στον κυρίως θάλαμο. Κάθε προσκυνητής μόλις περάσει την είσοδο αυτή αισθάνεται φοβερό δέος και ρίγη συγκινήσεως τον καταλαμβάνουν. Εκεί είναι το Ζωοδόχο Μνήμα του Κυρίου. Εκεί είναι ο Πανάγιος Τάφος. Από εκεί πηγάζει η ζωή και η αθανασία. Το μέγεθός του είναι 2,07 μήκος και 1,93 πλάτος, λαξευμένος στο βράχο και ολόκληρο το μνημείο καλυμμένο με λευκό μάρμαρο. Στα δεξιά του θαλάμου είναι ο Πανάγιος Τάφος. Πάνω από τον Τάφο υπάρχει εικόνα με την Ανάσταση του Χριστού. Πάνω από τον Τάφο κρέμονται 43 κανδήλια. Στις Θείες Λειτουργίες, ο Πανάγιος Τάφος χρησιμοποιείται ως Αγία Πρόθεση. Στο Ιερό Κουβούκλιο στέκεται ακοίμητος Αγιοταφίτης φρουρός, διορισμένος με σουλτανικό φιρμάνι, βεβαιώνοντας έτσι τα απαράγραπτα δίκαια των Ελλήνων επί του Παναγίου Τάφου. Απέναντι από το Ιερό Κουβούκλιο, βρίσκεται το Καθολικό του Ναού της Αναστάσεως, σε ρυθμό τρίκλιτης Βασιλικής. Ο τρούλος στηρίζεται σε τέσσερις πεσσούς με Κορινθιακά κιονόκρανα. Λίγα μέτρα από την είσοδο του Ναού υπάρχει μαρμάρινη σφαίρα «ο ομφαλός της γης». Όπως η γη έχει κέντρο, έτσι και τα Ιεροσόλυμα είναι το πνευματικό κέντρο του κόσμου. Το τέμπλο του Ναού είναι μαρμάρινο με αξιόλογες εικόνες και χρυσές κανδήλες που αντανακλούν το μεγαλείο της Αναστάσεως. Στο ιερό υπάρχει σύνθρονο και στη δεξιά πλευρά πόρτα που οδηγεί στο Γολγοθά. Στο Καθολικό τελείται η Θεία Λειτουργία κάθε Κυριακή, ο εσπερινός τις καθημερινές και οι ακολουθίες της Μ. Εβδομάδος. Ο Πανίερος ναός της Αναστάσεως ανήκει στους Ορθοδόξους. Γύρω από το ναό της Αναστάσεως και κάτω από το Γολγοθά υπάρχουν πολλά παρεκκλήσια όπως: α) Παρεκκλήσιο «Μη μου άπτου», είναι δεξιά του Ι. Κουβουκλίου και δείχνει τον τόπο, σύμφωνα με του Λατίνους, όπου παρουσιάσθηκε ο Κύριος στη Μαρία τη Μαγδαληνή και ανήκει σ’ αυτούς. β) Παρεκκλήσιο Φραγγέλωσης: Δίπλα από το «μη μου άπτου» φυλάσσεται κομμάτι της κολόνας πάνω στην οποία οι Ιουδαίοι έδεσαν τον Κύριο και τον φραγγέλωσαν πριν τη Σταύρωση. Κατέχεται από τους Λατίνους. γ) Παρεκκλήσιο των κλαπών: Εδώ υπάρχει πέτρα με δύο τρύπες όπου πέρασαν τα πόδια του Ιησού μέχρι να ετοιμασθεί ο Σταυρός. Ανήκει στους Ορθοδόξους. δ) Η φυλακή του Χριστού: Βρίσκεται πίσω από το παρεκκλήσι των κλαπών και ήταν η προσωρινή φυλακή του Χριστού πριν τη Σταύρωση. Το παρεκκλήσι αυτό ονομάζεται και της θλιμμένης Παναγιάς, γιατί εδώ η Παναγία λιποθύμησε βλέποντας τον Υιό της. ε) Το παρεκκλήσιο του Λογγίνου του Εκατόνταρχου: Είναι μετά το παρεκκλήσι των κλαπών. Εδώ στεκόταν ο εκατόνταρχος και παρακολουθούσε τη Σταύρωση του Χριστού και μέχρι τη στιγμή που ο Κύριος των πάντων, παρέδωσε το πνεύμα και είδε «τον σεισμόν και τα γενόμενα» και πίστεψε. Ανήκει στους Ορθοδόξους. στ) Παρεκκλήσιο του «διεμερίσαντο τα ιμάτιά μου»: Ανήκει στους Αρμενίους, εδώ οι στρατιώτες «εξέδυσαν» τον Ιησού για να τον οδηγήσουν στο Σταυρό και έριξαν κλήρο για τον άρραφο χιτώνα Του. ζ) Παρεκκλήσιο του Ακάνθινου Στεφάνου: Στο χώρο αυτό οι στρατιώτες φόρεσαν το ακάνθινο στεφάνι και την κόκκινη χλαμμύδα, το καλάμι στο χέρι και τον χλεύαζαν. Σώζεται τμήμα της κολόνας που κάθισε ο Κύριος. Ανήκει στους Ορθοδόξους. η) Σπήλαιο ευρέσεως του Τιμίου Σταυρού: Κατεβαίνουμε με 29 σκαλοπάτια. Και φθάνουμε στο σημείο που βρέθηκε ο Τίμιος Σταυρός, τα τέσσερα καρφιά και οι σταυροί των δύο ληστών. Η σπηλιά χωρίζεται σε δύο μέρη. Το ένα ανήκει στους Ορθοδόξους όπου βρέθηκε ο Τίμιος Σταυρός και το άλλο που έχει το θρόνο της Αγίας Ελένης στου Λατίνους. θ) Το παρεκκλήσιο του Αδάμ: Είναι μικρό εκκλησάκι κάτω από το Γολγοθά, στο σημείο που στήθηκε ο Τίμιος Σταυρός. Εκεί σύμφωνα με την παράδοση ενταφίασε ο Νώε τα κρανία του Αδάμ και της Εύας. ι) Ο Ναός του Αγίου Ιακώβ: Δυτικά της αυλής είναι ο Ναός του Αγίου Ιακώβ του Αδελφοθέου, εκεί εκκλησιάζονται οι Άραβες Ορθόδοξοι. Στην αυλή του ναού αυτού υπάρχει μικρό παρεκκλήσιο των Αγίων Μυροφόρων γυναικών. Είναι ο πραγματικός τόπος που κατά παράδοση η Μαρία η Μαγδαληνή συνάντησε τον Αναστάντα Κύριο και της είπε «μη μου άπτου». Μετά την ξενάγηση στα πανάγια προσκυνήματα βαδίσαμε και μεις την Οδό του Μαρτυρίου που είναι γνωστή ως «via de la rosa» που σημαίνει «οδός θλίψεως». Έχει μήκος ένα χιλιόμετρο, αρχίζει από το Πραιτώριο και καταλήγει στο Γολγοθά. Είναι η οδός που ακολούθησε ο Χριστός κατά την πορεία προς το Πάθος Του, φέροντας το Σταυρό Του. Στην πορεία αυτή ο Ιησούς από το βάρος και την εξάντληση έκαμε κάποιες στάσεις που ήσαν: α) Στην Πύλη της καταδίκης, καμάρα που συνδέεται με τα αρχαία τείχη της Ιερουσαλήμ. β) Στο σημείο που γονάτισε κάτω από το βάρος του Σταυρού. Στο σημείο αυτό υπάρχει πέτρα στον τοίχο που φέρει το σημάδι από το γονάτισμα του Ιησού. Εδώ οι Εβραίοι αγκάρευσαν τον Σίμωνα τον Κυρηναίο να σηκώσει το Σταυρό. γ) Το σπίτι της Βερονίκης, που ήταν αρχοντοπούλα και μόλις είδε τον Κύριο ταλαιπωρημένο από τα βασανιστήρια, σκούπισε το πρόσωπό του με μανδήλι και αποτυπώθηκε η μορφή του Κυρίου. Και δ) Το σπίτι του Σίμωνα του Κυρηναίου, όπου καταδίκασαν τον Ιησού και σήμερα είναι Μονή του Αγίου Χαραλάμπους. Το Πραιτώριο: Ήταν τα δικαστήρια, το Διοικητήριο και το σπίτι του Πιλάτου. Εδώ μεταφέρθηκε ο Κύριος μετά τον Άννα και τον Καϊάφα για να δικαστεί. Εδώ τον μαστίγωσαν, του φόρεσαν την κόκκινη χλαμύδα, τον κάλαμο και το ακάνθινο στεφάνι. Στο χώρο του πραιτωρίου βρίσκονται οι φυλακές εκτός αυτής που για λίγο έβαλαν τον Ιησού και των δύο ληστών και του Βαραββά. Το Λιθόστρωτο: βρίσκεται δίπλα στο πραιτώριο και αποτελεί το σημείο όπου ο Πιλάτος παρέδωσε τον Ιησού στους Εβραίους για να σταυρωθεί. Εδώ έγινε και η νίψη των χεριών του. Η φυλακή του Αγίου Πέτρου: Κοντά στο πραιτώριο υπάρχει η φυλακή του Αγίου Πέτρου, από την οποία απελευθερώθηκε από τον Άγγελο με θαυματουργικό τρόπο. Η Μονή είναι γνωστή και ως «Μονή της φακής» γιατί εκεί κατά την παράδοση, μαγείρευαν φακή να τρώνε οι εργάτες κατά το κτίσιμο του Ναού της Αναστάσεως. Σώζεται μέχρι σήμερα το καζάνι που χρησιμοποιούσαν και λέγεται το «καζάνι της Αγίας Ελένης». Ιερά Μονή Αγίων Θεοπατόρων Ιωακείμ και Άννης: Είναι πιο κάτω από τη φυλακή του Αγίου Πέτρου, κοντά στην προβατική κολυμβήθρα και δίπλα από την πύλη της Γεθσημανή. Στο χώρο της Μονής ήταν το σπίτι των Αγίων Θεοπατόρων. Κάτω από το σπίτι υπάρχει ο τόπος που προσεύχονταν, Θεός την έκαμε δεκτή και εκπλήρωσε την επιθυμία τους. Μετά την Ιερά Μονή των Αγίων Θεοπατόρων, βγήκαμε από την πύλη της Γεθσημανή και αναχωρήσαμε για το Ξενοδοχείο για φαγητό και μικρή ξεκούραση γιατί σε λίγο θα υπήρχε εξ ίσου σπουδαία συνέχεια.

Ιερά Μονή Αγίου Σάββα του Ηγιασμένου: Μετά από μικρή ανάπαυλα, πήραμε το δρόμο για τη φημισμένη Λαύρα του Αγίου Σάββα. Βρίσκεται στα δεξιά του πύρινου ποταμού και στη καρδιά της ερήμου της Ιουδαίας. Η Ι. Μονή ιδρύθηκε από τον Άγιο Σάββα το 485 μ.Χ.. Ο Άγιος Σάββας πήρε την υπόσχεση από την Παναγία ότι θα φροντίζει το Μοναστήρι του μέχρι τη συντέλεια των αιώνων. Το σχέδιο της Εκκλησίας ο Άγιος Σάββας το βρήκε σε μια σπηλιά. Την ονόμασε Θεόκτιστη και περιλαμβάνει τρία παρεκκλήσια. Το ένα είναι αφιερωμένο στον Άγιο Νικόλαο, το δεύτερο στους πατέρες που σφαγιάσθηκαν από τους Πέρσες το 614 μ.Χ. και το τρίτο λειτουργεί ως οστεοφυλάκιο των μαρτύρων πατέρων. Αργότερα, ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός έκτισε πύργους για την ασφάλεια της Ι. Μονής και καθολικό που είναι αφιερωμένο στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου. Στο ναό υπήρχε άφθαρτο το σκήνωμα του Αγίου Σάββα, το άρπαξαν οι Σταυροφόροι το 1099 μ.Χ. και το μετέφεραν στη Βενετία. Το 1965 αναγκάστηκαν να το επιστρέψουν μετά από επανειλημμένες αιτήσεις του ίδιου του Αγίου. Στη μεγάλη αυλή της Μονής υπάρχει οικοδόμημα που φυλάσσεται το σκήνωμα του Αγίου και κάτω από αυτήν υπάρχουν οι τάφοι των μοναχών. Στο ιδιόρρυθμο αυτό κοιμητήριο τα εναποτιθέμενα σκηνώματα των μοναχών δεν σκεπάζονται με χώμα αλλά λιώνουν σιγά – σιγά χωρίς να μυρίζουν για αιώνες τώρα. Εδώ αξίζει να σημειώσουμε ότι η Ι.Μ. του Αγίου Σάββα έπαιξε σπουδαίο ρόλο στη διαμόρφωση του τυπικού της Εκκλησίας μας. Ιερά Μονή του Οσίου Θεοδοσίου: Ήταν ο επόμενος σταθμός μας. Βρίσκεται στην είσοδο της ερήμου της Ιουδαίας και είναι κτισμένη πάνω στα ερείπια του κοινοβίου που ίδρυσε ο Όσιος Θεοδόσιος. Γνώρισε μεγάλη ακμή τον 5ο με 7ο αιώνα. Την πνευματική, αλλά και κοινωνική πρόοδο της Ι. Μονής ανέκοψαν οι Πέρσες με τη σφαγή το 614μ. Χ. των 5.000 μοναχών και στη συνέχεια η Αραβική κατάκτηση. Νέα περίοδος ακμής της Ιεράς Μονής αρχίζει από το 1896 επί Πατριαρχίας Γερασίμου του Α΄. Αξιόλογο τμήμα της Ι. Μονής είναι το σπήλαιο των Μάγων. Εδώ πέρασαν τη νύχτα τους φεύγοντας από τη Βηθλεέμ μετά την εμφάνιση του Αγγέλου να μην επιστρέψουν στον Ηρώδη αλλά δι’ «άλλης οδού…» αναχώρησαν. Μετά την επίσκεψή μας σ’ αυτές τις Ιερές Μονές, επιστρέψαμε στο ξενοδοχείο μας στη Βηθλεέμ, για λίγη ξεκούραση και στη συνέχεια αναχώρηση για να συμμετάσχουμε στην Ιερά Αγρυπνία στον Πανάγιο Τάφο.

Αγρυπνία στον Πανάγιο Τάφο: Ώρα 12 το βράδυ ξεκινήσαμε για την Ιερά Αγρυπνία. Δέη συγκίνησης τάραξαν τις καρδιές μας όταν φθάσαμε στο Ναό της Αναστάσεως. Παρακολουθήσαμε την Αναστάσιμη ακολουθία του Όρθρου. Η συγκίνησή μας κορυφώθηκε όταν οι Ιερείς εξήλθαν από το Ναό της Αναστάσεως και πήραν τη θέση τους στον Πανάγιο Τάφο για την τέλεση της Ιεράς Αγρυπνίας. Στιγμές ανεπανάληπτες για όλη μας τη ζωή. Εκεί που πριν τέσσερις ημέρες βγήκε το Άγιο Φως, εμείς είμαστε τώρα εκεί για να συμμετάσχουμε στη Θεία Λειτουργία. Κάθε φορά που τελείται η Θεία Λειτουργία και στον οποιοδήποτε τόπο, επαναλαμβάνεται το γεγονός της Αναστάσεως του Κυρίου μας. Ήμασταν και εμείς εκεί. Ζούσαμε, οι γήϊνοι και χοϊκοί, το γεγονός της Αναστάσεως, μέσα από μια άλλη διάσταση, αυτή της εμπειρίας της Θείας Λειτουργίας, και η συγκίνησή μας κορυφώθηκε όταν στο τέλος κληθήκαμε να συμμετάσχουμε στο Ποτήριο της Ζωής, στο Δείπνο της Βασιλείας των Ουρανών. Νομίζαμε για μια στιγμή ότι ήμασταν στον Παράδεισο. Είχαμε ξεφύγει από τα γήϊνα, και όπως ο Παύλος, ανεβήκαμε έως τρίτου ουρανού. Πέμπτη 23-03-2009: Μετά το πρωινό αναχωρήσαμε και πάλι για την Αγία Πόλη, να επισκεφθούμε και να προσκυνήσουμε τα Πανάγια προσκυνήματα και ιδιαίτερα τον Πανάγιο Τάφο γιατί την προηγούμενη ημέρα υπήρχε πολύς κόσμος και ο συνωστισμός δεν μας έδωσε την άνεση και τη χαρά αλλά και τη συγκίνηση που έπρεπε να έχουμε. Φθάσαμε στην Πανάγιο Τάφο. Οι προσκυνητές δεν ήσαν πολλοί τη στιγμή εκείνη και έτσι μας δόθηκε η ευκαιρία να προσκυνήσουμε το μέρος εκείνο όπου καταργήθηκε ο θάνατος και ανέτειλε η «αιώνια ζωή» με όλη μας την ευλάβεια και χωρίς βιασύνη. Μετά το προσκύνημα στο Πανάγιο Τάφο, βγήκαμε από τη νέα πύλη της Ιερουσαλήμ, πήραμε τα λεωφορεία και αναχωρήσαμε για την Ορεινή. Όρεινή ή Άιν Κάρεμ στα Αραβικά: Είναι προσκύνημα συνδεδεμένο με την Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο και την επίσκεψη της Παναγίας στην Ελισάβετ. Σήμερα στο χώρο αυτό υπάρχει Ορθόδοξη Εκκλησία αφιερωμένη στον Τίμιο Πρόδρομο. Στην συνέχεια επισκεφθήκαμε τις Ι. Μονές: Μονή του Τιμίου Σταυρού: Βρίσκεται δυτικά των Ιεροσολύμων σε μια καταπράσινη κοιλάδα. Ιδρύθηκε τον 4ο αιώνα από την Αγία Ελένη. Εδώ ο Λωτ φύτεψε τρία ραβδιά για να συγχωρηθεί η αμαρτία του με τις θυγατέρες του και τα πότιζε φέρνοντας νερό από τον Ιορδάνη, βλάστησαν και έγινε το τρισύνθετο δένδρο. Τα τρία ραβδιά ήσαν από πεύκο, κυπαρίσσι και κέδρο. Αιώνες αργότερα έκοψαν το δένδρο για να το χρησιμοποιήσουν στο ναό του Σολομώντος. Το ξύλο πότε ήταν μικρό κα πότε μεγάλο και το πέταξαν ως καταραμένο. Στη Σταύρωση του Κυρίου το βρήκαν πεταμένο και από αυτό έγινε ο Σταυρός του Κυρίου μας. Από καταραμένο ξύλο, έγινε Ξύλο ευλογίας και σωτηρίας. Μέχρι σήμερα φαίνεται η τρύπα που ο Λωτ φύτεψε το τρισύνθετο δένδρο. Σ’ αυτή την Ιερά Μονή λειτούργησε από το 1855 μέχρι το 1909 η Θεολογική Σχολή του Τιμίου Σταυρού του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων. Ιερά Μονή Αγίου Συμεών (κατά μόνας): Βρίσκεται κοντά και πιο ανατολικά από την Μονή του Τιμίου Σταυρού. Ο Άγιος Συμεών ο Θεοδόχος, ήταν αυτός που δέχθηκε στην αγκαλιά του τον Ιησού στο ναό, αλλά και ένας από τους εβδομήκοντα που μετέφρασαν στην Παλαιά Διαθήκη από τα Εβραϊκά στα Ελληνικά. Μετά από σχετικό θαύμα, παρακάλεσε το Θεό να τον αφήσει να ζήσει έως τον ερχομό του Μεσσία. Η επιθυμία του εκπληρώθηκε και έζησε 270 χρόνια και πήρε στην αγκαλιά του τον μικρό Ιησού. Ο τάφος του σώζεται εκεί. Το Όρος των Ελαιών ή Μικρά Γαλιλαία: Βρίσκεται ανατολικά των Ιεροσολύμων και σε υψόμετρο 750 μέτρων και αποτελείται από τρεις κορυφές. Η νότια κορυφή είναι συνδεδεμένη με τη ζωή και τη δράση του Κυρίου. Εκεί δίδαξε και πολλές φορές θαυματούργησε ο Κύριος. Εκεί έγινε η ένδοξός Του Ανάληψη, εκεί πολλές φορές προσευχόταν και η Παναγία. Εκεί την επισκέφθηκε ο Αρχάγγελος Γαβριήλ για να της δώσει την είδηση ότι μετά από τρεις ημέρες θα φύγει από τον κόσμο αυτό για να πάει να συναντήσει τον Υιό και Θεό της. Εκτός από την κορυφή της θείας Ανάληψης (εκεί δυστυχώς έχει ανεγερθεί μουσουλμανικό τέμενος), πιο δίπλα υπάρχει ναός αφιερωμένος στους Αποστόλους, τους «Άνδρες Γαλιλαίους». Εκεί έγινε η πρώτη εμφάνιση του Κυρίου το απόγευμα της Κυριακής μετά την Ανάστασή Του. Ο χώρος αυτό βρίσκεται στο Νάρθηκα του Ναού και κάτω από την Αγία Τράπεζα. Στο υπόγειο του Ναού υπάρχει τρίκλιτη βασιλική αφιερωμένη στην Παναγία, στον Άγιο Νικόλαο και στη Μαρία τη Μαγδαληνή. Πιο κάτω στο λόφο, μέσα σ’ ένα πανέμορφο τοπίο υπάρχει και ο Ναός της Παναγίας εκεί που συχνά προσευχόταν και εκεί την επισκέφθηκε ο Αρχάγγελος Γαβριήλ βαστώντας ένα κλαδί φοίνικα για της φανερώσει ότι μετά από τρεις ημέρες θα εγκαταλείψει αυτή τη ζωή και θα πορευθεί να συναντήσει τον Υιό και Θεό της. Στον βόρειο τοίχο του ναού υπάρχουν στίχοι των εγκωμίων της Παναγίας, ενώ στη νοτιοδυτική πλευρά υπάρχει ο τόπος όπου ασκήτεψε και ενταφιάσθηκε η Αγία Πελαγία. Μετά τη Μικρή Γαλιλαία κατεβήκαμε στη ρίζα του λόφου όπου σχηματίζεται η κοιλάδα του Ιωσαφάτ, ή του Χειμάρρου των Κέδρων ή της Γεθσημανή με πολλά προσκυνήματα. Σύμφωνα με την παράδοση εκεί θα γίνει και η Β΄ Παρουσία και η κρίση του κόσμου. Η Γεθσημανή είναι κατάφυτη από ελαιώνες και εκτός από τον τόπο της τελευταίας προσευχής του Κυρίου, περιλαμβάνει και άλλα προσκυνήματα:

Ο Τάφος της Παναγίας: Στο βάθος της κοιλάδας του Ιωσαφάτ βρίσκεται ο Τάφος της Παναγίας μας. Ο ναός είναι κτισμένος από το 326 μ.Χ. από την Αγία Ελένη. Για να φθάσει κανείς στο Θεομητορικό μνήμα πρέπει να κατέβει 48 σκαλοπάτια. Στη μέση της σκάλας, αριστερά και δεξιά συναντούμε τα παρεκκλήσια με τους τάφους του Ιωσήφ του μνήστορος αριστερά και των Αγίων και Δικαίων προπατόρων Ιωακείμ και Άννης δεξιά. Ο Ναός έχει σχήμα Σταυρού. Τον 5ο αιώνα ο Πατριάρχης Ιουβενάλιος, μετά από προτροπή της αυτοκράτειρας Πουλχερίας άνοιξε τον Τάφο και μέσα βρέθηκε η Αγία Ζώνη και οι νεκρικές σινδόνες. Ο τόπος του μαρτυρίου του Πρωτομάρτυρα Στέφανου: Η Γεθσημανή σχετίζεται και με τον τόπο του μαρτυρίου του Πρωτομάρτυρα και Αρχιδιακόνου Στεφάνου. Στο χώρο που πότισε με το αίμα του ο Πρωτομάρτυρας, τον 4ο αιώνα χτίσθηκε μεγαλοπρεπής Βασιλική που καταστράφηκε αργότερα από επιδρομές. Και σήμερα υπάρχει μεγαλοπρεπής ναός και ανήκει στους Ορθοδόξους. Η Εκκλησία της τελευταίας προσευχής και αγωνίας του Κυρίου: Ανήκει στους Λατίνους, είναι μεγάλος ναός με ψηφιδωτά και αγιογραφίες σχετικές με την τελευταία προσευχή, την προδοσία του Ιούδα και τη σύλληψη του Ιησού. Δίπλα από την Εκκλησία υπάρχει μεγάλος κήπος με ελιές γέρικες που χρονολογούνται από την εποχή του Ιησού. Το Μοναστήρι της Μαρίας της Μαγδαληνής: Λίγο πιο πάνω από τον κήπο της προσευχής και της προδοσίας, το 1885 μ.Χ. ο τσάρος της Ρωσίας Αλέξανδρος ο Γ΄ έκτισε αυτή την Ιερά Μονή στη μνήμη της μητέρας του, και δεσπόζει της γύρω περιοχής με τη Ρωσική αρχιτεκτονική του. Μετά τα προσκυνήματα της Γεθσημανή, αναχωρώντας για τη Βηθλεέμ, σταματήσαμε και στη Μονή του Οσίου Ονουφρίου. Μονή του Αγίου Ονουφρίου – Αγρός Κεραμέως: Βρίσκεται κοντά στην κολυμπήθρα του Σιλωάμ, χτισμένη στον αγρό του Κεραμέως, ή του αίματος που αγοράσθηκε από τα 30 αργύρια της προδοσίας. Η σημερινή Μονή χτίσθηκε σε σπήλαιο που κατέφυγαν οι Απόστολοι μετά τη σύλληψη του Ιησού. Στην Ι. Μονή υπάρχει το μέρος που πριόνισαν τον προφήτη Ησαΐα και ο τάφος του, το σπήλαιο -ασκητήριο του Οσίου Ονουφρίου, κατακόμβες και πολλά ιερά λείψανα από τις σφαγές των Περσών. Σήμερα η Μονή είναι γυναικεία με αρκετές μοναχές. Παρασκευή 24-4-2009: Αναχώρηση για την Γαλιλαία που βρίσκεται στο βορρά. Πρώτη μας επίσκεψη στη Ναζαρέτ που είναι μία σύγχρονη πόλη άνω των 100.000 κατοίκων. Εκεί πέρασε ο Ιησούς τα παιδικά του χρόνια και ονομάσθηκε Ναζωραίος. Σ’ αυτή την πόλη που ζούσε η Παναγία με τον Ιωσήφ. Εκεί την επισκέφθηκε ο Αρχάγγελος Γαβριήλ στην πηγή που έπαιρνε νερό και της έδωσε τη χαρμόσυνη είδηση ότι θα γεννήσει «εκ Πνεύματος Αγίου» τον Σωτήρα του κόσμου. Σήμερα στο μέρος εκείνο υπάρχει τρίχωρος Βυζαντινός ναός με αξιόλογες τοιχογραφίες. Μέσα στο ναό, στο βάθος υπάρχει το παρεκκλήσιο του Ευαγγελισμού και κάτω από την Αγία Τράπεζα τρέχει το δροσερό αγίασμα από την πηγή της Παρθένου. Την ώρα που επισκεφθήκαμε το αγίασμα, ετελείτο η Θεία Λειτουργία από τον Μητροπολίτη Ναζαρέτ κ.κ. Κυριακό. Κανά της Γαλιλαίας: Επόμενος σταθμός μας ήταν η Κανά. Βρίσκεται κοντά στη Ναζαρέτ. Εδώ ο Κύριος έκαμε το πρώτο θαύμα μεταβάλλοντας το νερό σε κρασί. Στο ναό, που σύμφωνα με την παράδοση ήταν το σπίτι του μαθητή του Κυρίου Σίμωνα του Κανανίτη, υπάρχει ωραίος και επιβλητικός ναός μέσα στον οποίο σώζονται οι δύο από τις έξι λίθινες υδρίες. Από εκεί, ο κάθε προσκυνητής, μπορεί να προμηθευτεί ευλογημένο κρασί σε ανάμνηση του πρώτου θαύματος του Κυρίου. Όταν ο ιερέας διάβασε την σχετική ευαγγελική περικοπή, νοερά μεταφερθήκαμε και μείς στην εποχή του Κυρίου και αισθανθήκαμε ότι ήμασταν και μείς καλεσμένοι στο γάμο και δοκιμάσαμε από το ευλογημένο κρασί. Το Όρος Θαβώρ: Ήταν το επόμενο προσκύνημά μας. Εκεί σύμφωνα με την παράδοση έγινε η Μεταμόρφωση του Κυρίου μας ενώπιον των τριών μαθητών, του Πέτρου, του Ιακώβου και του Ιωάννου. Τα δύο μας λεωφορεία σταμάτησαν στους πρόποδες του Όρους και αφού επιβιβασθήκαμε σε μικρά λεωφορεία –ταξί ανεβήκαμε στο Όρος της Μεταμορφώσεως. Στην κορυφή του λόφου, υπάρχει Ελληνορθόδοξο Μοναστήρι και στο Καθολικό υπάρχει η πέτρα στην πάτησε ο Κύριος κατά τη Μεταμόρφωσή Του. Διαβάσαμε την σχετική Ευαγγελική περικοπή και ψάλλαμε το απολυτίκιο : «Μετεμορφώθης εν τω όρει Χριστέ ο Θεός, δείξας τοις μαθηταίς Σου την δόξαν Σου καθώς ηδύναντο…». Το τοπίο είναι μαγευτικό και κάτω από το Θαβώρ απλώνεται μια αρκετά μεγάλη πεδιάδα με πόλεις και πολλά χωριά. Κατά την ημέρα της Μεταμορφώσεως, την 6η Αυγούστου, το Όρος Θαβώρ κατακλύζεται από πολλούς προσκυνητές που περιμένουν την εμφάνιση της Αγίας Νεφέλης.

Ο Ιορδάνης ποταμός: Στη συνέχεια της πορείας μας ήταν πιο γνωστός ποταμός του κόσμου, ο Ιορδάνης. Φθάσμαμε στις όχθες του και θυμηθήκαμε το ωραίο τροπάριο του Μεγάλου Αγιασμού "Φωνή Κυρίου επί των υδάτων βοά λέγουσα, δεύτε λάβετε πάντες, πνεύμας σοφίας, πνεύμα συνέσεως, πνέυμα φόβου Θεού του επιφαβνέντος Χριστού". Όλοι μας με ρίγη συγκινήσεως, μεταφερθήκαμε στην εποχή εκείνη και ζήσαμε τη συγκλονιστική στιγμή και αναβαπτισθούμε και μεις στα Ιορδάνεια ρείθρα. Οι σκηνές απερίγραπτες όταν μπήκαμε στον ποταμό, εψάλη η ακολουθία του Μεγάλου Αγιασμού και όταν όλοι μαζί ψάλλαμε το απολυτίκιο "Εν Ιορδάνη βαπτιζομένου σου Κύριε, η της Τριάδος εφανερώθη προσκύνησις...", ερίφθη ο Σταυρός μέσα στο νερό που βολυτηξαν και έπιασαν οι δύο πιο νεαροί της παρέας. Η Θάλασσα (Λίμνη) της Τιβεριάδος: Συγκλονισμένοι και συγκινημένοι που προσκυνήσαμε το Όρος της Μεταμορφώσεως πήραμε το δρόμο για το επόμενο προσκύνημά μας που ήταν η περιοχή της Τιβεριάδος. Η λίμνη της Τιβεριάδος, ή Γενησαρέτ, ή θάλασσα της Γαλιλαίας, σήμερα αποτελεί σπουδαίο κέντρο τουρισμού και σημαντική πηγή νερού και αλιείας. Βρίσκεται 210 μ. κάτω από τη Μεσόγειο και έχει μήκος 21 χλμ. μήκος και 10 χλμ. πλάτος. Από τη λίμνη πηγάζει ο Ιορδάνης ποταμός και στη συνέχεια χύνεται στη Νεκρά Θάλασσα. Γύρω από τη λίμνη είχαν αναπτυχθεί αρκετές πόλεις την εποχή του Κυρίου και απετέλεσαν το κέντρο του έργου του για τη σωτηρία του κόσμου, όπως: α) Η Τιβεριάδα: Όμορφη πόλη και πρωτεύουσα της Γαλιλαίας. Κτίσθηκε από τον Ηρώδη Αντύπα προς τιμήν του Ρωμαίου αυτοκράτορα Τιβερίου. Κοντά στην παραλία υπάρχει τρίκλιτη καμαροσκεπής εκκλησία κτισμένη πάνω σε ερείπια παλαιότερης Εκκλησίας που είχε κτισθεί από την Αγία Ελένη. Ο ναός είναι αφιερωμένος στους 12 Αποστόλους, στους Πρωτοκορυφαίους Πέτρο και στη Μαρία τη Μαγδαληνή. Ο τόπος συνδέεται με το μέρος όπου οι Απόστολοι μετά από προτροπή του Κυρίου ανέσυραν τα δίχτυα γεμάτα ψάρια και με την τρίτη εμφάνιση του Κυρίου μετά την Ανάστασή Του. β) Η Καπερναούμ: Την πόλη αυτή χρησιμοποιούσε ο Κύριος ως κέντρο δράσης Του και έκανε και πολλά θαύματα. Εδώ θεράπευσε τους δύο τυφλούς, τον παραλυτικό που κατέβασαν από τη στέγη, τη συγκύπτουσα γυναίκα, τον δούλο του Εκατοντάρχου, την αιμορροούσα, ανέστησε την κόρη του Ιαείρου κ. ά. Στην Καπερναούμ βρέθηκαν ερείπια της συναγωγής που ερχόταν ο Κύριος. Δίπλα στη συναγωγή ήταν το σπίτι της πεθεράς του Πέτρου. Σήμερα υπάρχει ωραίος Βυζαντινός ναός των Αγίων Αποστόλων, κτισμένος στο σπίτι που ο Χριστός θεράπευσε τον παραλυτικό. Άλλες πόλεις στη Γενησαρέτ ήταν η Βηθσαϊδά, η πόλη του Ανδρέου και του Πέτρου, τα Μάγδαλα, όπου καταγόταν η Μαρία η Μαγδαληνή κ. ά. Μετά την προσκύνηση στο Ναό των Αγίων Αποστόλων της Καπερναούμ, κατεβήκαμε στην παραλία και σ’ ένα ωραίο και γραφικό εστιατόριο καθίσαμε και απολαύσαμε γεύμα με ψάρι από τη λίμνη, το ονομαζόμενο «ψάρι του Αποστόλου Πέτρου», εμείς όμως ως Πατρινοί, από την πόλη του Αποστόλου Ανδρέου, το ονομάσαμε «ψάρι του Αποστόλου Ανδρέου», εξ άλλου και οι δύο μαθητές αδελφοί ήσαν και μαζί ψάρευαν. Μετά το γεύμα που έγινε απόγευμα, κάναμε το γύρω της λίμνης, είδαμε την αρχή του Ιορδάνη και πήραμε το δρόμο της επιστροφής ακολουθώντας διαδρομή παράλληλη του Ιορδάνου μέχρι την Ιεριχώ.